Ömrünü halkına adamış Kırım Tatar milli hareketi emektarı Ayşe Seytmuratova 87 yaşında

Kırım Tatar Milli Hareketi emektarı, ünlü insan hakları savunucusu Ayşe Seytmuratova, bugün 87 yaşını doldurdu.  Hayatı zorluk ve sürekli mücadele içinde geçen Ayşe Seytmuratova, Kırım Tatarlarının milli haklarının yeniden kazanılması, ana vatanlarında yaşama ve gelişme hakkı için verdiği mücadelenin canlı bir örneğidir.

Ayşe Seytmuratova, 11 Şubat 1937 tarihinde Kırım’ın Acı Eli köyünde dünyaya geldi. 7 yaşındayken Seytmuratova, annesi kız kardeşi ve 5 erkek kardeşi ile birlikte,  18 Mayıs 1944 yılında bütün Kırım Tatarları gibi Kırım’dan sürgün edildi. Babası ise 2. Dünya Savaşı sırasında kayboldu.

Özbekistan’ın Semerkand bölgesine getirilen aile eskiden eşeklerin barındırıldığı ahırlarına yerleştirildi. Çocuklarına yemek bulmak için annesi kendi eşyalarını satmak zorunda kaldı. En büyüğü 17 yaşında olan erkek kardeşleri, Langar tungsten madeninde çalışmaya başladı. Burada aileye işçi barakasında bir oda verildi. 8 kişi için bir oda.

KIRIM TATAR OLDUĞU İÇİN AKADEMİSYEN KARİYERİ ENGELLENDİ

Okulu bitirdikten sonra Ayşe Seytmuratova, Samarkand Üniversitesi Tarih Fakültesinde eğitimine devam etti. 1957’de lisans eğitimini tamamladıktan sonra yüksek lisans eğitimine devam etmek istedi ancak eğitimi devam ettirmesine izin verilmedi.

1967 yılında birkaç denemeden sonra Ayşe Seytmuratova, Özbekistan Cumhuriyeti Bilimler Akademisi Tarih Enstitüsünün yüksek lisans programına kayıt olmaya başardı ancak buradaki eğitimini tamamlayamadı. Aynı dönemde Seytmuratova Kırım Tatar milli hareketine katıldı.

SOVYET REJİMİ TARAFINDAN 2 KERE ALIKONULDU

Ayşe Seytmuratova 1967 ve 1971 yıllarında “Sovyet yönetimini itibarsızlaştıran malzemelerin üretimi ve dağıtımı” suçlamasıyla alıkonuldu. İlk kez denetimli serbestlik cezasına çarptırılan Seytmuratova, 1971’de 3 yıl hapis cezasına mahkum edildi. Hapis cezasını Seytmuratova, Mordovya kamplarında geçirdi.

Serbest bırakıldıktan sonra Seytmuratova, Kırım Tatar milli hareketindeki faaliyetlerini devam ettirerek Kırım’da kayda geçmeye çalışan Kırım Tatar ailelerine karşı takibatlar hakkında bilgi toplamaya başladı. Elde ettiği bilgiler, o dönemde Sovyet rejimi tarafından insan hakları ihlali olaylarını kayda geçiren “Güncel Olaylar Kroniği” adlı insan hakları bülteninde yayınlandı.

YURTDIŞINDA KIRIM TATARLARININ SESİ OLDU

Üçüncü kez alıkonulma tehdidi ile karşı karşıya kaldıktan sonra Seitmuratova, ABD’ye çıkış yapmayı başardı. Orada Özgürlük Radyosu sunucusu olarak çalışmaya başladı. Rusça, Özbekçe ve Azerbaycan Türkcdşàé programlar sunan Seytmuratova Kırım Tatar milli hareketi, Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, Kırım Tatar halkının haklarının ihlallerini tüm dünyaya duyurdu.

Yurtdışında yaşadığı zaman Seytmuratova birçok uluslararası konferansına katıldı ve ABD Senatosunda konuşma yaptı.

11 yıl ABD’de yaşadıktan sonra 1990’da Kırım Tatar milli hareketi iştirakçısı Özbekistan’a döndü daha sonra ise vatan Kırım’a geri dönüş yaptı. Vatana döndükten sonra Ayşe Seytmuratova, Kırım Tatarlarına insani yardım sağlamak amacıyla Merhamet Evi Vakfını kurdu.

RUS İŞGALİNİ KINADI

Kırım’ın Rus işgalini kınayan Ayşe Seytmuratova, Mart 2014’te Kremlin yönetimi ile işbirliği yapan müftü Emirali Ablayev’e seslenirken şu ifadelerini kullandı:

“Kırım Tatarlarının gelecekteki devleti Ukrayna halkıyla birlikte inşa edilmelidir, başarıya ancak Ukrayna ile birlikte ulaşacağız”

"UZAYLILAR BİLE KIRIM'A GELSE BURAYI TERK ETMEYECEĞİZ"

Akmescit’te 2019’da düzenlenen bir etkinlikte Kırım Tatar gençlerine konuşan Seytmuratova tüm baskılara rağmen Kırım Tatarlarının Kırım’da yaşamaya devam etmesi gerektiğini vurgulayarak, “Uzaylılar bile Kırım’a gelse biz burayı terk etmeyeceğiz.” ifadelerini kullanmıştı.

Kırım Haber Ajansı (QHA) ailesi olarak değerli Sayın Ayşe Seytmuratova’ya sağlıklı ve uzun bir ömür diliyoruz.