Ukrayna Gagauzları Birliği Başkanı: Altaylardan gelen Oğuz boyundan Türkleriz

Ukrayna Gagauz Birliği Başkanı Vasıl Kelioglo (Vasiliy Keloğlu); Ukrayna'daki Gagauz Türklerinin tarihi ve kültürü ile Ukrayna-Rusya Savaşı'ndaki son durum ve Avrupa Milletleri Federal Birliği (FUEN) Türk Azınlıkları/Toplulukları Çalışma Grubu (TAG) 10. Yıllık Toplantısı hakkında Kırım Haber Ajansının (QHA) sorularını yanıtladı.

"ALTAYLARDAN GELEN OĞUZ BOYUNDAN TÜRKLERİZ" 

Ukrayna’daki Gagauz nüfusu hakkında bilgi veren Kelioglo sözlerine, “Bizler Altaylardan kalkıp Avrupa’ya yerleşmiş Oğuz boyundan Türkleriz” diyerek başladı.

Kelioglo, Gagauzların tarihi serüveninden bahsettiği konuşmasında, Gagauz köylerinin yüzde 70’inin Nogay Türklerine ait olduğunu, buradaki Gagauzların Rusya’nın sözde vaatleri dolayısıyla geldiğini belirtti. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) kurulmasıyla birlikte Gagauzların çok kez zulme maruz kaldığını ve topraklarından sürüldüğünü aktaran Kelioglo, “Ruslar tıpkı 1944’te Kırım Tatarlarını sürgüne gönderdiği gibi Gagauzları da sürgüne maruz bıraktı” diyerek, Gagauzların Kırım Tatarlarına kıyasla daha az nüfusa sahip olduğunu ancak yine de zulme uğradıklarını vurguladı. 

İLK KEZ 1981'DE GAGAUZCA DERSİ ALABİLDİLER

Ayrıca 1946-1947 yılları arasında SSCB’nin sunî açlık oluşturduğunu hatırlatan Kelioglo kendi köyünün yüzde 60’ının bu sebepten hayatını kaybettiğini belirterek, ailesinden örnekler verdi. Rus okulunda okudukları için ana dilde eğitim alamadıklarını aktaran Kelioglo, ilk kez 1981 yılında Gagauzca dersi alma imkânına sahip olduklarını söyledi.

Kelioglo, Ukrayna’daki köylerine çok yakın bir bölge olan Moldova’ya Gagauzların yerleştiğini ve burada Moldovaca, Gagauzca ve Rusça olmak üzere 3 resmî dilin konuşulduğunu aktardı. Ana dillerini korumayı hedeflediklerini vurgulayan Kelioglo, “Ukrayna Gagauzları Birliği olarak, tüm Gagauzları 2008 yılında Kiril alfabesinden Latin alfabesine geçirdik. Bununla birlikte 2016 yılında Taras Şevçenko Üniversitesinde Gagauzca Dili Bölümü açıldı” bilgisini verdi. Ayrıca Kelioglo, çeşitli kültürel çalışmalar yaptıklarının da altını çizdi.

"GÜÇLÜ TÜRKİYE'NİN YANIMIZDA OLDUĞUNU HİSSEDİYORUZ"

Öte yandan, röportaj kapsamında Rusya’nın Ukrayna'daki saldırılarına dikkat çeken Kelioglo şu ifadelere yer verdi:

"Ukraynalı Gagauzlar olarak, 200 seneden fazladır yaşadığımız topraklarımızda Ukrayna saflarında savaşan askerlerimiz var. Yaralı da var, kaybolan da var, ölen de var... Diğer yandan, Türkiye Cumhuriyeti bize her zaman kapısını açıyor. Örneğin TİKA, büyük bir kültür merkezimizi tamir etti, su projeleri yaptı. Kitaplar bastırdık, gençlerimizi yurt dışına gönderdik, ihtiyaç sahiplerine çeşitli malzemeler verildi. Güçlü Türkiye’nin yanımızda olduğunu hissediyoruz. Türkiye savaş zamanında da elinden geleni yapıyor."

Ukrayna Gagauzları Birliği olarak okul açmayı planladıklarını ve Yunus Emre Enstitüsü (YEE) ile irtibatta olduklarını belirten Kelioglo, ana dil ve kültür üzerine çalışmalarla çocukları ve gençleri yetiştirmeyi amaçladıklarını söyledi.