Genç Tatar İnsiyatif Üyesi gençler, 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nün 80. yılında atalarını andı

18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü ve Soykırımı'nın üzerinden tam 80 yıl geçti. Kırım Tatar halkı, 18 Mayıs 1944'te Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin (SSCB) eli kanlı lideri Josef Stalin'in emriyle vatan topraklarından sürüldü. Hayvan vagonlarında Türkistan, Urallar ve Sibirya bölgelerine sürülen Kırım Tatarlarının yüzde 46'sı ise yolda ve sürgünü takip eden günlerde hayatını kaybetti.

Genç Tatar İnsiyatif  Üyesi gençler, 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü ve Soykırımı’nın 80. Yılında sürgün yollarında Stalin rejiminin zulmüne uğrayarak şehit olan atalarını andı. Ayrıca Kırım Tatarı gençler 18 Mayıs Gecesi (Sürgünlik) şiirini de seslendirerek duygulara tercüman oldu. 

18 Mayıs Gecesi (Sürgünlik)

18 Mayıs gecesi, Prikaz (emir) oquldı.

Nafle yerde tatar halqı sürgün olundı.

Adım Tatar, yurtum Qırım, munasip olur.

Yoq olsun bu qara kunler, kormesin kozüm.

Demir yolnın kenarında ölümlerimiz qaldı.

Bütün bir halq ağlap – sızlap, birbirinden ayrıldı.

Bahçisaray vokzalında poyezdge mindik.

22 kun yol yurip Taşkentke keldik.

Şu Qırımnın dağları yüksek, suvları salqın.

Qırım bizim vatanımız edi, kul oldı halq.

Tatar halqını Uzbekistanğa sürgün ettiler.

Samarkandnın vokzalına ketirip töktiler.

Şu arada komedantlar yaqamızğa yapıştı.

Bala – çağa, qart ve yaşlar fiğan kopardı.

Şu künlerin unutmanız, hatırlamaq bizden.

Qırımğa qaytmaq qısmet etsin epimizge.

18 MAYIS 1944 KIRIM TATAR SÜRGÜNÜ VE SOYKIRIMI

Sovyet hükûmeti, Stalin’in emriyle 18 Mayıs 1944’te Kırım’daki tüm Kırım Tatarlarını sürgün etti. Sürgün sırasında Kırım Tatar erkeklerin büyük bir çoğunluğu Kızılordu’da Alman Nazi ordusuna karşı savaşıyordu. Çoğunlukla kadınlar, çocuklar, yaşlılar olmak üzere hayvan vagonlarına doldurulan Kırım Tatarları; Türkistan, Urallar ve Sibirya’ya sürgün edildi. Kırım’dan sürgün edilen 420 bini aşkın Kırım Tatarının yüzde 46’sı sürgün yolunda veya gittikleri yerlerde açlık, susuzluk ve hastalık gibi çeşitli sebeplerden dolayı hayatını kaybetti.

Sovyet yönetimi, sürgünden sonra Kırım’da, Kırım Tatarlarının varlığına işaret eden her şeyi ortadan kaldırmaya başladı. Adeta bir kültürel soykırım dalgası başladı. Köy, kasaba, ilçe ve şehirler başta olmak üzere Yarımada'daki binden fazla yerleşim yerinin Kırım Tatarca olan adları değiştirildi. 

Sovyet yönetimi, Vatan Kırım’ın demografik yapısını değiştirmeyi amaçladı. Ancak Kırım Tatarları, bağrından koparıldıkları o aziz Vatanı, Kırım’ı hiçbir zaman unutmadı. Sürgünlük yollarında, sürgün edildikleri yerlerde vatana dönmek için çaba gösterdi. Nihayet, yıl 1989’u gösterdiğinde Kırım Tatarları, yavaş yavaş ata topraklarına dönmeye başladı. O tarihten itibaren Kırım Tatarları yaşadıkları yokluklara rağmen vatanda kalma mücadelesini sürdürdü.

Kırım Tatarları, 1989’un sonuna kadar sürgün yerlerinde zorla tutuluyordu. Anavatan Kırım’a geri dönme teşebbüsleri, hapisle ve yeni sürgünle cezalandırılıyordu. Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte Kırım Tatarları vatana dönmeye başladı. Ancak yaklaşık 150 bin Kırım Tatarı maddi yetersizlik ve yasal engeller nedeniyle Türkistan'da kaldı.

2015 yılında Ukrayna Parlamentosu, Kırım Tatar Sürgünü’nü soykırım olarak kabul etti ve 18 Mayıs tarihini “Kırım Tatar Soykırım Kurbanlarını Anma Günü” olarak ilan etti.

2019 yılında Letonya ve Litvanya meclisleri, 2022’de ise Kanada parlamentosunun alt kanadı olan avam kamarası 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nü soykırım olarak tanıdı.