Kazakistan'da resmi devlet dili Kazakça'yı halkın yüzde kaçı biliyor?

Kazakistan’da 2023-2029 yılları arasını kapsayan devlet dilini geliştirme politikası kapsamında bir toplumsal araştırma yapıldı. Buna göre, devlet dili Kazakça'yı, Türk dilinin lehçelerini konuşan Türk topluluklarının daha çok bildiği ortaya çıktı.

KAZAKİSTAN'DA YAŞAYAN TÜRK TOPLULUKLARI KAZAKÇA'YI İYİ DERECEDE BİLİYOR

Söz konusu projede, Kazakça konuşanların sayısının arttığı ifade edilirken, birçok Türk topluluğunun da bu artışta payının bulunduğu belirtildi. Kazakistan’da yaşayan Özbeklerin yüzde 72’si, Uygurların yüzde 71.7’si, Kırgızların yüzde 58.5’i Kazakça'yı konuşma düzeyinde bilirken; yüzde 12’si ileri düzeyde Kazakça konuşuyor.

KAZAKÇA KONUŞANLARIN SAYISI ARTIYOR

Araştırma kapsamında Kazakistan’da yaşayan farklı topluluklar da ele alındı. Kazakistan’da ikamet eden Rusların yüzde 25.1’i, Ukraynalıların yüzde 23.7’si, Belarusların yüzde 22.8’i, Polonyalıların yüzde 22.1’i ve Almanların yüzde 25.2’si Kazakça konuşabiliyor. Ancak bu topluluklarda ileri seviye Kazakça okuma ve yazma düzeyi ise yüzde 2.9 olarak aktarıldı.

Araştırmaya göre, ülke nüfus sayımı sonuçlarına göre, beş yaş ve üzerindeki nüfusun yüzde 80'i (13.768.406 kişi) resmi devlet dili Kazakça'yı konuşabiliyor ve bunun yüzde 49.3'ü (8.472.661) günlük hayatta Kazakça konuşuyor.

UZMANLARA GÖRE, RESMİ DİLİN KULLANIM KALİTESİNDE İYİLEŞTİRMEK GEREKİYOR

Kazak uzmanlar, hala resmi dilin kullanım kalitesinde bir iyileştirme yapılması gerektiğini ifade etti. Araştırmacılar, Kazakça’nın kullanımı hakkında, “Devlet dilinin demografik tabanının güçlendirilmesi, kamu bilincinde niteliksel değişikliklere yol açtı. Kazakça konuşan vatandaşlar her alanda devlet dilinin üstünlüğünü giderek daha fazla talep ediyor. Devlet dilinin kapsamı, uluslararası iletişim ve resmi iletişim alanında da genişlemektedir” dedi.

Kazakistan’da nüfus sayımı sonuçlarına göre, beş yaşın üzerinde bulunan nüfusun yüzde 80’i devletin resmi dili olan Kazakça konuşabilirken, bu nüfusun yüzde 49.3’ü günlük hayatında Kazakça kullanıyor.

KAMUDA ÇALIŞANLARA KAZAKÇA BİLME ZORUNLULUĞU GELDİ

Diğer yandan, Kazakistan’da kamuda çalışacaklar için Kazakça dil sınavının zorunlu hale getirileceği açıklandı. Kazakistan Bilim ve Yüksek Eğitim Bakanlığı, 14 Nisan 2023 tarihinde yaptığı açıklamada, kamu hizmeti adayları için Kazak dili sınavının zorunlu hale getirilmesini öngören bir proje yayımladı.

25 Nisan 2023'e kadar kamuoyu tartışmasına sunulan proje kapsamında, daha önce devlet memurları için zorunlu olmayan Kazakça dil sınavının bundan sonra zorunlu hale geleceği öğrenildi.