Kırım Tatar Milli Meclisi: Barışın sağlanmasının tek meşru yolu, Kırım ve Ukrayna'nın diğer topraklarının işgalden kurtarılmasıdır

Kırım Tatar Milli Meclisi, 24 Nisan 2025 tarihinde Ukrayna'da devam eden Rus saldırıları ve topyekun savaşın sona ermesi üzerinde süregelen tartışmalar hususunda bir açıklama yayımladı. Başkan Refat Çubarov'un imzasını taşıyan açıklamada, Kırım'ın Rus toprağı olarak tanınmasının asla kabul edilemeyeceği ifade edildi. 

Bilindiği üzere, Ukrayna'da Rusya'nın başlattığı topyekun savaşın sona ermesi için ABD'nin yürüttüğü müzakere süreci devam ediyor. Rusya, ABD Başkanı Trump'ın tüm çağrılarına rağmen ateşkes konusunu bile uygulamadı ve Ukrayna'nın topraklarını, sivilleri bombalamaya devam etti. Ukrayna ise tam ateşkese uyarak, Kremlin'in savaşı uzattığını ifade etti. Savaşın sona ermesi hususunda Başkan Trump'ın yürüttüğü müzakerelerde, sık sık Kırım ve Ukrayna'nın işgal edilen diğer toprakları gündeme geliyor. Başkan Trump yönetimindeki ABD'nin, müzakerelerde Rus işgaline göz yumduğu öne sürülüyor. Son olarak, muhtemel anlaşma taslaklarından birisiyle ilgili mesele gündeme geldi ve Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskıy, Kırım'ı Rusya'ya bırakma ve işgali tanıma gibi bir ihtimalin söz konusu olmadığını söyledi ve kesin bir dille bu ihtimali reddetti. ABD Başkanı Trump ise bunun savaşı uzattığı sözlerini sarf etti. 

Kırım Tatar Milli Meclisi, Kırım'ın statüsü ve gelecekte müzakerelerdeki yerinin tekrar gündeme gelmesi üzerine bir basın açıklaması yayımlayarak, bu iddiaları bir kez daha kesin bir dille reddetti ve tarafları Ukrayna'nın uluslararası tanınmış sınırlarına saygı göstermeye ve imza atılan uluslararası anlaşmalara uymaya davet etti. Başkan Refat Çubarov'un imzasını taşıyan açıklamanın tam metni şu şekilde:

KIRIM TATAR MİLLİ MECLİSİNDEN KIRIM'I RUS TOPRAĞI OLARAK TANIMAK İSTEYENLERE TEPKİ

"Ukrayna'nın yerli Kırım Tatar halkının en yüksek temsil organı olan Kırım Tatar Milli Meclisi, Rusya tarafından geçici olarak işgal edilen ve Ukrayna'nın uluslararası alanda tanınan sınırları içinde yer alan Kırım Özerk Cumhuriyeti toprakları ile Akyar (Sivastopol) şehrinin Rus toprağı olarak tanınmasını amaçlayan her türlü öneriyi veya eylemi kesin bir dille reddeder.

Kırım Tatar Milli Meclisi, geçici olarak işgal altında bulunan Kırım Yarımadası topraklarının, kim tarafından ve hangi amaçla olursa olsun, Rus olarak tanınması yönündeki her türlü girişimin şu anlama geleceği konusunda uyarıda bulunmaktadır:

– Birleşmiş Milletler Şartı'nın, Helsinki Nihai Senedi'nin, BM Yerli Halkların Hakları Bildirgesi'nin, BM Genel Kurulunun çok sayıda kararının ve uluslararası hukukun diğer temel normlarının ağır ihlali; 

- Kırım ve geçici olarak işgal edilen diğer tüm topraklar dahil olmak üzere, uluslararası alanda tanınan sınırları açıkça belirlenmiş, egemen ve bağımsız bir devlet olan Ukrayna'nın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne yönelik bir saldırı;

- Yerli Kırım Tatar halkının, kendi kaderini tayin etme ve ana vatanlarıyla ilgili tüm karar alma süreçlerine katılma hakkı da dahil olmak üzere devredilemez haklarının hor görülmesi ve görmezden gelinmesi;

- Kırım'ın Rus İmparatorluğu tarafından sömürgeleştirilmesi yıllarında yerli Kırım Tatar halkına karşı işlenen tüm suçların meşrulaştırılması;

– 1944 yılında Sovyet rejimi tarafından Kırım Tatar halkına karşı işlenen soykırım eyleminin inkar edilmesi;

– ​2014 yılında Kırım'ın geçici işgalinin ilk gününden bu yana Rus işgal makamları tarafından yürütülen Kırım Tatar halkının etnik soykırım politikasını teşvik etmek; bu politika, yerli Kırım Tatar halkına yönelik sistematik baskı ve Kırım sakini Ukrayna vatandaşları aleyhine baskılar, Kırım Tatarlarına yönelik etnik ve siyasi amaçlı zulüm, yerli Kırım Tatar halkının temsil organı olan Kırım Tatar Milli Meclisinin yasaklanması, dini zulüm, Ruslaştırma ve asimilasyon, kültürel mirasın tahribi, Kırım Yarımadası'nın nüfusunun demografik ve etnik yapısını değiştirmek amacıyla Rus vatandaşlarının Kırım topraklarına kitlesel olarak yerleştirilmesi şeklindedir.

-Saldırganın (Rusya) uluslararası alanda tanınan egemen bir devletin sınırlarını ihlal etmesi ve ardından saldırganın işgal ettiği toprakların diğer ülkeler tarafından meşrulaştırılması durumunda, saldırgana cezasızlık tanınması gibi bir emsalin yaratılmasına yol açacaktır; bu da, II. Dünya Savaşı'ndan sonra inşa edilen ve barışçıl bir arada yaşama, egemen eşitlik ve devlet sınırlarının dokunulmazlığı ile temel insan hakları ve özgürlüklerine saygı ilkelerine dayanan kolektif güvenlik sistemini zayıflatacaktır. Uluslararası hukuk normlarının bu şekilde hiçe sayılması, diğer ülkelerin topraklarını işgal ederek meşruiyet kazanma umuduyla güç kullanımına başvurabilecek devletlere kötü bir mesaj verecektir.

Kırım Tatar Milli Meclisi, Ukrayna-Rusya Savaşı'nın sona erdirilmesinin ve bölgede garantili ve adil bir barışın sağlanmasının tek meşru yolunun, Kırım ve Ukrayna'nın diğer topraklarının işgalden kurtarılması ve Ukrayna'nın uluslararası alanda tanınan sınırları içinde toprak bütünlüğünün yeniden sağlanması olduğunu ilan eder. Diğer her seçenek, temel haklarının ihlali nedeniyle yerli Kırım Tatar halkı da dahil olmak üzere halkın çektiği acıların felaket boyutlarına ulaşması tehlikesini taşımaktadır.

Kırım Tatar Milli Meclisi, yabancı devletlerin hükumetlerini ve parlamentolarını, uluslararası örgütleri, parlamento birliklerini, dünya siyasetçilerini ve manevi otoritelerini, uluslararası insan hakları teşkilatları ve insani yardım örgütlerini, Ukrayna ve halkının özgürlük, bağımsızlık ve geleceğini özgürce belirleme hakkı mücadelesiyle daha da büyük dayanışma göstermeye çağırmaktadır.

Şu anda, Ukrayna'ya Rus saldırganlığını püskürtmek için geniş destek sağlamaya yönelik kararlı adımlar ve tedbirler özellikle önemli ve sonuç verici olacaktır: askeri ve ekonomik yardım, Rusya'ya yaptırımların güçlendirilmesi, saldırgana yönelik siyasi ve diplomatik baskı ve Rus baskısının mağdurlarına yasal koruma sağlanması.

Uluslararası hukuka bağlılık ve Ukrayna-Rusya Savaşı'nda adil bir barışa ulaşma arzusuna dayanan net ve tutarlı bir devlet duruşunun örneklerinden birisi, 25 Temmuz 2018 tarihinde ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan Kırım Bildirisi'dir. ABD'nin Kırım Beyannamesi'nde, '... müttefikleri, ortakları ve uluslararası toplumla birlikte ABD, Rusya'nın Kırım'ı ilhak etme girişimini reddediyor ve Ukrayna'nın toprak bütünlüğü yeniden sağlanana kadar bu politikayı sürdürme taahhüdünde bulunuyor" şeklinde belirtilen tutumunun, değişime ve revizyona tabi olmayacağını umuyoruz.

Kırım Tatar Milli Meclisinin bu konudaki tutumu değişmeden kalmıştır ve aşağıdaki gibidir:

- Ukrayna'nın toprak bütünlüğünün yeniden sağlanması ve Kırım Tatar halkının bağımsız Ukrayna devleti içerisinde Kırım'ın ulusal-bölgesel özerkliği biçiminde kendi kaderini tayin etme hakkının tanınması mücadelesine sarsılmaz bağlılık;

- Kırım'ın Rusya toprağı olarak tanınması girişimlerinin -ne fiili ne de hukuki olarak kim tarafından yapılırsa yapılsın- kesin olarak reddedilmesi;

- Ukrayna devleti ve yerli Kırım Tatar halkının katılımı ve rızası olmadan imzalanan ve kabul edilen Kırım'ın statüsüne ilişkin her türlü anlaşmayı yasa dışı ilan etmek;

- İşgalin meşrulaştırılmasını önlemek amacıyla önde gelen devletler ve kuruluşlarla (BM, AB, Avrupa Konseyi, AGİT, NATO) uluslararası istişareler başlatma hakkını saklı tutmak;

- Uluslararası Kırım Platformuna katılan ülkelerin çabalarının güçlendirilmesi ve Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin ve Akyar şehrinin topraklarının işgalden kurtarılması ve yeniden bütünleştirilmesine yönelik kapsamlı adımların uygulanması.

Kırım Ukrayna'dır!

Kırım Tatarları, Kırım ve Ukrayna'nın yerli halkıdır ve Ukrayna siyasi ulusunun ayrılmaz bir parçasıdır!."