Çekya, bugün 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nü soykırım olarak kabul edecek

Çekya, 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nü soykırım olarak tanıyan yedinci ülke olacak.

18 Mayıs 1944 günü bir şafak vaktinde, milletler hapishanesi Sovyetler Birliği’nin diktatörü Stalin’in emriyle Kırım Tatar halkının öz vatanlarından koparılmasını soykırım olarak kabul eden karar, 18 Aralık 2024 tarihinde Çekya Senatosu tarafından oylanacak.

Çekya Parlamentosunun üst kanadı olan Senato tarafından alınacak olan karar, yerel saatle 11.30'da (TSİ 13.30) görüşülecek.

KIRIMOĞLU KONUŞMA YAPACAK

Çekya Senatosunun görüşeceği kararı takip etmek üzere Kırım Tatarlarının millî lideri ve Ukrayna Milletvekili Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Başkan Yardımcısı Nariman Celal ve Ukrayna milletvekillerinin yer aldığı bir heyet Prag'da bulunuyor.

Öte yandan gerçekleştirilecek oylama öncesinde Kırım Tatarlarının millî lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, Senato üyelerine hitaben bir konuşma yapacak.

Ayrıca, bir dizi görüşme yapmak üzere Endonezya'da bulunan KTMM Başkanı Refat Çubarov, kabul edilmesi beklenen soykırım kararı öncesinde yaptığı açıklamada, kararın söz konusu kararın Ukrayna Cumhurbaşkanının Kırım Özerk Cumhuriyeti Daimi Temsilciliği, Ukrayna Parlamentosu, KTMM, Çek politikacılar ve uzmalar tarafından yürütülen sistemli çalışmalar neticesinde ortaya çıktığını kaydetti.

SON OLARAK ESTONYA KABUL ETMİŞTİ

Estonya Parlamentosu (Riigikogu), 16 Ekim 2024 tarihli genel kurulunda aldığı kararla 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nü soykırım olarak tanıyan altıncı ülke olmuştu. Daha önce Kırım Tatar Sürgünü’nün 2015 yılında Ukrayna Parlamentosu tarafından soykırım olarak kabul edilmesi sonrasında; 2019 yılında Letonya ve Litvanya parlamentoları, 2022’de ise Kanada Parlamentosunun alt kanadı olan Avam Kamarası, 2024'ün temmuz ayında Polonya Parlamentosunun alt kanadı olan Sejm, sürgünü soykırım olarak tanımıştı.

18 MAYIS 1944 KIRIM TATAR SÜRGÜNÜ VE SOYKIRIMI

Sovyet hükûmeti, Stalin’in emriyle 18 Mayıs 1944’te Kırım’daki tüm Kırım Tatarlarını sürgün etti. Sürgün sırasında Kırım Tatar erkeklerin büyük bir çoğunluğu Kızılordu’da Alman Nazi ordusuna karşı savaşıyordu. Çoğunlukla kadınlar, çocuklar, yaşlılar olmak üzere hayvan vagonlarına doldurulan Kırım Tatarları; Türkistan, Urallar ve Sibirya’ya sürgün edildi. Kırım’dan sürgün edilen 420 bini aşkın Kırım Tatarının yüzde 46’sı sürgün yolunda veya gittikleri yerlerde açlık, susuzluk ve hastalık gibi çeşitli sebeplerden dolayı hayatını kaybetti.

Sovyet yönetimi, Vatan Kırım’ın demografik yapısını değiştirmeyi amaçladı ancak Kırım Tatarları, bağrından koparıldıkları o aziz vatanı, Kırım’ı hiçbir zaman unutmadı. Sürgün yıllarında, sürgün edildikleri yerlerde vatana dönmek için çaba gösterdi. Nihayet, yıl 1989’u gösterdiğinde Kırım Tatarları, yavaş yavaş ata topraklarına dönmeye başladı. O tarihten itibaren Kırım Tatarları yaşadıkları yokluklara rağmen vatanda kalma mücadelesini sürdürdü.

Kırım Tatarları, 1989’un sonuna kadar sürgün yerlerinde zorla tutuluyordu. Anavatan Kırım’a geri dönme teşebbüsleri, hapisle ve yeni sürgünle cezalandırılıyordu. Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte Kırım Tatarları vatana dönmeye başladı. Ancak yaklaşık 150 bin Kırım Tatarı maddi yetersizlik ve yasal engeller nedeniyle Türkistan’da kaldı.

2015 yılında Ukrayna Parlamentosu, Kırım Tatar Sürgünü’nü soykırım olarak kabul etti ve 18 Mayıs tarihini “Kırım Tatar Soykırım Kurbanlarını Anma Günü” olarak ilan etti.