Ahmet Özay: Kırım meselesi, Avrupa'da siyasi gündemin en üstünde yer alacak

Avrupa Parlamentosu, 19 Kasım 2024 tarihinde Rusya'nın Ukrayna'da başlattığı topyekûn savaşın 1000. gününe özel olağanüstü bir toplantı tertip etti. Bu kapsamda; 19-20 Kasım 2024 tarihlerinde gerçekleşen oturumlara, KTMM Başkanı Refat Çubarov özel konuk olarak Kırım'ın yerli halkı olan Kırım Tatarlarını temsilen katıldı. 

Ukrayna heyeti, AP'de üst düzey bir protokolle ağırlandı. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy’ın hitabı, Avrupalı siyasetçiler tarafından ayakta alkışlandı. Ayrıca, oturumda, Kırım Tatar halkını temsilen yer alan KTMM Başkanı Refat Çubarov da güçlü bir alkış aldı. Brüksel'de yapılan görüşmelerde; AP Başkanı, AP başkan yardımcıları ve Avrupa ülkelerinden yetkililer, Rus saldırganlığı karşısında Ukrayna ve Kırım Tatar halkına desteklerini iletti.

Sekiz kişiden oluşan Ukrayna heyetinde; Ukraynalı siyasiler, Brüksel’de görevli Ukraynalı diplomatlar, Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı Refat Çubarov ve Kırım Tatar Milli Meclisinin Avrupa Temsilcisi Ahmet Özay yer aldı. Kırım Haber Ajansı, Ahmet Özay ile Avrupa Parlamentosunda yoğun bir görüşme trafiğine sahne olan KTMM heyetinin temasları hakkında röportaj yaptı. Özay, Rus işgalindeki Kırım'da yaşanan baskılardan Ukrayna Savaşı'nın geleceğine, Avrupa siyasi kamuoyundaki Rus propaganda faaliyetlerinden barış müzakerelerine kadar pek çok hususta geçen görüşmeler hakkında bilgi verdi.

KTMM Avrupa Temsilcisi, Avrupalı siyasiler ile yapılan görüşmelerin ilklere sahne olduğunu ve gelecek dönemde atılacak önemli adımların bulunduğunu vurguladı. 

"ÇUBAROV, İLK KEZ AVRUPALI SİYASİLERİ KTMM ADINA KABUL ETTİ"

KTMM Avrupa Temsilcisi Özay'ın Avrupa Parlamentosunda görüşülen konular hakkındaki değerlendirmeleri:

"Bizi Avrupa Parlamentosunda protokolde en üst seviyede karşıladılar. Hem Cumhurbaşkanı Zelenskıy hem de Refat Çubarov'u Genel Kurul'da herkes ayakta alkışladı. Parlamento Başkanı ve Başkan yardımcıları sayın Refat Çubarov'u tebrik etti. Resmi temasları, Kırım Tatar Milli Meclisi heyeti gerçekleştirdi.

Başkan Refat Çubarov, bir ilk olarak AP'de grubu bulunan siyasi partilerin ve ülkelerin temsilcilerini kendisine tahsis edilen delegasyon odasında kabul etti. Daha önceden randevu alınıp gidiliyordu. Kırım Tatar Milli Meclisi adına tahsis edilen bu odada Çubarov, Avrupalı siyasilerle görüşme şansı buldu. Odada; kabul bölümü, toplantı bölümü, protokol yetkilisi yer aldı.

AP'de ilk kez Avrupa Birliği bayrağının yanında Kırım Tatar bayrağı da asıldı ve bu bayrak protokole girmiş oldu. Bu bayrağın, Avrupa Parlamentosunda resmi olarak yer alması çok kıymetlidir. Zira, dünyada devleti olmayıp bayrağı protokole girebilen başka bir millet yoktur. Bu durum, Kırım Tatar Milli Hareketi için tarihi önemde bir gelişmedir. Bu bayrak, bütün resmi görüşmelerde Kırım Tatar halkının yetkili organı olan Milli Meclis adına sergilenmiş oldu.

RESMİ TEMASLAR NELERDİ?

İki günlük program çerçevesinde; Avrupa Parlamentosunda grubu bulunan başta Finlandiya, Almanya, Portekiz, İtalya gibi ülkelerden siyasi yetkililer, grup toplantıları ve kabullerde siyasiler, resmi ziyaretler kapsamında Avrupa kurumlarından yetkililer, Çubarov'un onuruna parlamento binasında verilen kokteylde AP üyesi vekiller ile görüşmeler yapıldı.

Avrupa ve dünya kamuoyunda, Putin'in Trump ile anlaştığı, Ukrayna'nın güya savaşı kaybedeceği düşüncesinde olan bir lobi var. Bu yönde gerçekleşen temaslarda; Kırım’ın geleceğinin ne olacağı, dayatılan barışın kabul edilip edilmeyeceği soruldu. Sayın Çubarov, 'Biz Ukrayna devletinden bağımsız bir çözüme yanaşmıyoruz, böyle bir dayatmayı kesinlikle kabul etmiyoruz. Kırım'da ve Ukrayna'da savaşın bitmesi şantaj ve tehditlere karşılık ödül olarak tartışılamaz. Bunu konuşmayı dahi kabul etmiyoruz' diyerek net bir mesaj vermiş oldu.

Ben bu manada, yapılan toplantının ABD Başkanlık Seçimi'nin ardından düzenlenmesi ve savaşın 1000. gününe denk gelmesini anlamlı buluyorum. Avrupa yetkili makamları; Trump ile Putin arasındaki muhtemel görüşmede Kırım'ın geleceği ile ilgili bir karar verilebileceğini öngörüp, Kırım Tatar halkının tek yetkili karar organı Milli Meclisin Başkanını böylesi bir merak ve ilgiyle orada ağırladılar.

Tabii ki, olası bir barış anlaşması çerçevesinde Kırım'daki durum ve Kırım'ın geleceği gündeme geldi. Hem Çubarov hem de Avrupalı komisyon temsilcileri, Rusların önkoşulsuz ateşkese ve barışa yanaşması gerektiğini, hiçbir şekilde saldırganın toprak pazarlığı yoluyla ödüllendirilmemesi konusundaki mevcut tutumun sürdürülmesi yönündeki niyetlerini beyan ettiler.

Özay, KTMM Başkanı Çubarov’un, muhataplarıyla görüşmede Rus işgali altındaki Kırım’daki ağır insan hakları ihlallerine dikkat çektiğini ifade etti. Özay, bu hususta şu değerlendirmeyi yaptı:

"Avrupalı siyasiler, Kırım’daki durumu yakından takip ettiklerini söylediler. Kırım’daki, insan hakları ihlalleri gündeme geldi. Özellikle, Kırım Tatar siyasi tutsaklar konusu ayrıca konuşuldu. Kırım’da Kırım Tatarlarının nüfusunun yüzde 13 olmasına rağmen siyasi tutsakların yüzde 70'inin Kırım Tatarı olmasını çok büyük hayretle karşıladılar.

Kırım Tatarlarından Rusya uyruğuna geçmemiş olanların mal mülk ve evlerinin 1 yıllık bir sürenin sonunda sahipsiz gibi görülerek Rusya'dan getirilen suçlulara satılması konusu da ele alındı. Bunu heyetler, ilk defa duyduklarını söyledi.

AVRUPA PARLAMENTOSU, ŞUBAT 2025'TE SAVAŞIN 3. YILINA İTHAFEN BİR TOPLANTI YAPACAK

Avrupa Parlamentosunun ve Avrupa kurumlarının Ukrayna'daki topyekûn savaşın 3. yıl dönümünde özel oturumlara imza atacağını bildiren Özay'ın açıklamaları şu şekilde:

"Şubat 2025 tarihinde savaşın 3. yıl dönümü vesilesiyle hem Avrupa başkentlerinde hem de Brüksel'de merkezi siyasi müzakereler olacak ve anma etkinlikleri yapılacak. Bu anma etkinliklerinde Brüksel'deki oluşturulacak siyasi forumlara, Ukrayna devletinin girişimleriyle Kırım Tatar Milli Meclisinin üye olarak kabul edilmesi bekleniyor.

Bu da çok önemli ki; Kırım'ın gerçek sahiplerinin, Avrupalılar tarafından birinci ağızdan dinlenmesini Ukrayna istiyor. Onun için Ukrayna devleti, Kırım'ın kaderi ve mazisi üzerine tek söz sahibi olan Kırım Tatarlarının resmi temsilcilerini Avrupalı ​​muhataplarıyla buluşturuyor."

"KIRIM MESELESİ, ŞUBAT SONUNDA AVRUPA’DA SİYASİ GÜNDEMİN EN ÜSTÜNDE YER ALACAK"

Ayrıca Trump'ın iktidara gelmesiyle birlikte, yine şubat sonu mart başında Avrupa başkentlerinde Kırım Tatar Milli Meclisinin ve Ukrayna'nın girişimiyle parlamentolar nezdinde Kırım meselesinin, Avrupalı ​​milletvekillerinin talepleri üzerine gündeme getirilmesini hedefliyoruz.

Yani Trump'ın Rusya'ya vereceği bir vaadin, Avrupa'da bir altyapısı yok. Ama Ukrayna'nın ve Kırım Tatar Milli Meclisinin Rusya'nın saldırganlığına karşı çıkışlarının, Avrupa'da siyasi bir altyapısı ve kamuoyu var.

Büyük bir olasılıkla, şubat sonu mart başı gibi Avrupa’da, Rus işgalindeki Kırım, siyasi gündemin en önemli meselesi olacak.

Avrupa'daki devlet ve hükumet başkanlarının; ABD ve Rusya'nın saldırganlığına karşı Kırım'ın resmi temsilcilerinin tutumuna çok büyük ihtiyaçları var. Rusya’nın gayesinin, Ukrayna'dan zapt ettiği toprakları kabul ettirerek; Avrupa'nın üzerinde saldırganlığa dayalı bir hegemonya kurmak olduğu artık fark edildi. Savaşa ve saldırganlığa dayalı bir gayesi olduğu artık açıklığa kavuştu.

Avrupa'daki siyasi temsilcilerin büyük çoğunluğu böyle şeylere inanmıyor artık. Çünkü kendi ülkelerini Rusya'nın hedefi olarak görüyorlar. Bunlar hangi ülkeler? Ukrayna'nın yanında; Polonya, Baltık ülkeleri, Almanya, İtalya, Çekya ve Slovakya ve daha birçok devlet. Yani artık, Avrupa Parlamentosunda temsil edilen ülkelerin çoğunluğu, Rusya'nın direkt olarak savaş tehdidi altında olduklarına inanıyorlar.

ALMANYA SEÇİMLERİ, SİYASİ DENGELERİ DEĞİŞTİRECEK Mİ?

Bakın, 23 Şubat 2025'te Almanya'da seçim var. Almanya'da Putin'e itimat eden cephe çok büyük bir kayıp verdi. Trump'ın seçimleri kazandığı gün Almanya'da koalisyon dağıldı. Nedeni, Trump'la iş birliği yapmak istemeyen Ukrayna'nın tarafında olan kesim. Bu kesim, 23 Şubat 2025 günü, Hıristiyan Demokrat Partinin adayı Friedrich Merz'e oy verecek. Merz, Rusya savaşa ve saldırganlığa devam ederse; bütün savaş silahları ve ekipmanlarını Ukrayna'ya verme kararında olan bir politikacı.

Böylece Trump-Putin bloğu, Almanya'daki seçimden sonra büyük bir ihtimalle dağılacak. Rusya’yı birinci tehdit olarak gören yeni bir Avrupa anlayışı, en geç mart ayında toparlanmış olacak.