Doç. Dr. Gayana Yüksel: Ben bu kitabı yazmadım, yaşadım

Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Üyesi, İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gayana Yüksel'in "2014 İşgali ile Kırım’da İletişim Paradigması: Medya Alanının Değişimi ve Ukrayna'nın Enformasyon Politikası (Şubat 2014 - Şubat 2022)" adlı tez çalışması kitap haline getirildi. Ukraince olarak basılan kitapta, Rusya'nın 2014'te Kırım'ı işgalinden 2022 yılında Ukrayna'ya yönelik işgal girişimi ve topyekun saldırılarına kadar geçen süreçte, medya sektörüne yönelik baskıları ele alındı.

Gayana Yüksel, Kırım Haber Ajansına (QHA) kitabıyla ilgili röportaj verdi. Doç. Dr. Yüksel, 9 yıllık çalışmasının sonunda Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik başlattığı işgal girişimi ve topyekun saldırıları başladığını ve bu nedenle çalışmasını geliştirdiğini aktardı.

GAYANA YÜKSEL: YAŞADIKLARIMIZI GÖSTERMEYE ÇALIŞTIM

Rusya’nın 2014 yılında Kırım’ı işgal etmesiyle yarımadada medyaya yönelik ağır baskıların meydana geldiğini ve bu nedenle işini yapamadığını belirten Yüksel, “Çalışmamda o zamandan bu yana bu süreci göstermek için uğraştım. Bu sürecin Ukrayna için Kırım için hatta dünya için ne kadar önemli olduğunu göstermeye çalıştım” dedi. Eşi İsmet Yüksel ile beraber Kırım Haber Ajansının kurucusu olan Gayana Yüksel, o dönemde ajansın başında bulunuyordu.

Yüksel, 21. asrın başında ve sonunda Kırım’da olağanüstü olaylar geliştiğini vurgulayarak, “21. asırda dünya üzerinde maalesef savaşlar, işgaller eksik olmuyor. Fakat Kırım’ın dünya için ayrı bir yeri var. Çünkü dünya bu olaydan sonra savunma prensiplerini konuşmaya başladı. Ve ilk defa çeşitli ülkelerde siyasetçiler, üst düzey yetkililer böyle bir dünya düzeninin olmayacağını söyledi" ifadelerini kullandı. Yüksel sözlerine şöyle devam etti:

“Bir ülke çıkıyor başka bir ülkeye saldırıyor, apaçık savaş açıyor ve bütün dünya buna sessiz kalıyor. 21. asırda bu olmamalı. Dünya bu tür eylemlere karşı nasıl korunmalıdır bunu konuşmalıyız. Bu, dünya siyasetinde Kırım’ın işgaliyle başlayan bir bakış. Onlarca teze konu olan bir durumdur. Ekonomi, siyaset, askeri, eğitim, kültür, sosyal alanlarında işgalin nasıl bir kırılma noktası olduğunu göstermek lazım. Ben de çalışmamda medya alanını baz alarak bu konuya odaklandım. Yaşadıklarımızı göstermeye çalıştım”

Gayana Yüksel, Kırım'daki Rus işgaline dikkat çekerek, “Eğer gerekli şekilde tedbir alınmazsa, eğer savunma sistemi düşünülmezse, eğer bu canavara karşı gerekli adımlar atılmazsa bunun devamı olacak” dedi.

Kitabının dört bölümden oluştuğunu aktaran Yüksel şöyle konuştu:

“Birinci bölümde kitabın nasıl yazıldığını ve kaynakları aktarıyorum, ikinci bölümde ‘2014 Şubat-2022 Şubat arasında neler yaşandı?’ bunu anlatıyorum. İdeoloji ve enformasyonu konu alan üçüncü bölümde ‘Rusya Kırım’a girdikten sonra ideoloji ve enformasyon alanında ne yapıyor, fikirleri nasıl değiştiriyor’ bunu anlatıyorum. Son bölümde ‘Ukrayna işgal altında olan Kırım’ı geri almak için ne yapmalıdır?’ bunu ele aldım”

Özellikle, son bölüme dikkat çeken Yüksel, tez çalışmasını Rusya’nın topyekun saldırılarından önce bitirdiğini ve Kırım’ın diplomatik yollarla geri alınacağını ifade ettiğini ancak savaşın her şeyi değiştirdiğini dile getirdi. Yüksel, tez çalışması için 14 kaynağa başvurduğunu ve Kırım’la ilgili ne kadar bilgi varsa onları topladığını belirtti.

“BEN BU KİTABI YAZMADIM, YAŞADIM”

QHA’ya değerlendirmede bulunan Yüksel, “Kırım’da yaşadığımız olaylar unutulmaz. Bu çalışmalarla katkı sağlayabildim. Ben bu kitabı yazmadım bu kitabı yaşadım. Bizim başımıza gelen, yakınlarımızın başına gelen her şeyi bu kitapta anlatmaya çalıştım" dedi.

Yüksel’in aktardığında göre 2022 yılının haziran ayında biten çalışma, 10 Mart 2023 tarihinde ArtEk Yayınevi tarafından kitap olarak basıldı. Yüksel, Ukraince olarak basılan kitabı Kırım Tatarca ve Türkçe'ye çevireceğini söyledi.