Rusya, yaptırımları aşarak gübre şirketlerinden kimyasal madde temin ediyor

Rusya’nın yaptırımlardan kaçınmak için gübre şirketlerinden kimyasal madde ithal ettiği ortaya çıktı. Bloomberg'in 26 Mart 2025 tarihli haberine göre Rusya, uluslararası yaptırım listelerinden kaçınan gübre şirketlerinden ürün satın alarak patlayıcı üretimi için büyük miktarlarda kimyasal madde ithal ediyor.

Batılı ülkeler, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı 24 Şubat 2022 tarihinden bu yana sürdürdüğü topyekûn işgal girişimi ve saldırıları ardından Rus savunma sanayisine geniş kapsamlı kısıtlamalar ve yaptırımlar uyguladı.

Buna karşın Rusya, yaptırımlardan kaçınma planları yoluyla silah üretimi için kilit bileşenleri ve malzemeleri ithal etmeye devam ediyor.

RUSYA ASKERÎ TEÇHİZAT İÇİN YAPTIRIMLARI DELMEYE ÇALIŞIYOR

Bloomberg tarafından görülen belgelere göre Rus patlayıcı üreticisi JSC Spetskhimiya, on binlerce ton nitrik asit ve nitrik-sülfürik asit karışımı için sipariş verdi. Bu kimyasalların Rus ordusunun Ukrayna'ya karşı yürüttüğü topyekûn işgal girişimi ve saldırılarında kullandığı TNT, barut ve diğer patlayıcıların üretimi için gerekli olduğu biliniyor.

Bununla birlikte ilgili habere göre JSC Spetskhimiya kimyasalları, küresel gıda güvenliği açısından önemleri nedeniyle Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Avrupa Birliği'nin (AB) katı yaptırımlarına tabi olmayan gübre şirketleri İsviçreli gübre üreticisi EuroChem Group AG ve Rus gübre üreticisi UralChem JSC'den sipariş etti.  

Öte yandan kimyasal malzeme alması planlanan 11 Rus tesisinin birçoğunun Moskova'nın saldırganlığı sebebiyle yaptırımlara maruz kaldığı biliniyor. 

AB, Haziran 2024'te JSC Spetskhimiya'ya yaptırım uygulamıştı.

Bloomberg tarafından incelenen belgeler, kimyasal siparişlerinin onayladığını ve 2025 yılı boyunca Rusya'ya iletileceğini gösteriyor. Sevk edilen nitrik asit hacmi, Rusya'nın günde en az 6 bin 500 adet 152 mm top mermisi üretmesine olanak sağlayacak.

ŞİRKET YALANLADI

Öte yandan EuroChem Group tarafından Bloomberg'e yapılan açıklamada “Ürünlerimiz tarım ve sivil sanayide kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Şirket, Rus ekonomisinin savunma sektörünün bir parçası değildir.” ifadelerine yer verildi.

Buna karşın hem EuroChem Group’un hem de UralChem JSB’nin yaptırım uygulanan Rus milyarderlerle bağları olduğu biliniyor.  Öyle ki Belaruslu-Rus oligark Dmitry Mazepin'in ailesi UralChem'i kontrol ediyor. EuroChem ise, Rus milyarder Andrey Melnichenko tarafından kuruldu.  Melnichenko, ABD, Birleşik Krallık ve AB tarafından yaptırıma tabi tutulduktan sonra EuroChem tekelinden lehtar olarak çekilmişti.

AB Komisyonu verilerine göre Rusya, Avrupa'nın gübre ihtiyacının yaklaşık yüzde 25'ini karşılıyor ve 2022'de topyekûn işgalinin başlamasından bu yana bu ticaret, 5,4 milyar dolara ulaştı.