Sovyet baskısına uğrayan Kırgız aydınlarına iade-i itibar

Kırgız Cumhuriyeti Parlamentosu (Cogorku Keneş), 26 Aralık 2022 tarihinde Sovyet baskısının kurbanlarını aklayacak yasa tasarısını kamuoyuyla paylaştı. Söz konusu tasarı ile birlikte, Sovyetler Birliği döneminde Türkistan'ın bağımsızlığı için mücadele eden Kırgız aydınları aklanacak. Ayrıca yasayı hazırlayan vekiller, Kırgız Cumhuriyeti Parlamentosu (Cogorku Keneş) milletvekilleri Canar Akayev, Nurlanbek Şakiyev, Çolpon Sultanbekova ve Mirlan Samıykoco yasa tasarısının en kısa zamanda hedefine ulaşacağını bildirdi. 

KIRGIZİSTAN'DA TÜRKİSTAN'IN BAĞIMSIZLIĞI İÇİN MÜCADELE VEREN KIRGIZ AYDINLARI AKLANACAK

Kırgız Cumhuriyeti Parlamentosu, söz konusu yasa ile ilgili 1918-1953 yıllarında Türkistan'ın bağımsızlığı için mücadele veren Kırgız aydınlar, siyasi ve dini inançları, sosyal, ulusal ve diğer özelliklerinden dolayı zulüm görenlerin tamamının aklanacağını dile getirdi. Ayrıca, yasanın kabulü ve müteakip uygulaması, Stalin baskıların gerçek nedenlerinin ve kapsamının objektif bir şekilde değerlendirilmesine ve ülke kamuoyunun bilgilendirilmesine, adaletin yeniden tesis edilmesine, doğru siyasi ve hukuki sonuçlara varılmasına olanak tanıyacak.

1937-1938 YILLARINDA KIRGIZİSTAN'DA STALİN TARAFINDAN 20 BİN İLA 40 BİN KİŞİ KURŞUNA DİZİLDİ

Kırgızistan Parlamentosu, siyasi baskı kurbanlarının aklanması için Kırgız Bilimler Akademisi Tarih, Arkeoloji ve Etnografya Enstitüsü bünyesinde çalışacak bir komisyon oluşturacak. Kırgızistan'da çeşitli kaynaklara göre, 1937-38'de yoğunlaşan baskı sırasında 20 bin ile 40 bin kişi idam edildi.

O dönemde ünlü yazar Cengiz Aytmatov’un babası Törökul Aytmatov ve devlet adamı ve aydınlar İmanalı Aydarbekov, Bayalı Isakeev ve Kasım Tınıstanoğlu liderliğindeki aydınların 137 temsilcisi "halk düşmanı" olmakla suçlandı ve 5-8 Kasım 1938'de kurşuna dizildi. Ancak nereye gömüldükleri onlarca yıldır bilinmiyordu. Mezar yerleri ancak 50 yıldan fazla bir süre sonra belirlendi.