Rusya'nın küstah taleplerine AB ve ABD'den cevap

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Jamaika ziyareti sırasında gazetecilere yaptığı açıklamada, Kremlin hükûmetinin Karadeniz'de güvenli seyrüsefer, Rusya'nın dünya pazarına erişimi, saldırıların durdurulması ve kalıcı barışın sağlanması hususlarında anlaşmaya varılan konuların yerine getirilmesi için bir dizi koşulu ayrıntılı olarak açıkladıklarını bildirdi ve taleplerin değerlendirileceğini söyledi.

Rubio, Rusya'nın taleplerinin bazı Avrupa Birliği (AB) yaptırımlarının kaldırılmasını da içerdiğini belirtti. 

KREMLİN YAPTIRIMLARIN KALKMASINI İSTİYOR

Birleşik Krallık merkezli Reuters haber ajansına göre Rusya, daha önceki tahıl koridoru mutabakatının Rusya’nın ekonomik çıkarlarını göz ardı ettiğini iddia ederek, yeni bir girişime ancak belirli şartların sağlanması durumunda yanaşacağını duyurdu. 

Ayrıca, Rusya'ya tarım makineleri ve yedek parça tedarikinin yeniden başlatılmasını; Rus gemileri ve kargoları için sigorta ve limanlara erişim üzerindeki kısıtlamaların kaldırılmasını ve Rus gübre şirketlerinin hesapları ve finansal faaliyetleri üzerindeki blokajın kaldırılması talep edildi.

Bununla birlikte Rusya, tarım bankasının (Rosselkhozbank) güvenli finansal mesajlaşmayı kolaylaştıran SWITF uluslararası ödeme sistemine erişimlerinin yeniden sağlanmasını istedi. Banka Haziran 2022'de AB tarafından SWIFT'ten çıkarılmıştı.

Rusya'nın gıda ve gübre ihracatı Batı'nın yaptırımlarına tâbi değil. Buna karşın Moskova ödemeler, lojistik ve sigorta konularındaki kısıtlamaların sevkiyatların önünde bir engel teşkil ettiğini ileri sürdü.

İlgili habere göre Rusya tarafından; tarım bankasının SWIFT’e erişimi, gıda ve gübre ihracatçıları ve Rus gemileri üzerindeki kısıtlama ve yaptırımların kaldırılması da dâhil olmak üzere sıralanan bu talepler, ilk olarak Temmuz 2022'de kabul edilen Karadeniz Anlaşması'nın uzatılmasına yönelik görüşmeler sırasında ortaya koyduğu talepleri büyük ölçüde yansıtıyor.

“ABD TALEPLERİ DEĞERLENDİRECEK”

Bu bağlamda Rubio, “Ruslar bunu yapmak için yerine getirilmesini istedikleri bir dizi koşulu ayrıntılı olarak açıkladılar, dolayısıyla bunu değerlendireceğiz.” ifadelerini kullandı.

Rubio ABD'li yetkililerin Rusya'nın pozisyonunun ne olduğunu ya da karşılığında ne istediklerini daha iyi anlamak için çalışacaklarını ve ardından bunu ABD Başkanı Donald Trump’a sunacaklarını ve bir sonraki adım hakkında bir karar vereceklerini söyledi.

AB’DEN CEVAP: O ZAMAN SAVAŞI BİTİR

AB’nin Rusya’ya cevabı ise, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Sözcüsü Anitta Hipper tarafından verildi. Hipper, tüm Rus güçlerinin Ukrayna'dan çekilmesinin AB yaptırımlarının kaldırılması ya da değiştirilmesi için ana koşullardan biri olacağını bildirdi.

Hipper yaptığı açıklamada, “Rusya'nın Ukrayna'daki haksız saldırganlığının sona ermesi ve tüm Rus askeri güçlerinin Ukrayna topraklarının tamamından koşulsuz olarak çekilmesi, yaptırımların değiştirilmesi ya da kaldırılması için temel ön koşullardan biri olacaktır.” dedi.

Ayrıca Hipper, “Rusya şimdi yasa dışı ve saldırganlık savaşını sona erdirmek için gerçek bir siyasî irade göstermelidir.” şeklinde ekledi.

Bununla birlikte Hipper, “Deneyimler göstermiştir ki, Rusya sözleriyle değil eylemleriyle değerlendirilmelidir.” vurgusunu yaptı.

YENİ TARİFELER DÜŞÜNÜLÜYORDU

Reuters'a konuşan diplomatlar, Kremlin hükûmeti tarafından sıralanan kısıtlamaların çoğunun AB yaptırımları ve kısıtlamalarıyla ilgili olduğunu söylediler.

Ayrıca diplomatlar, bloğun tarım ürünlerini hedef alan yaptırımları olmadığını ancak Rusya ve Belarus'tan ithal edilen tahıl ürünlerine yönelik 1 Temmuz'da yürürlüğe giren “yasaklayıcı tarifeleri” olduğunu ekledi. Bununla birlikte daha fazla tarım ürününün yanı sıra bazı gübrelere yönelik ilave tarifeler AB tarafından hâlen görüşülmekteydi.