Sednaya Hapishanesi’nde neler gördü? Kurt-Ar Derneği Başkanı Koçyiğit, tüm merak edilenleri QHA’ya aktardı

Yağmur Filiz Şahin/QHA Ankara

61 yıllık Baas rejiminin sona ermesiyle birlikte Suriye yeni bir döneme giriyor. Suriye’deki muhaliflerin operasyonu sonucunda 8 Aralık 2024 tarihinde ülkesinden kaçarak Rusya’ya sığınan Beşşar Esed, tarihe karıştı. Esed rejiminin çöküşüyle birlikte vatandaşlar, Suriye topraklarına dönmeye başladı. Peki, Suriye’de son durum ne? Medyaya servis edilen Sednaya Hapishanesi’ndeki görüntüler doğru mu? Toplu mezarlar ne zaman ortaya çıkacak?

KURT-AR DERNEĞİ BAŞKANI KOÇYİĞİT SURİYE'DEKİ GÖZLEMLERİNİ QHA'YA AKTARDI

Kırım Haber Ajansı (QHA) tüm bu merak edilenleri ekibiyle birlikte Halep, Hama, Humus ile başkent Şam’a giden Kurt-Ar Uluslararası İnsani Yardım Derneği Başkanı Çağrı Koçyiğit’e yöneltti.

Dernek Başkanı Koçyiğit, “Kuruluş amacımız, savaş bölgelerindeki soydaşlarımıza yardım etmek olduğu için bizim de orada olmamız gerekiyordu” diyerek, kurtulduğu ilk gün Halep’e gittiklerini söyledi. Koçyiğit Halep’teki gözlemlerini QHA'ya aktardı.

HALEP'TEKİ TÜRKMENLER AĞLAYARAK BİZİMLE TÜRKÇE KONUŞMAYA BAŞLADI

Baas rejiminden dolayı Türkmenlerin Türkçe konuşamadığını ve bu nedenle zamanla unutmaya başladıklarını vurgulayan Koçyiğit, “Türkçe selam verdik, yanıtları Türkçe olmasa bile ısrarla Türkçe konuşmaya devam ettik. ‘Türkçe biliyor musunuz?’ diye sorduğumuzda ise yine Türkçe bir şekilde ‘Yok’ diye cevap verdiler. Bu insanlar 30 yıl sonra ana dilini sokakta duymanın heyecanını yaşıyor. Kimi de bunun bir tuzak olduğunu düşünerek Türkçe konuşmaktan kaçınıyor. Daha sonra ağlayarak bizimle Türkçe konuşmaya başladılar.” ifadelerini kullandı.

Hama, Humus ve Şam’a Kurt-Ar Derneği gönüllüleriyle gittiklerini ifade eden Koçyiğit, bölgedeki Türkmenlerin ana dilini unuttuğunu sözlerine ekledi. Koçyiğit, göğüslerinde yer alan Türk bayrağını görünce sarılan Türkmenlerin, Türkiye ile ilgili çok sayıda soru sorduklarını aktardı.

"ŞAM'DA DAHA ÖNCE HİÇ KARŞILAŞMADIĞIM BİR SURİYE İLE KARŞILATIM"

“Şam’a geldiğimizde daha önce hiç karşılaşmadığım bir Suriye ile karşılaştım” diyen Dernek Başkanı, şehrin çok güzel olduğunu, insanların ise yaşamlarına devam ettiğini belirtti.

Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ekibinin çalışmalarına destek olma amacıyla görenleri dehşet düşüren Sednaya Hapishanesi’ne gittiklerini aktaran Koçyiğit, “72 aracın üzerindeki Türk bayrağıyla konvoy halinde Esed’in işkencehanesine giderken, vatandaşlar üzerinde inanılmaz bir coşku vardı. Hoş geldiniz diye bağıranlar, el sallayanlar oldu.” dedi.

Cezaevini QHA’ya tasvir eden Koçyiğit, güvenliğin yüksek olduğunu ve 4 ana kapıdan giriş yapıldığını ifade etti. Yüz binlerce mahkûmun yalnızca Esed rejimine karşı çıktığı için tutuklandığının altını çizen Koçyiğit, işkencelere maruz kalmalarıyla birlikte naaşlarının dahi bulunamadığına dikkat çekti.

"NEFES, KAN VE TER DUVARLARA SİNMİŞ"

Koçyiğit, Sednaya Hapishanesi’nde gözlemlerini şu ifadelerle aktardı:

Bu insanların kurtulmuş olması bile operasyonun doğru olduğunu gösteriyor. Hapishanenin tamamını 2 buçuk saatte gezmiş biri olarak, gizli bir bölmenin olduğunu düşünmüyorum. Hapishane; ana koridor, 3 kat ve 3 kanattan oluşuyor. Koğuşları gezdik hatta oradan bir koğuşun anahtarını Çobanbey’deki kültür merkezimize götürdük. Battaniyeler ve kıyafetler hâlâ duruyor. Hatta camların açık olmasına rağmen oradaki yaşamın kokusu duvarlardan gitmemiş. Nefes, kan ve ter duvarlara sinmiş. O kokunun kolay kolay çıkacağını sanmıyorum.

"Biz gittiğimizde Şam kurtulmadan hemen önce verilen kahvaltı bile duruyordu." diyen Koçyiğit şöyle devam etti:

"Birkaç zeytin ve 10 parça ekmek, tabaklarda yer alıyordu. Fakat koğuşlarda ranza yok, sadece yerlerde battaniye duruyor. Tutuklular havalandırma mazgallarına soğuk girmesin diye kıyafetlerini bağlayıp çekmeye çalışmışlar. Çünkü tam karşısı dışarısı ve herhangi bir ısıtma sistemi çalışmıyor. Zira kuşlar da bu ısıtma sistemlerine yuva yapmış. Kadınlar bölümüne gittiğimde ise çocuk kıyafetlerine veya ayakkabılarına rastlamadım.

Herhangi bir işkence aleti görmedim ancak insanların koğuşlara kazıdığı duvar yazılarında da belli oluyordu bu. İşkencelerden ziyade sistematik bir idam var ortada. Muhaliflerin verdiği bilgiye göre Sednaya Hapishanesi’ne 130 bin kişi girdi. Şam kurtulduğunda ise 2 bin kişi çıkabildi. Hayatını kaybeden bu insanların cenazelerinin nerede olduğunu ise bulamıyoruz.”

Koçyiğit, QHA’nın “Sednaya Hapishanesi'nden çıkarılan bir mahkûmla karşılaştınız mı?” sorusuna ise iki kişiye denk geldiğini ifade etti. Koçyiğit, birinin Esed’in mezbahanesi önünde beklediğini ve arama-kurtarma çalışmalarında yardımcı olabileceğini söylediğini dile getirdi. Koçyiğit karşılaştığı bir diğer mahkûmun ise akıl sağlığını yitirdiğini belirtti.

TOPLU MEZAR TESPİT EDİLDİ Mİ?

Herhangi bir toplu mezarın tespit edilemediğini vurgulayan Koçyiğit, Sednaya Hapishanesi’nin bahçesini ve civarındaki bölgeleri AFAD ekibiyle kazdıklarını ancak bir şeye rastlayamadıklarını söyledi. Koçyiğit, “Çok fazla kayıp insan var. Bu toplu mezarlar eminim Şam’ın başka bölgelerinde ortaya çıkacaktır.” dedi.

Koçyiğit röportajın sonunda Kurt-Ar Uluslararası İnsani Yardım Derneği olarak başta Halep olmak suretiyle insani yardımlarına devam edeceklerini dile getirdi.