Bozkırın Sesi: Tölögön Kasımbekov kitabı çıktı

Bengü Yayınevi, Türk dünyasının önde gelen yazarlarının eserlerini Türkiye’de okurlarına kazandırmaya devam ediyor. Aralık 2022'de Kastamonu Üniversitesi Çağdaş Türk Lehçeleri Bölümü Başkanı Prof. Dr. Orhan Söylemez ve Çağdaş Türk Lehçeleri Bölümü Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Samet Azap’ın birlikte hazırladığı yeni eser raflardaki yerini aldı.

Kırgız Türklerinin yetiştirdiği tarihi roman yazarı Tölögön Kasımbekov’un eserleri ve edebi kişiliğini içeren “Bozkırın Sesi: Tölögön Kasımbekov” adlı eser hakkında Prof. Dr. Orhan Söylemez ve Doç. Dr. Samet Azap, QHA’ya röportaj verdi.

“TÖLÖGÖN KASIMBEKOV, KIRGIZLARIN BAŞINDAN GEÇEN TARİHİ OLAYLARI DOĞRUDAN YAZABİLEN BAŞARILI BİR YAZARDIR”

Sizce Tölögön Kasımbekov’u diğer Kırgız yazarlardan farklı kılan yönü nedir?

Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesinde görev yaptığım yıllarda Tölögön Kasımbekov'la tanışmak ve sohbet etmek fırsatım olmuştu. Canayakın bir yazardı. Tölögön Kasımbekov’un eseriyle ilgili bundan sonraki çalışmalara referans olabilecek çalışmayı değerli öğrencim Doç. Dr. Samet Azap yaptı. Azap, doktora tezini Tölögön Kasımbekov’un hayatı ve eserleri üzerinde savundu ve doktor unvanı aldı. Daha sonra ikimiz birlikte elinizdeki kitabın editörlüğünü üstlenerek yayımladık.

Tölögön Kasımbekov, Kırgızların başından geçen tarihi olayları doğrudan yazan başarılı bir yazardır. Gerek "Kırılan Kılıç" eserinde gerekse de "Baskın" romanında bunun örneklerini görmek mümkündür.

“KIRILAN KILIÇ, KIRGIZLARIN MİLLİ KİMLİKLERİNİ YENİDEN İNŞA ETME YOLUNDA ÖNEMLİ ROL OYNAMIŞTIR”

"Kırılan Kılıç” eserinin Türk dünyası için önemi ve içerdiği mesaj nedir?

Kırılan kılıç, tarihi bir romandır. Milli kimlik çok önemlidir. Türk dünyasında tarihi roman ve milli kimlik kitabımda milli kimlik üzerinde durdum. Sovyetler döneminde Türkistan halkı kimliksizleştirmeye çalışılmıştır. Yani kimlikleri yok edilmeye ve asimile edilmeye çalışılmış bir topluma tekrar kimliklerini kazandırmak yolunda tarihi romanlar çok büyük rol üstlenmiştir. Kasımbekov da Kırılan kılıç romanında Kırgızların milli kimliklerini yeniden inşa etme konusunda önemli rol almıştır.

 “TÜRKSOY, KÜLTÜREL BAĞLAMDA YILA HIZLI BAŞLADI”

Türk dünyasının yetiştirdiği yazarların kalemine ait eserler, Türkiye’de hak ettiği ilgiyi görüyor mu?

Şartlara bağlı. Ekonomi, siyasi ve kültürel şartların gelişmesine bağlı olduğunu düşünüyorum. Ancak Türk Devletleri Teşkilatı ve Uluslararası Türk Kültür Teşkilatı (TÜRKSOY) bu bağlamda çok büyük adımlar atıyor. Özellikle, TÜRKSOY yıla hızla başladı. TÜRKSOY, Türk dünyasında meşhur yazarların eserlerini Türkiye Türkçesi'ne çevirerek önemli işlere imza atıyor. Örneğin, TÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Raev’in ve Cengiz Aytmatov’un eserlerinin son zamanlarda Türkiye’de geniş kitleye ulaştığını görüyoruz. Gönül ister ki, bu eserler orijinalinden okunsun. Ancak tercüme yoluyla da olsa ulaştırmaya çalışıyoruz.

“YAKIN ZAMANA KADAR TÖLÖGÖN KASIMBEKOV’UN HİKAYELERİ TÜRKİYE’DE BİLİNMİYORDU”

Kastamonu Üniversitesi Çağdaş Türk Lehçeleri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Samet Azap yeni yayımladıkları eserle ilgili şunları ifade etti:

“Tölögön Kasımbekov’un hikayeleri yakın yıla kadar hem Türkiye’de hem de Kırgızistan’da derli toplu halinde bilinmiyordu. Bişkek’te bulunan milli kütüphanelerden, devlet arşivlerinden ve eski dergilerden toplayarak “Tölögön Kasımbekov İnsan ve Eser” kitabımı yayımladım.

Değerli hocam, Prof. Dr. Orhan Söylemez ve benim editörlüğünü yaptığımız kitap, alanında uzman akademisyenlerin Tölögön Kasımbekov’un hayatı ve eserleri hakkında kaleme aldığı makaleleri birlikte yayımladık.

Buradan yine bir müjde vermek istiyorum. Yakın zamanda Kasımbekov’un Türkiye Türkçesine çevrilmeyen “Kırgın” eseri uzaman ve doktora öğrencim Emrah Altıok ile beraber hazırladık ve yayıma teslim ettik. Yakın zamanda Kırgın eseri Türk Dünyası sevdalılarıyla buluşacak. Bunun dışında “Kel-kel” romanını da yayımlamayı planlıyoruz.”