Çin'in Ukrayna'ya gönderdiği temsilci, Rusya'nın işgalini destekledi mi?

Bir yılı aşkın bir süredir Rus saldırılarıyla mücadele eden Ukrayna, diğer yandan diplomasi sahasında Rusya'ya perde gerisinde destek veren ülkeler ile görüşme gerçekleştiriyor. Çin yönetimi, Ukrayna ile diyaloga devam etse de dönem dönem Rusya ile müttefik adımlar atması nedeniyle uzun bir süredir tutumunu açık bir şekilde belli etmesi için eleştiriliyor. Çin yetkililerinin tutarsız demeçleri ise uluslararası kamuoyunun dikkatini çekiyor.

ÇİN ÖZEL TEMSİLCİSİNDEN SKANDAL DEMEÇ

The Wall Street Journal'in (WSJ) gazetesinin yer verdiği habere göre, Çin'in Ukrayna'ya gönderdiği Özel Temsilci Li Hui, Rusya'nın Kırım dahil Ukrayna topraklarındaki işgalini destekledi. Avrupa ülkelerine bu yönde baskı uygulayan Çinli Temsilci, tepkilere neden oldu. Söz konusu haberde, "Pekin'in Ukrayna için barış planını zorlamak üzere gönderilen Çinli Temsilci, açık bir mesaj taşıyordu. Avrupa'daki ABD müttefikleri, Ukrayna'nın işgal edilen kısımlarını Rusya'ya bırakarak derhal ateşkes çağrısı yapmalı" ifadelerine yer verildi.

Söz konusu yetkililer, bu ay Kiev, Varşova, Berlin, Paris ve Brüksel'i ziyaret eden Li Hui'nin Avrupa hükümetlerini Çin'i Washington'a ekonomik bir alternatif olarak görmeye çağırdığını ve Rusya ile Ukrayna arasındaki çatışmayı bir an önce bitirmek için hızlı hareket etmeleri gerektiğini söylediğini söylediler. yayılıyor.

Gazetenin kaynak gösterdiği Batılı yetkililer, bu ay Kyiv, Varşova, Berlin, Paris ve Brüksel'i ziyaret eden Li Hui'nin Avrupa hükumetlerini Çin'i Washington'a ekonomik bir alternatif olarak görmeye çağırdığını kaydetti. Ayrıca, Çinli temsilci, savaşın derhal bitmesi için Rusya'ya toprak tavizi verilmesi ve Ukrayna'nın işgal edilen bölgelerini Rusya'ya bırakmaları yönünde bir tutum aldı.

"İŞGAL EDİLEN BÖLGELER RUS TOPRAĞIDIR"

Ayrıca, Çinli Temsilci Hui'nin, Rusya'nın işgal ettiği toprakların aslında "Rus toprağı" olduğu yönündeki sözler sarf ettiği öne sürüldü. Hui'nin, Rusya'nın işgal girişimi ve savaş suçlarına karşı Ukrayna'nın müttefiki olan ülkeleri "ikna etme politikası" yürüttüğü öğrenildi.

UKRAYNA'NIN MÜTTEFİKLERİ TAVİZ VERMEDİ

Wall Street Journal, Avrupalı yetkililerin Çinli Temsilci Hui'ye; Çin'in Rusya'ya askeri yardımı kesmesi ve Moskova'nın saldırganlığını kınaması konusunda uyarılarda bulunduğunu yazdı. Ayrıca Batılı yetkililer, Rus birlikleri Ukrayna'yı terk edene kadar barışın mümkün olmayacağını Çinli diplomata iletti.

UKRAYNA'NIN BARIŞ FORMÜLÜ NEDİR?

Çin'in net bir şekilde çerçevesini belirlemediği "barış formülü" hakkında uluslararası kamuoyunda ciddi bir kafa karışıklığı mevcut. Ukrayna'nın uzun bir süredir dillendirdiği Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskıy'ın barış formülüne ilişkin 10 maddelik önerisinde şunlar yer alıyor:

"radyasyon ve nükleer güvenlik, gıda güvenliği, enerji güvenliği, tüm mahkumların ve sürgün edilenlerin serbest bırakılması, BM Şartı'nın uygulanması, Ukrayna'nın toprak bütünlüğü ve dünya düzeninin sağlanması, Rus birliklerinin geri çekilmesi ve çatışmaların sona erdirilmesi, adaletin iadesi, ekolojik sorunların önlenmesi, gerginliğin engellenmesi ve tarafların savaşın sona erdiğini teyit eden bir belge imzalaması"

ÇİNLİ TEMSİLCİNİN UKRAYNA ZİYARETİ

Çin yönetimi, Rusya'nın 24 Şubat 2022 tarihinde Ukrayna topraklarına yönelik başlattığı topyekun işgal girişimi ve saldırılarının ardından iki ülke arasında "arabuluculuk" yapmaya çalıştığını ispatlamaya çalışıyor. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy geçen ay Çinli lider Şi Cinping ile telefon görüşmesi gerçekleştirmişti. Görüşme sonrası Zelenskıy, Çin'e büyükelçi atayacağını açıklamıştı. 

Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, "Ukrayna ve Rusya arasında barış sağlanmasına yönelik katkıda bulunmak üzere" Çin'in Avrasya bölgeleri işlerinden sorumlu özel temsilcisi Li Hui'nin 15 Mayıs 2023 tarihinden itibaren Ukrayna, Polonya, Fransa, Almanya ve Rusya'ya ziyarete gönderileceği bildirilmişti. 

Çin'in Özel Temsilcisi Li Hui, 16-17 Mayıs 2023 tarihlerinde Ukrayna'nın başkenti Kıyiv'de temaslarda bulundu. Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskıy, Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba, Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak ve Ukraynalı yetlililerle görüştü.

ZELENSKIY VE Şİ CİNPİNG TELEFONDA GÖRÜŞTÜ 

Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy, Rusya'nın Ukrayna topraklarının tamamına başlattığı işgal girişiminden bu yana ilk defa 26 Nisan 2023 tarihinde Çin devlet başkanı Şi Cinping ile uzun bir telefon görüşmesi yaptı.

Cumhurbaşkanı Zelenskıy bugün sosyal medya hesabından  konuyla ilgili yaptığı açıklamada, Çin'e Büyükelçi atanmasıyla birlikte görüşmenin ikili ilişkilerin gelişmesine güçlü bir ivme kazandırılacağını kaydetti. Ayrıca, "Devlet Başkanı Şi Cinping ile uzun ve anlamlı bir telefon görüşmesi yaptık. Bu görüşmenin ve Ukrayna'nın Çin'e büyükelçi atamasının ikili ilişkilerimizin gelişmesine güçlü bir ivme kazandıracağına inanıyorum" ifadelerini kullandı.

ÇİN'DEN İLK AÇIKLAMA 

Öte yandan, Çin devleti, görüşmeyi doğrulayarak, her zaman barıştan yana olduklarını bildirdi. Ukrayna-Rusya Savaşı'ndan bu yana tarafsızlığını koruyan ancak Batılı devletler tarafından Rusya'ya silah satmasıyla gündeme gelen Çin'den görüşmeye ilişkin açıklama geldi. Çin basınında yer alan bilgilere göre, devlet başkanı Şi Cinping, "Akılcı fikirler ve sesler yükselişteyken, fırsatı değerlendirmek ve krizin siyasi çözümü için elverişli koşulları oluşturmak önem taşıyor" ifadelerini kullandı.