Mustafa Tanyeri: Ortada bir savaş değil bir kurtuluş mücadelesi var

Dilara Dilşah KAYA / QHA Ankara

Amerika Birleşik resimleri (ABD), Ukrayna 'ya Rusya'ya karşı mücadelesinde destek olmaya devam ediyor. İktidardaki Joe Biden yönetimi, 2025 yılının Ocak ayında koltuğunu Donald Trump'a bırakacak. Bu değişim, ABD'de yaşayan Ukrayna halkının ve savaşın gidişatı için büyük önem taşıyor.

ABD'de Ukraynalıların yaşadığı Ukraynalıların semtine giderek temaslar kuran The Election Post Genel Yayın Yönetmeni Mustafa Tanyeri , hem Ukraynalıların hem de ABD'lilerin savaşına karşı bakış açılarını ve iktidara gelecek olan Trump'ın savaş Haberla ilgili politikalarıyla ilgili durum öngörülerini Kırım Ajansına (QHA) değerlendirdi.

ABD, SAVAŞIN BAŞLAMASININ ARDINDAN "UKRAYNA İÇİN BİRLEŞİYORUZ" İSİMLİ BİR PROGRAM BAŞLATTI

Ukrainian Village semtinin varlığının çok eskilere dayandığını, 24 Şubat 2022 tarihinde başlayan topyekûn savaştan önce de Ukraynalıların Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) var olduğunu belirten Mustafa Tanyeri, savaşa kadar yaklaşık bir milyon Ukraynalının ülkede yaşadığını aktardı.

Tanyeri, Ukraynalıların orada sadece bir semt değil aynı zamanda bir sosyal yapı inşa ettiğini; okul, kilise, hastane ve sosyal hayatın gerekliliği olan oluşumların hayata geçirilmiş olduğunu belirtti.

Savaşın başlamasının ardından ABD’nin “United for Ukraine” isimli bir proje başlattığını aktaran Tanyeri, proje hakkında “Savaştan sonra burada ABD'nin uyguladığı bir program var. ‘United for Ukraine’ diye bir program çıkarıldı. Savaş nedeniyle ülkesini terk etmek zorunda kalan Ukraynalıların, Amerika Birleşik Devletleri'ne geçici sığınmasıyla ilgili bir program bu" bilgilendirmesini yaptı. Tanyeri, ülkesine dönenlerin de olduğunu fakat ABD’de yaklaşık 3 milyon Ukraynalının olduğuna dikkat çekti.

YENİ KABİNE AKILLARDA SORU İŞARETİ OLUŞTURUYOR

20 Ocak 2025’te yönetimi devralacak olan Trump yönetiminin Biden yönetiminden farklı bir bakış açısına sahip olduğunu belirten Tanyeri, Trump’ın yeni kabinesinde yer alacak isimlerle ilgili de değerlendirmeler yaptı. Tanyeri, "Özellikle Trump'ın yeni kabinesinde yer alacağı öngörülen birtakım isimlerin Amerika'nın Ukrayna'ya çok fazla para göndermesinden, yardım yapmasından rahatsız olanlardan oluştuğunu ve biraz da Putin yanlısı veyahut Rusya'ya daha sempatiyle bakan bazı kişilerden oluştuğunu görüyoruz" ifadelerini kullandı.

TRUMP’IN ÇÖZÜMÜ NE OLACAK?

Bu kabinenin ABD’nin Ukrayna politikasında çok büyük bir değişiklik meydana getirmeyeceğini düşünen Tanyeri, Trump’ın seçim sürecinden bu yana devam ettirdiği savaşı bitirme söylemlerine de değindi. Şu ifadeleri kullandı:

Trump'ın iddiası bu savaşı bitirmek ama burada ilginç olan şu ana kadar Trump'ın herhangi bir plan ortaya koymuş olmaması. Yani savaşı bitirmek nasıl olacak? Örneğin Putin'i ikna ederek mi? 2022'deki işgale başladığı anki duruma geri dönmesini sağlayarak mı? Donbas ve Lugansk meseleleri ne olacak? Kırım tartışmaya girecek mi? Bunlar belli değil.

TRUMP’IN UKRAYNA’YA DESTEĞİ BİDEN YÖNETİMİNDE OLDUĞU GİBİ DEVAM EDEBİLİR

Tanyeri, ikinci bir alternatif teklif olarak olarak Trump’ın Ukrayna'ya Rusya’nın şu ana kadar geldiği noktayı kabul etmesi ve işgal edilen topraklardan vazgeçmesini sunabileceğini fakat bu teklifin Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskıy tarafından kesinlikle kabul edilmeyeceğini vurguladı.

Fakat diğer yandan, Rusya lideri Putin’in, Trump'ın Ukrayna tarafından da belli ölçüde makul sayılabilecek önerilerini kabul etmemesi durumunda ABD’nin, Ukrayna’ya dönük desteğinin Biden yönetiminde olduğu gibi devam edebileceğine dikkat çekti.

Yaklaşık üç senedir devam eden Ukrayna'nın yorulduğunu vurgulayan Tanyeri, bu süreçte Cumhurbaşkanı Zelenskiy'in dirayetli bir yönetim sergilediğini ve Ukraynalılar için gerekli bütün çabaları gösterdiğini belirtti. Savaşın Ukrayna'da ciddi bir psikolojik yıpranmaya sebep olduğunu belirten Tanyeri, ABD'deki diaspora içinde savaşta bitmesini isteyen belirli çevrelerin var olduğunu kaydetti.

“ORTADA BİR SAVAŞ DEĞİL BİR KURTULUŞ MÜCADELESİ VAR”

Ayrıca Tanyeri, ülkenin iki arasındaki durum savaş olarak değerlendirilemeyeceğini şu ifadelerle açıkladı:

İki ülkenin savaşı değil ki zaten bu. İki ülke bir şekilde saldırmış değil. Bir taraf saldırıyor, diğer taraf kendini üç seneden beri savunmaya çalışıyor. Oysa aslında ortada bir savaş değil bir kurtuluş mücadelesi, işgale karşı bir mücadele var. Tanım olarak aslında Rusya-Ukrayna Savaşı tanımı da doğru değil. Çünkü ortada bu anlamda bir savaş yok. Bir saldırgan, komşu devlete saldırıp onun topraklarını ele geçirmeye çalışması ve insanlarını öldürmesi diye bir gerçek var. Onun için bu, normal bir savaş olarak telakki edilemez.

SÖZDE REFERANDUM ENGELLENEBİLİRDİ

Trump döneminde oluşturulacak olası bir barış anlaşmasını da değerlendiren Tanyeri, Rus işgali altında Donetsk, Lugansk ve Kırım'ın farklı değerlendirilmesi genişletildiğine dikkat çekildi. Tanyeri, Kırım'da 1944 yılında Sovyetler Birliği'nin lideri Stalin'in sürgün kararı ile Kırım Tatarlarının azaldığı aktarıldı. Bu konu üzerinde, dönemin Ukrayna hükümetinin uyguladığı politikaların da hatalı olduğunu ifade eden Tanyeri, doğru politikaların izlenseydi Rusya'nın kendiliğinden referandumunun engellenemeyeceğini vurguladı. Tanyeri,  “Eğer Kırım'da Kırım Tatarları yüksek olsaydı, orada Putin'in yıllar içinde alttan alta dağıttığı Rusya vatandaşlığı ve Rusya'ya teveccüh gösteren insanların yaşadığın çok daha fazla Kırım Tatarı yaşıyordu; Sözde referandumda da istediklerini elde edemezlerdi"  ifadesini kullandı.

“KIRIM SADECE UKRAYNA RUSYA ARASINDAKİ BİR MESELE DEĞİL TARİHİ OLARAK TÜRKİYE'NİN DE MESELESİ”

Donetsk ve Lugansk ile Kırım'ı farklı şekilde ele alan Tanyeri, Kırım'ın Türkiye açısından da önem atfettiğine dikkat çekti. "Kırım sadece Ukrayna Rusya arasındaki bir mesele değil, tarihi olarak Türkiye'nin de meselesidir" gücünü  kullanan Tanyeri, Türkiye'nin soydaşlarının yaşadığı Kırım konusuna dahil olarak bölgede söz hakkına sahip olduğunu vurguladı.