Dr. Metin Ömer, "İki Dünya Savaşı Arasında Romanya'daki Türk Tatar Toplumu ve Türkiye'ye Göçler" kitabını anlattı

Ömer Cihad KAYA

Romanya Kırım Tatar diasporasından Dünya Kırım Tatar Kongresi (DQTK) Yönetim Kurulu üyesi, akademisyen Metin Ömer'in "İki Dünya Savaşı Arasında Romanya'daki Türk Tatar Toplumu ve Türkiye'ye Göçler" isimli kitabı Türk Tarih Kurumu'ndan çıktı. Metin Ömer, yeni kitabı hakkında Kırım Haber Ajansına değerlendirme yaptı.

"SAHASINDAKİ TEK AKADEMİK ÇALIŞMA"

Metin Ömer, sahasındaki tek akademik çalışma olarak nitelendirdiği eserinde, Romanya arşivlerinden ilk kez kullanılan belgelerin yer aldığı Romanya Türk Tatar toplumuna dair gün yüzüne çıkmayan çok sayıda konuyu irdelediğini belirtti. Dr. Metin Ömer'in yeni kitabı hakkındaki değerlendirmeleri şu şekilde:

"Bu çalışmada Romen arşivlerinden ilk kez kullanılan belgelerin yanısıra Türk ve Fransız arşiv belgelerinden de yararlanılmıştır. Ayrıca konuyu aydınlatma ve çalışmaya orijinallik katma açısından sözlü tarih çalışmalara da yer verilmiştir. Kullanılan kaynaklar ve sunulan perspektiflerden dolayı bu kitap sahasındaki tek akademik çalışmadır.

Bu çalışmada, iki dünya savaşı arası dönemde Romanya’dan Türkiye’ye gerçekleşen göçler, başlıca dört boyutta incelenmiştir: Romanya’daki Türk-Tatar toplumu, Romanya Devleti, Türk Devleti ve Romanya-Türkiye ilişkileri. Göçlerin sebepleri ve neticeleri bu boyutlar ekseninde gelişmiştir.

Bu çalışmanın üç ana özelliği vardır: Öncelikle basılı ve basılı olmayan Romence ve Türkçe kaynakları kullanarak Romanya, Türkiye ve Türk-Tatar toplumu hakkında perspektifler sunabilmektir. İkincisi, bu eserde dünya savaşları arası dönemdeki göçlerin daha önce başlayan bir sürecin devamı olduğunu göstermeye çalışılmıştır. Üçüncü olarak bu çalışma, her iki dildeki kaynaklara başvurarak yeni bir yorum ortaya koymayı amaçlamaktadır. Göçlerin en belirgin sonucu Dobruca’nın yapısının değişmesi olmuştur. Gerek Kuzey Dobruca’da gerekse Güney Dobruca’da Romanya sınırlarına dâhil olunduğu esnada çoğunlukta olan Türk-Tatar toplumunun nüfusu zamanla önemli ölçüde azalmış ve Müslümanlar azınlığa düşmüştür. Ayrıca, bu nüfus azalması Dobruca bölgesinde Türkler/Kırım Tatarları tarafından asırlar boyunca geliştirilen maddî kültürün de kısmen silinmesine yol açmıştır."

İki Dünya Savaşı Arasında Romanya'daki Türk-Tatar Toplumu ve Türkiye'ye Göçler kitabı, Türk Tarih Kurumu e-mağaza bağlantısı üzerinden satın alınabiliyor.

Tarihçi Dr. Metin Ömer'in doktora tezi olan bu konu aynı başlık ile Romanya'da 2020 yılında yayımlanmıştı. Ömer'in, Romanya'daki Türk ve Tatar halkının Türkiye'ye göç etmesini konu edinen "İki Dünya Savaşı Arasında Türklerin ve Tatarların Romanya'dan Türkiye'ye Göçleri (EMIGRAREA TURCILOR ȘI TĂTARILOR DIN ROMÂNIA ÎN TURCIA ÎNTRE CELE DOUĂ RĂZBOAIE MONDIALE)" isimli eseri Rumence'ye çevrilerek piyasaya sürülmüştü. Kitabın önsözünü Prof. Dr. Hakan Kırımlı yazmıştı.