Rusya'nın Ukraynalı esirlere karşı işlediği suçlar BM Güvenlik Konseyinde gündeme getirildi

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyinde dün yapılan toplantıda, Rusya’nın esir aldığı Ukraynalı sivil ve askerlere karşı işlediği suçlar ele alındı. Toplantıda konuşan 3 eski Kremlin esiri Nariman Celal, Valeriy Horişniy ve Maksım Butkevıç, Rus esaretinde yaşadıkları deneyimleri Birleşmiş Milletler'de anlattı. BM Güvenlik Konseyi üyelerine, Rusya'da yasa dışı olarak tutulan Ukrayna vatandaşlarının serbest bırakılması için yoğun çaba harcanması için çağrı yapıldı.

BM Güvenlik Konseyinde Ukrayna'nın girişimiyle 13 Ocak 2025 tarihinde "Arria Formülü" çerçevesinde düzenlenen toplantıda, Rusya’nın esir aldığı Ukraynalı sivil ve askerlere karşı işlediği suçlar ele alındı. Toplantıda; Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy tarafından Ankara Büyükelçisi olarak göreve atanan, Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Başkan Yardımcısı, eski siyasi tutsak Nariman Celal,  Azov Alayı askeri, eski savaş esiri Valeriy Horişniy ve insan hakları savunucusu, gazeteci, asker, eski savaş esiri Maksım Butkevıç, Rus esaretinde gördükleri muamele hakkında bilgi verdi.

Mayıs 2022’de Mariupol’da esir alınan ve Eylül 2024’te esir takası sonucu Ukrayna’ya iade edilen Azov Alayı askeri Valeriy Horişniy, diğer esirlerle birlikte maruz kaldığı işkenceleri, insanlık dışı muameleyi ve esirlere karşı uygulanan uzun süreli aç bırakılma uygulamasını anlattı.

İŞKENCE VE KÖTÜ MUAMELE GERÇEĞİ

İşkenceler hakkında konuşan Horişniy, “Bu, zalimane, insana yakışmayan muameleler, ölümle sonuçlanan darp fiileri, elektroşok tabancasıyla işkence ve diğer işkence türlerini içeriyor. Cezaevi gardiyanları, insanlara işkence yapmaktan zevk alıyorlar" dedi. Ukraynalı asker, Temmuz 2022’de işgal altındaki Donetsk bölgesinde bulunan Olenivka Hapishanesinde meydana gelen patlamada, 53 Ukraynalı savaş esirinin hayatını kaybettiği trajediyi de hatırlattı.

“Aylar boyunca bize, günde sadece on kaşık lapa ve yaklaşık 150 gram ekmek veriliyordu” şeklinde konuşan Horişniy, Rusya’nın Ukraynalı savaş esirlerini aç bıraktığını, yaralılar ve hastalara uygun sağlık bakımı yapılmadığını vurguladı. Horişniy, savaş esirlerinin değişimini kolaylaştırmak için her türlü çabanın gösterilmesi çağrısında bulundu.

NARİMAN CELAL, İŞGALCİLERİN KIRIMLI SİYASİ TUTSAKLARA UYGULADIĞI BASKILARI ANLATTI

Toplantıda konuşan KTMM Başkan Yardımcısı Nariman Celal, açıkça Rus işgaline karşı çıktığı için işgalcilerce kurgulanan düzmece bir dava çerçevesinde Kremlin kontrolündeki sözde Kırım Yüksek Mahkemesi tarafından 17  yıl hapis cezasına mahkum edildiğini belirtti.

Celal, “Ben, işgal altındaki Kırım'da yaşıyor ve çalışıyordum. Rus işgal yönetiminin yasa dışı ve siyasi zulmü nedeniyle birçok aktivist ve gazeteci, benim gibi alıkonuldu. Onlara karşı düzmece davalar açıldı ve işkence ve kötü muamele uygulandı" dedi.

Rusya'daki siyasi tutukluların adalete erişim hakkından mahrum bırakıldığını, savunma yapmalarının imkansız olduğunu ifade eden KTMM Başkan Yardımcısı, "Ben, siyasi tutukluların hayatının bir parçası olan birçok zorluğu yaşadım; kötü beslenme, tıbbi bakım eksikliği, manevi ve fiziksel aşağılanma, taciz… Bizi dövdüler, hakaret ettiler ve Rusya'nın milli marşını öğrenip söylememiz için zorladılar, ama ben bunu yapmadım." şeklinde konuştu.

Halihazırda 218 Kırımlı siyasi tutsağın Rusya tarafından alıkonulduğunu belirten Celal, siyasi tutsaklardan 132’sinin Kırım Tatarı olduğuna dikkat çekti ve bunun Kırım’ın yerli halkına yönelik kasıtlı bir baskının kanıtı olduğunu kaydederek şu ifadeleri kullandı:

Ama bu sadece buzdağının görünen kısmı. Binlerce Ukrayna vatandaşı, Kırım'da siyasi baskıların kurbanı oldu, binlercesi ise vatanını terk etmek zorunda kaldı.

RUSYA, UKRAYNALI ESİRLERİ İŞLEMEDİKLERİ SUÇLARI İTİRAF ETMEYE ZORLUYOR!

Haziran 2022’de esir alınan ve Ekim 2024’te esir takası sonucu serbest bırakılan insan hakları savunucusu, gazeteci ve asker Maksım Butkevıç, Rus esaretinde 2 yıl geçirdiğini ve hakkında açılan düzmece dava çerçevesinde Rus mahkemesi tarafından yasa dışı olarak 12 yıl hapis cezasına çarptırıldığını aktardı.

Butkevıç, kendisini Putin'in yalan dolu "Ukrayna tarihini" anlatan pasajları tekrar etmeye zorlayan bir Rus subayı tarafından dövüldüğünü anlatarak, “Bizleri aşağılıyorlardı, tehdit ediyorlardı, 'Zafer Rusya'nın' diye bağırmamız için zorluyorlardı” dedi.

Kendisine fiziksel ve psikolojik şiddetin uygulandığını belirten Butkevıç, “Sonuçta bana savaş suçlarını işlediğini kabul ettiğini imzalayacaksın, böylece hüküm verildikten sonra seni takas edebiliriz ya da belgeyi imzalamayı reddediyorsan hayatını cehenneme çevireceğiz ve seni öldüreceğiz’ denildi. Verdikleri kağıtları okumadan imzaladım, çünkü belgeleri okuma imkanım yoktu" şeklinde konuştu.

BM devletlerine seslenen Butkevıç, "Bu yüzden sizden, öncelikle Ukrayna askerlerinin ve Rusya tarafından yasa dışı olarak alıkonulan sivil kişilerin en hızlı şekilde serbest bırakılması için gerekli tüm çabayı göstermenizi rica ediyorum. Ayrıca, Ukrayna vatandaşlarının alıkonulduğu yerleri izlemek için bağımsız bir uluslararası mekanizmanın oluşturulması son derece önemli” değerlendirmesini yaptı.