Kırım’daki yurttaş gazeteciler direnişlerini sürdürüyor

Rusya Kırım’ı işgal ettiği 2014 yılından sonra YYarımada'daki bağımsız gazetecilere baskı uygulanmaya başladı. Rus işgaline dair gerçekleri anlatan gazeteciler, Rus yönetimi tarafından kaçırılıyor, işkence ve kötü muameleye maruz bırakılıyor, Kırım’dan sınır dışı edilerek Yarımada'ya girişleri yasaklanıyordu. Bu nedenle Kırım’da yurttaş gazetecilik fenomeni ortaya çıktı. Yurttaş gazeteciler, Kırım’daki gerçekleri dünyaya aktarmak amacıyla; yasa dışı ev baskınları, aramalar, insan kaçırmaları, sözde mahkeme süreçleri gibi işgalcilerin ihlallerini kayda geçirerek sosyal medya aracılığıyla duyurmaya başladı. 

Kırım Haber Ajansına (QHA) konuşan Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Başkan Yardımcısı Nariman Celal ile Ukraynalı gazetecilerden; Oleksandra Yefımenko ve Anton Namlyuk, Rus işgali altındaki Kırım’da baskılara rağmen faaliyetlerini sürdüren yurttaş gazetecileri anlattı ve onların çalışmalarının önemini değerlendirdi.

SIRADAN İNSANLAR KIRIM'DAKİ BASKILARI DÜNYAYA DUYURMAYA BAŞLADI

Ukraynalı gazeteci Oleksandra Yefımenko, “Kırım’da bağımsız gazetecilik bastırıldıktan sonra yurttaş gazeteciler ortaya çıktı. Bunlar tamamen farklı mesleklerden insanlar. İş adamları, fizikçiler, tarihçiler, inşaatçılar, elektrikçiler, öğretmenleridir. Ellerine telefonlarını alarak ihlalleri kaydedip dünyaya aktarmaya başladılar. Ve bir noktada bilginin de bir bakıma silah olabileceğini fark ettiler.” şeklinde konuştu.

Rus yetkililerin bitmek bilmeyen baskı ve tehditlerine rağmen yurttaş gazetecilerin direnişini sürdürdüğünü belirten Oleksandra Yefiminko, “Kırım’daki baskılarla ilgili bilgiler aktarılmaya devam ediyor. Bu demek ki, yurttaş gazeteciler çalışmalarını sürdürüyorlar. Ben size Remzi Bekirov’un hikayesini anlatacağım. Meslektaşım, yurttaş gazeteci Remzi aslında Tarih mezunu. Kırım’ı çok seviyor ve hakkında çok şey biliyor. Her zaman Kırım'ı tarih bağlamında popülerleştirme konusu üzerinde çalışıyordu. Mart 2019’da Remzi, 20’den fazla Kırım Tatarı ile birlikte düzmece suçlamalar çerçevesinde alıkonuldu.” dedi.

RUS BASKILARI İNSANLARI YURTTAŞ GAZETECİLİĞE TEŞVİK ETTİ

İşgal altındaki Kırım’da birçok insanın yasa dışı olarak alıkonulması Yarımada’daki gerçekleri dünyaya duyurmak isteyen insanların sayısının artmasına neden oldu. Aslında işgalcilerin insanları yurttaş gazeteciliğe teşvik ettiğine dikkat çeken gazeteci Anton Namlyuk, “Birkaç kere, işgalciler evlerde arama yaparken, baskıya uğrayan insanlara destek vermek ve işgalcilerin ihlallerini kayda almak için toplanan insanların topluca alıkonulduğu zamanlar oldu. Bu insanlara karşı idari davalar açıldı ve çoğu zaman ‘yasa dışı eylem düzenlemek’ suçundan suçlu bulundular. Bu insanların duruşmalarına daha da çok insan geliyordu. Onlarca genç insan olanları kaydederek sosyal medyada paylaşıyordu.” şeklinde anlattı.

Rusya’nın Kırım’ı işgal eder etmez bağımsız basını hedef aldığına dikkat çeken KTMM Başkan Yardımcısı Nariman Celal, “Rusya Federasyonu işgalin en başından beri gerçekleştirdiği tüm ihlal, zulüm, adam kaçırma gerçeklerini gizlemeye ve örtbas etmeye çalışıyordu. İşte bu yüzden işgal yetkilileri, işgal altındaki topraklara gelip çalışma cesareti gösteren profesyonel gazetecileri her zaman Kırım’ın dışına itmeye çalıştı.” dedi.

YURTTAŞ GAZETECİLERİN FAALİYETLERİNİN ÖNEMİ ÇOK BÜYÜK

Yurttaş gazeteciler Kırım'da neredeyse tek bilgi kaynağı. Ukrayna medyasının işgal altındaki Yarımada'dan aldığı materyaller aynı zamanda Rusya tarafından açılan davalarda delil teşkil ediyor.

Yurttaş gazetecilerin çalışmalarının önemini değerlendiren KTMM Başkan Yardımcısı, “Şu an Kırım’daki yurttaş gazeteciler, onların çalışmaları, çalışmalarının önemi hakkında ne söylersem söyleyeyim yetersiz olacaktır. Çünkü Kırım’daki baskılar, Kırım Tatarlarının haklarının ihlallerine dair hazırladığımız ve daha sonra uluslararası topluma sunduğumuz raporlar, bilgi aktarımı, devlet stratejilerinin geliştirilmesi, devlet kararlarının kabul edilmesi; tüm bunlar Rus işgali altındaki topraklarda faaliyet gösteren yurttaş gazetecilerin faaliyetlerine dayanıyor.” ifadelerini kullandı.

Rusya halihazırda 21 yurttaş gazeteciyi yasa dışı olarak alıkoyuyor. Bu insanların çoğu Kırım Dayanışması sivil teşkilatı aktivistleri. Ayrıca işgalciler profesyonel gazetecileri de alıkoyuyor. Bunlardan biri de Krım. Realii muhabiri Vladıslav Yesipenko.