İşgal altındaki Kırım’dan Ukrayna anakarasına taşınan tek üniversite tasfiye tehlikesi ile karşı karşıya

2014 yılından bu yana Rus işgali altında bulunan Kırım’da işgal öncesinde eğitim veren ve büyük çabalarla 1 Eylül 2016 tarihinde Kıyiv’de yeniden faaliyetlerine başlayan Volodımır Vernadskiy Tavriya Milli Üniversitesinin kapatılma tehlikesi ile yüz yüze olduğu öğrenildi.

Edinilen bilgilere göre, Ukrayna Eğitim ve Bilim Bakanlığı, geçici olarak işgal edilen Kırım'dan taşınan tek yüksek öğretim kurumunun yeniden düzenlenmesine ilişkin konuyu Bakanlar Kuruluna sundu. Taslak belgede Vernadskiy Tavriya Milli Üniversitesinin Kıyiv-Mogıla Akademisi Milli Üniversitesine katılarak yeniden düzenlenmesi öneriliyor.

Ukrayna sivil toplum kuruluşların temsilcileri ve uzmanlar, Ukrayna Cumhurbaşkanına ve Bakanlar Kuruluna başvurarak Vernadskiy Tavriya Milli Üniversitesinin tasfiye girişimini şiddetle kınadı.

"ÜNİVERSİTENİN TASFİYE EDİLMESİ RUS İŞGALCİLER TARAFINDAN PROPAGANDA OLARAK KULLANILACAKTIR"

Sivil toplum kuruluşların temsilcileri ve uzmanlar gerçekleştirdikleri başvuruda Kırım’dan Ukrayna anakarasına taşınan tek yüksek öğrenim kurumunun korunmasının önemine dikkat çekerek, “Sürgünde faaliyet gösteren Vernadskiy Tavriya Milli Üniversitesinin stratejik görevinin; insani alanda devlet politikasının oluşturulması ve uygulanmasına ilişkin bilimsel ve metodolojik desteğin sağlanması ile pratik önerilerin sunulması, işgal altındaki Kırım Özerk Cumhuriyeti ve Akyar (Sivastopol) kentinin yeniden entegrasyonu, personel rezervinin hazırlanması olan sosyo-politik bir proje olması gerekiyordu” ifadelerine yer verdi.

Açıklamada ayrıca Üniversitenin tasfiye kararının kabul edilmesinin, işgal altındaki Ukrayna bölgelerinde yaşayan insanlar dahil Ukrayna’daki toplum tarafından, Ukraynalı yetkililerinin Kırım’ın işgalden kurtarılmasından vazgeçtiği şeklinde algılanacağına dikkat çekildi.

“Kabul edilmesi durumunda, böyle bir karar saldırgan devletin (Rusya) yetkilileri tarafından, hem işgal altındaki Kırım topraklarında mutlaka propaganda amacıyla hem de uluslararası düzeyde geçici olarak işgal edilen Kırım topraklarının ‘Rusya Federasyonu topraklarının ayrılmaz bir parçası’ olarak tanınmasını sağlamak için kullanılacaktır.” cümlelerine yer verilen açıklamada Ukrayna yönetimine Vernadskiy Tavriya Milli Üniversitesinin tasfiyesinden vazgeçme çağrısı yapıldı.

İŞGALDEN SONRA KIRIM'DAN TAŞINAN TEK ÜNİVERSİTE

Konuyu Kırım Haber Ajansına (QHA) değerlendiren Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Üyesi Doç. Dr. Gayana Yüksel, Vernadskiy Tavriya Milli Üniversitesinin büyük çabalarla Kırım Tatarlarının millî lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, KTMM Başkanı Refat Çubarov ve Ukraynalı aktivistlerin desteğiyle 2016’da Kıyiv’de faaliyete başladığını aktararak, “Bu çok önemli durum. 2014’ten sonra Ukrayna’nın işgal altındaki topraklardan toplamda 20 üniversite çıktı. Bunlardan sadece biri Kırım’dan, kalan 19’u ise Donbas bölgesindendi. Rus işgali altında bulunan Donetsk ve Lugansk bölgelerinden çeşitli üniversiteleri Ukrayna’nın farklı bölgelerine taşındılar. Ama Kıyiv’e tek bir üniversite taşındı, o da Vernadskiy Tavriya Milli Üniversitesi idi. Yaklaşık 10 yıl boyunca bu üniversite Kıyiv’de faaliyet gösterdi.” dedi.

Öte yandan yaklaşık bir ay önce Ukrayna hükûmetinin Vernadskiy Tavriya Milli Üniversitesinin tasfiye etmeyi planlandığının öğrenildiğini belirten Doç. Dr. Gayana Yüksel, bu kararın üniversitede çalışan öğretim görevlilerini ile Kırımlı aktivistleri çok şaşırttığını ve kızdırdığını kaydederek şu açıklamada bulundu:

“Bizi kızdıran ve şaşırtan bazı hususlar var. İlk olarak, işgalden sonra Kırım’dan taşınan yegâne üniversite Vernadskiy Tavriya Milli Üniversitesidir. Şu an gerçekten çalışan, faaliyet gösteren bir üniversitedir. İkinci olarak, Ukrayna bu zamana kadar Kırım’da faaliyet gösteren hiçbir üniversite hakkında kapatma kararı almadı. İlgili üniversitelerin ders programları hâlâ Ukrayna için geçerlidir. Bu üniversitelere dokunmadan sadece Kırım’dan çıkmayı başaran üniversiteyi imha etmeye çalışıyorlar. Kırım’da kalan diğer üniversiteler sözde “Kırım Federal Üniversitesi” çatısı altında birleşerek Rus propagandasını yayıyor ve bu kimsenin dikkatini çekmiyor.”

"10 YIL İÇİNDE KIRIM'IN KURTARILMASI VE YENİDEN ENTEGRASYONU KONUSUNDA BİRÇOK ÇALIŞMA YAPTIK"

Tasfiye önergesinin aslında bir önceki eğitim bakanının yürüttüğü, ülkedeki devlet üniversitelerin sayısını azaltma politikası çerçevesinde ileri sürüldüğünü belirten Doç. Dr. Yüksel, Rus işgali altından çıkan tek bir üniversitenin kapatılmasının yanlış olduğuna dikkat çekti. Yüksel, “Şunu söylemem gerekiyor; 10 yıl içinde biz Kırım’ın geri alınması, işgalden kurtarılması, Kırım’ın yeniden entegrasyonu stratejisi gibi önemli konularda çalışmalar yürüttük.” diyerek üniversitenin kapanması durumunda tüm bu çalışmaların boşa gideceğine vurgu yaptı. Ayrıca Kırım’ı Ukrayna’nın bir parçası olarak gören devletin işgalden sonra yarımadayı terk etmek zorunda kalan eğitim kurumlarına, medyalara, çeşitli teşkilatlara ve insanlara destek vermesi gerektiğini vurguladı.

ÜNİVERSİTENİN KAPATILMASI İHTİMALİNE BÜYÜK TEPKİ GÖSTERİLDİ

Üniversiteyi tasfiye etme kararına karşı olduğunu kaydeden Yüksel, “Bu kararı sanki sessizce kabul ettirmek istiyorlardı. Fakat haber yayıldı ve şu an Ukrayna’da faaliyet gösteren teşkilatlar, uzmanlar, bilim alanında çalışan insanlar tepki göstermeye başladılar. Hiç kimse Vernadskiy Tavriya Milli Üniversitesi kapansın demiyor. Umuyoruz ki, bu tepkiyi gördükten sonra Ukrayna yönetimi böyle bir kararı kabul etmeyecektir.” ifadelerini kullandı.

Yüksel, sürecin devam ettiğini ve Vernadskiy Tavriya Milli Üniversitesi başta olmak üzere birçok teşkilat ve uzmanın Ukrayna Bakanlar Kuruluna başvuruda bulunarak konu ile ilgili resmî bir açıklama yapılmasını istediklerini aktardı.

Doç. Dr. Yüksel son olarak, daha az başarılı ve küçük üniversitelerin kapatılmayarak Vernadskiy Tavriya Milli Üniversitesinin hedef alınmasının bu kararın siyasi bir karar olduğuna işaret ettiğini kaydetti.