Savaş esiri annesi: Rusya esir tuttuğu askerlerin isimlerini açıklamıyor

Anife Bilal/QHA Ankara

Savaş suçlusu Vladimir Putin emrindeki işgalci Rus ordusunun Ukrayna'nın Mariupol kentindeki Azovstal Çelik Fabrikası'nda sözde tahliye adı altında esir aldığı Ukraynalı askerlerin aileleri, İstanbul Odakule'de 13 Ekim 2024 tarihinde "Azovstal Kahramanlarını Kurtar" başlıklı bir eylem gerçekleştirerek, Türk halkına ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a yardım çağrısında bulundu. Türkiye'de bulunan Ukraynalı askerlerin yakınları hikâyelerini Kırım Haber Ajansına (QHA) anlattı.

Haftalardır Rusya tarafından acımasızca bombalanan Mariupol’de esir düşen oğlunun ve yüzlerce Ukraynalı askerin hikâyesini anlatmak ve yardım çağrısında bulunmak için İstanbul’a gelen Lyubov Stoyan, oğlunun 30 aydır Rus esaretinde tutulduğunu ve yaptığı çok sayıda başvuruya rağmen Rus yetkililerin hakkında hiçbir bilgi sağlamadığını aktardı.

Lyubov Stoyan, askerî sağlık görevlisi oğlunun görev yaptığı 36. Ayrı Deniz Piyade Tugayının, Rusya Ukrayna'ya karşı geniş çaplı işgal saldırısı başlattığı 24 Şubat 2022’de Mariupol’de konuşlandığını anlattı.

Mariupol’de yaşanan yoğun çatışmalar sırasında bacağından yaralanan Artem Stoyan, tedavi gördüğü hastanede 12 Nisan 2022’de esir alındı. Esir askerin annesi, “Çok uzun zaman boyunca oğlum hakkında hiçbir bir şey bilmiyordum. Ancak Mayıs 2024’te sosyal medyada bir Rus propagandacının videosuna rastladım. Videoda açıklanan esir listesinde oğlumun adı da geçiyordu. O günden beri ilgili birçok uluslararası örgüte, Rus yetkililere başvuru yaptım ama oğlumun durumu hakkında hiçbir cevap alamadım. Esir takası sonucu Ukrayna’ya dönen savaş esirlerinden oğlumun Lugansk bölgesindeki cezaevinde tutulduğunu öğrendim.” şeklinde anlattı.

Rus esaretinden kurtarılan Ukraynalı askerlerden öğrendiğine göre oğlunun yaralı olarak esir düştüğünü, ayrıca görme sorunu yaşadığını belirten Lyubov Stoyan, “Oğlum askerî sağlık görevlisi olduğu için kendi kendini tedavi ederek yaralanan bacağını kurtarmaya başarmış. Onunla birlikte tutulan esirlerin anlattığına göre cezaevinde bulduğu sopalarla kendine bir değnek yapıp bir süre onu kullanmış. Ayak kemiğinin kaynaştığını söylüyorlar. Ama tam olarak durumunu bilmiyorum. Ayrıca çatışmalar sırasında gözlüğü kırıldığı için görme sorunları yaşıyor. Sadece serbest bırakılan esir askerlerin bana anlattıklarını biliyorum. Başka hiçbir bilgiye ulaşamadım.” dedi.

ULUSLARARASI TOPLUMA DESTEK ÇAĞRISI

Mariupol’de esir alınan Ukraynalı askerlerin 30 aydır esir tutulduğunu belirten Lyudmıla Stoyan, “Uluslararası toplumun bize yardım etmesini istiyoruz. Daha ne yapabileceğimi bilmiyorum. Ukraynalı savaş esirleri Rusya’da çok kötü şartlarda alıkonuluyor. Normal yemek olmadan, tıbbî yardım sağlanmadan, devamlı işkence ve kötü muameleye maruz bırakılırken onların hayatta kalabilmesi bir mucize.” ifadelerini kullandı.

İşgalci Rusya’nın uluslararası hukuku ihlâl ederek esir tuttuğu yüzlerce Ukraynalı savaş esiri hakkında Ukrayna yetkililere ve esirlerin ailelerine hiçbir bilgi sağlamadığına dikkat çeken Ukraynalı askerî sağlık görevlisinin annesi, “Bu yüzden biz savaş esirlerinin yakınları olarak karma sağlık komisyonlar oluşturmasını gerektiğini savunuyoruz. Karma sağlık komisyonları sayesinde yakınlarımızın sağlık durumları hakkında bir bilgiye ulaşabiliriz. Sağlık durumu kritik, acil tedaviye ihtiyaçları olan esirlerin ülkelerine daha hızlı iade edilmesi sağlanabilir.” dedi.

EN YOĞUN RUS BOMBARDIMANINA MARUZ KALAN KENT: MARİUPOL

Ukrayna'nın güneydoğusundaki liman kenti Mariupol, 24 Şubat 2022'de Putin Rusyası'nın başlattığı işgal girişimi ve saldırıların en yoğun olarak yaşandığı bölgelerden birisi. 

Haftalarca karadan, denizden ve havadan bombalanan kentin çoğu kısmı Rus saldırılarında yok oldu. Ukraynalı yetkililerinin açıklamalarına göre kentte en az 20 bin sivil hayatını kaybetti. Kentte hayatını kaybedenlerin sayısını gizlemek için Rus işgal güçleri, saldırılarda zarar gören apartmanları, enkaz kaldırma çalışmalarını yapmadan iş makineleriyle yıktı. İşgalciler, hayatını kaybeden insanları toplu mezarlara gömdü.

Uluslararası Ceza Mahkemesine (UCM) Mart 2024’te sunulan bir raporda, Kremlin rejiminin, 2022'nin başlarında 85 gün süren Mariupol kuşatması sırasında savaş suçu olarak sınıflandırılan "kasıtlı aç bırakma taktiği" kullandığı kaydedildi.

MARİUPOL’DA TESLİM OLAN UKRAYNALI ASKERLERİN BİRKAÇ AY İÇİNDE İADE EDİLMESİ GEREKİYORDU

Kenti savunan Ukraynalı askerler gıda, cephanelik ve ilaç eksikliğine rağmen yaklaşık 3 ay boyunca tam abluka altında Rus işgal güçlerine karşı mücadele etti.

Ukrayna üst düzey yönetiminin Ukraynalı askerlerin hayatta kalmasını sağlamak için verdiği emir doğrultusunda, Mariupol’daki Azovstal Fabrikası'nda abluka altında düşmana karşı mücadele eden Ukrayna askerleri, Rusya’ya teslim oldu. Rusya ile Ukrayna arasında yapılan ve Birleşmiş Milletler (BM) ile Uluslararası Kızılhaç Komitesinin garantör olduğu anlaşmaya göre birkaç ay içinde Azovstal’da teslim olan Ukraynalı askerlerin Ukrayna’ya iade edilmesi gerekiyordu. Ancak her zamanki gibi savaş suçlusu Kremlin rejimi verdiği sözünden geri döndü.