Dünya Ana Dili Günü’nde Kırım Tatarca dikte etkinliği yapıldı

“Nefes” sivil toplum kuruluşu, Dünya Ana Dili Günü vesilesiyle her yıl düzenlediği Kırım Tatarca çevrimiçi dikte (imla) etkinliğini dün gerçekleştirdi.  

Beşinci kez düzenlenen dikte etkinliği dünyanın farklı ülkelerinde yaşayan Kırım Tatarlarını bir araya getirdi. Bu yılki dikte metni olarak, Rus işgalci yönetimi tarafından düzmece dava çerçevesinde alıkonulan Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Başkan Yardımcısı, siyasi tutsaklar Nariman Celal’in hapisten yazdığı mektup kullanıldı.

Dikte geleneksel olarak dua okunmasıyla başladı. Duayı eski siyasi tutsak Kazim Ametov okudu.

“Nefes” sivil toplum kuruluşunun Facebook sayfasından ve Kırım Tatar televizyon kanalı ATR’nin YouTube kanalında yapılan canlı yayında dikte metnini Kırım Tatar tarihçi Edem Velilayev okudu.

Dikte etkinliğine; Rus işgalci yönetimi tarafından düzmece dava çerçevesinde alıkonulan siyasi tutsaklar Nariman Celal, Asan Ahtemov ve Aziz Ahtemov’un eşleri katıldı. 

KIRIM AİLESİ ÇOCUKLARI DA DİKTE ETKİNLİĞİNE KATILDI

Rus saldırılardan kaçarak Türkiye’ye sığınan Kırım Ailesi çocukları ve aileleri de Kırım Tatarca dikte etkinliğine katıldı.

DÜNYA ANADİLİ GÜNÜ VE KIRIM'DA RUS BASKINA DİRENEN KIRIM TATAR DİLİ

Dünya Ana Dil Günü 21 Şuba'ta kaydediliyor. Anadili Günü, dünyada yok olmaya yüz tutmuş dillerin yaşamasını sağlamak, çok dilliliği teşvik etmek ve dilsel farkındalık yaratmak amacıyla Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) tarafından 21 Şubat 1999’da ilan edildi.

Türk dil ailesinin Oğuz ve Kıpçak özelliklerini bünyesinde barındıran ve bu özelliği ile geniş bir coğrafyaya yayılmış Türk dünyasının ortak dili olabilme niteliğini taşıyan Kırım Tatarca dili, bugün UNESCO tarafından “yok olma tehlikesi altındaki diller” listesinde sınıflandırılmaktadır.

İsmail Bey Gaspıralı’nın “Dilde, Fikirde, İşte Birlik” söylemi ile 130 yıla yakın bir süre önce yayınladığı “Tercüman” gazetesinin anadili olarak Kahire’den Kazan’a, Bosna’dan Kaşgar’a kadar ki büyük alanda okunan ve anlaşılan Kırım Tatarcası günümüzde kendi ana vatanı Kırım’da dahi eğitimi verilemeyen bir dil haline geldi. Kırım’ı 2014 yılında işgal eden Rusya Federasyonu, o tarihte yetersiz de olsa mevcut olan ilk ve orta öğretim seviyesinde Kırım Tatarca eğitim olanaklarını işgalden bugüne geçen dokuz yıl içinde neredeyse yok etmişti.

Rusya Federasyonu, 2018 yılında yürürlüğe koyduğu bir kanunla işgal ettiği Kırım da dahil olmak üzere, Rusça dışındaki diğer dillerin eğitimini zorunlu olmaktan çıkardı ve seçmeli hale getirdi.

Rus işgali altındaki Kırım’da da bugün, Kırım Tatar dili baskılara karşı direniyor ve varlığını korumaya çalışıyor.