Erdoğan, İsveç Başbakanı ile Vilnius Zirvesi'nde NATO'ya üyelik konusunu görüşecek mi?

NATO çatısı altındaki Vilnius Zirvesi'nden önce İsveç'in üyeliği yeniden Türkiye'nin masasına taşınıyor. İsveç, Macaristan ve Türkiye'nin henüz onay vermediği üyeliği için diplomatik çabalarını sürdürüyor. 

TÜRKİYE VE İSVEÇ YETKİLİLERİ VİLNİUS ZİRVESİ'NDE GÖRÜŞECEK Mİ?

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İsveç Başbakanı Ulf Kristersson'ın 11-12 Temmuz 2023'te Vilnius Zirvesi'nde görüşeceğini söyledi. Stoltenberg,  "Pazartesi günü Vilnius'ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Başbakan Ulf Kristersson'un katılacağı bir toplantı düzenleyeceğim" dedi.

Türkiye tarafından konuyla ilgili bir açıklama yapılmadı. 

NATO üyesi ülkelerin teröre karşı birlikte dur dediklerini dile getiren Stoltenberg, Finlandiya'nın Nisan 2022'de NATO'ya katıldığını anımsatarak, "İsveç'in de ittifaka katılma zamanı gelmiştir. İsveç'in Üçlü Muhtıra kapsamında yapması gerekenleri yerine getirdiği konusunda açık oldum" ifadelerini kullandı. 

Brüksel'deki NATO karargahında yapılan Türkiye-Finlandiya-İsveç Daimi Ortak Mekanizma Toplantısı'nın beşincisinde gazetecileirn sorularını yanıtlayan Stoltenberg, ikili ilerleme kaydedildiğini öne sürdü. 

TÜRKİYE'NİN İSVEÇ TUTUMU

Öte yandan Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Hakan Fidan 4 Temmuz 2023'te yaptığı açıklamada, "Özellikle İsveç'te bu türden eylemlerin kamu koruması ve polis kordonu altında yapılması çok daha düşündürücü bir olay. İsveç'in NATO'ya üyeliğinin tartışıldığı günlerde, İsveç güvenlik sisteminin provokasyonları engellemeye yetmeyen bir yapıda olması ve NATO'ya daha fazla güç değil, sorun getirir bir görüntü çizmesi açıkçası stratejik açıdan ve güvenlik açısından da bizi düşündürüyor" ifadelerini kullanmıştı. 

Finlandiya NATO üyeliğinden sonra ilk kez Vilnius Zirvesi'nde yer alacak. 

İSVEÇ'İN NATO'YA ÜYELİK SÜRECİ

Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik başlattığı topyekun işgal girişimi ve saldırıların ardından Finlandiya ve İsveç, NATO üyesi olmak için adım atmıştı. 30 NATO üyesi ülkeden onay alması gereken iki ülke, Türkiye'nin onayına takıldı. Bu çerçevede, her iki ülke de bölücü terör örgütü PKK/YPG faaliyetlerinin yürütülmemesi için 29 Haziran 2022'de Üçlü Mutabakat Metni imzalamıştı. İsveç, Türkiye'nin talebi üzerine terör örgütüne taviz verilmemesine yönelik verilen taahhüdü yerine getirmedi.

Finlandiya, 2023 yılının başında NATO üyesi ülke olmaya hak kazanırken, İsveç'te yürütülen terör faaliyetlerine sessiz kalan hükumet, Macaristan ve Türkiye'den onay alamadı. İsveç hükumeti tarafından NATO üyesi olmak için 3 Mayıs'ta faaliyet yürüten teröristlere 4 yıla kadar hapis cezası verilmesi için yeni bir yasanın onaylandığı ve bunun 1 Haziran'da yürürlüğe gireceği belirtilmişti.

Yürülüğe giren yasanın ardından İsveç, terör faaliyetlerine yien sessiz kaldı. 28 Haziran 2023'te Irak asıllı Salwan Momika isimli eylemci, Stockholm Camisi önünde kutsal kitap Kur'an-ı Kerim'i yakmış, İslam'a yönelik hakaret içerikli söylemlerde bulunmuştu.