Ümerov: Polozov’u davamdan atmak istiyorlar

Kırım Tatar Milli Meclisi Başkan Yardımcısı İlmi Ümerov, Kırım’ın Rusya tarafından işgal edilmesinden sonra yarımadanın tatil yerinden daha çok sokaklarda askeri üniforma giyen kişilerin dolaştığı, yollarda ise düzenli olarak tank ve askeri teçhizat ile silah taşıyan askeri araçların hareket ettiği bir askeri depoya benzemeye başladığını belirtti. Ümerov, QHA'ya verdiği demeçte sağlık durumu, Rus işgalcilerin hakkında açtığı dava ve avukatı Nikolay Polozov'u davasından atma girişimleri hakkında anlattı.
 
QHA: İlmi Bey, günümüzde ne kadar sık şehir dışına çıkabiliyorsunuz?
 
İlmi Ümerov: Yasalara göre çıkış yapmaya hakkım yok. Eskiden daha kolaydı: soruşturma görevlisini arayıp izin alıyordum. Şimdi kuralları değiştirdiler, yazılı dilekçe vermem gerekiyor. Sürekli evdeyim. Her gün Bahçesaray’a başka şehirlerden çok sayıda insan geliyor ve görüşmeleri evimde gerçekleştiriyorum.
 
Bu her kişinin kendi inisiyatifi. İnsanların toplandığı, bilgileri paylaştığı sosyal ağlar var. Bunun gibi zorluklar insanları birleştiriyor. Şimdi çoğu zaman görüşmeleri mahkeme binasının önünde gerçekleştiriyoruz.
 
QHA: Nikolay Polozov, size karşı açılan davada avukat statüsünden mahrum edilebilir. Böyle bir durum söz konusu olursa savunma nasıl gerçekleştirilecek?
 
İlmi Ümerov: Açıkçası, bunu henüz düşünmedik. Söz konusu dönem, soruşturma belgelerinin bize verildiği zaman başlayacak. Herhangi eylemde bulunulmuyor, ama soruşturma halâ devam ediyor. Psikolojik ve linguistik olmak üzere birkaç ekspertiz yapıldı. Linguistik ekspertizin sonuçlarına dayanarak aynı, Rusya Federasyonu’nun toprak bütünlüğünü bozmaya yönelik çağrılar maddesine göre suçlayacaklar. Nikolay Polozov çok güçlü, iyi, yetkili ve cesur bir avukat. Onlar herhalde onu davadan atmak istiyorlar. Katıldığım programda yaptığım konuşmada aslında hiçbir çağrı yoktu. Bazen, Rusya Federasyonu’nun toprak bütünlüğünün 1991 yılında belirlenen ve dünyaca kabul edilen sınırları içinde yeniden tesis edilmesi gerektiğini söyleyerek şaka yapıyorum. 2014 yılında meydana gelen olayları ise kimse kabul etmedi.
 
Mark Feygin, Nikolay Polozov, Emil Kurbedinov ve Edem Semedlâyev olmak üzere 4 avukat ile sözleşme imzaladım, onlardan her biri davama katılabilir.
 
QHA: İlmi Bey, Nikolay Polozov’u hangi gerekçeye dayanarak tanık statüsüne geçirmek istiyorlar?
 
İlmi Ümerov: Beni, zorunlu olarak muayene yapmak için psikiyatri kliniğine kapattıklarında, Polozov, avukat olarak Rusya Federasyonu’nun Başsavcılığı’na başvurdu. Gönderdiği mektupta benim Kırım Tatar Milli Meclisi Başkan Yardımcısı olduğumu belirtti. Belirli bir zamandan sonra, Rusya Federasyonu’nun Yüksek Mahkemesi, Kırım Tatar Milli Meclisi’ni aşırı örgüt olarak kabul etti ve faaliyetlerini yasakladı. Benim söz konusu kuruluşun üyesi olmam, yönetiminde olmam ise bana karşı kovuşturma başlatılmasına neden oluyor. Nikolay Polozov’u bahse konusu başvuruya dayanarak tanık statüsüne geçirmek istiyorlar. Polozov, tanık olması halinde duruşmada avukatım olamaz.
 
QHA: İlmi Bey, Kırım’da insanların saygı duyduğu, ciddi görevlerde bulunan kişisiniz, insanlar, aleyhinize dava açıldıktan sonra günümüzde size nasıl davranıyorlar?
 
İlmi Ümerov: Kırım’daki bugünkü rejim de facto yönetimdir ve yarımadada korku saçtı. İnsanlar daha çok susuyor ve sosyal ağlarda fazla aktif olmamaya çalışıyor. İnsanlar gazetecilere konuşmaktan korkuyor. Birçok insanla görüşüyorum ve Kırım Tatarlarının yüzde 95’inin benimkine benzer fikirlere sahip olduğunu eminle söyleyebilirim. Çoğunun bunu söylemekten korkması ise başka bir mesele. Belki “korkmak” kelimesi çok doğru değil, ama en azından onlar ihtiyatlık duygusundan dolayı fikirlerini açıklamaktan kaçınıyor. Bu gerçekten de tehlikeli.
 
Ben evden nadir çıkıyorum, ama çıktığım zamanlarda, mutlaka yanıma destek bildirmek için birkaç kişi geliyor, Kırım Tatarları olmayan kişiler de destek bildiriyor. Yani Kırım’da Ukrayna yanlısı kişilerin sayısı göründüğünden bizim düşündüğümüzden daha dazla. Ama Kırım’da Ukrainlerin belirli bir örgütlü siyasi gücü artık yok.
 
QHA: Sözde Hizb-ut Tahrir davalılarına karşı da günümüzde cezalandırıcı psikiyatri uygulanıyor.
 
İlmi Ümerov: Benim suçlandığım maddeye göre ve onların (sözde Hizb-ut Tahrir davalıları) suçlandığı maddeye göre söz konusu prosedürün yapılması zorunlu değil. Zamanında bana psikiyatri muayeneyi her gün evden gelerek yapmayı teklif ettiler, ben reddettim, çünkü bu benim itibarımı, imajımı etkilerdi. Ardından onlar, mahkeme üzerinden söz konusu muayeneyi zorunlu olarak hastanede yaptırmaya karar verdiler. 21 gün, hastalar arasında ve çok kötü koşullarda psikiyatri kliniğinde bulundum. Bu konuda çok konuştuk. Sözde Hizb-ut Tahrir davalıları ile ilgili durum biraz farklı, birkaç kişiler. Gençler, benimle dayanışma göstererek muayene olmayı reddetti ve şimdi onları zorunlu olarak kliniğe gönderiyorlar. Dün, Vadim Siruk, psikiyatri kliniğine götürülen 4. kişi oldu. Ben kliniğe dışarıdan gittim, iletişim kurabiliyordum, günde bir saatliğine telefon veriyorlardı, bana yemek getiren akrabalarımla görüşebiliyordum. Gençler ise nezarethaneden götürüldü ve onların bulunduğu şartlar biraz farklı. Bir yandan onların dayanışma gösterdiklerinden memnunum, ama diğer yandan, nezarethanede bulunan insanların şimdilik içeride olmayan insanlar için dayanışma eylemi yapmalı normal değil.
 
QHA: FSB’nin son zamanlarda bulunduğu eylemler göz önünde bulundurulduğunda, Kırım’da belirli durgunluk ve Kırım Tatarlarına karşı takibatın durdurulmasının ihtimali var mı? Ya da işgalci yönetim sözde Hizb-ut Tahrir davasını geliştirmeye devam edecek ve sonsuz aramalar ve masum insanların tutuklamaları devam edecek mi?
 
İlmi Ümerov: Kırım Tatar Milli Meclisi’nin yasaklanması ile ilgili baskı dalgasının olacağını düşünüyorum. Bu kararı kabul etmediğimizi her seferinde tekrarlıyorum ve tekrarlamaya devam edeceğim. Birincisi, Kırım Rusya’ya ait değil, ikincisi Kırım Tatar Milli Meclisi sivil toplum kuruluşu değil, üyeleri seçimle gelen Kırım Tatar halkının temsil organıdır. Bundan dolayı söz konusu kararı kabul etmiyoruz ve işgali de kabul etmeyi planlamıyoruz. Ama ihtiyatlılık duygusundan dolayı Kırım Tatar Milli Meclisi’nin tüm yetkilerini devrettik.
 
Örneğin, Soruşturma Komitesi veya FSB’nin bir görevlisi bana gelerek “Siz İlmi Ümerov musunuz?” diye soruyor, ben “Evet” diyorum. O, “Siz, Kırım Tatar Milli Meclisi üyesi misiniz?” Ben yine “Evet” diyorum, “hayır” diyebilir miyim hiç?!
 
Böylece onlar, Rusya Yüksek Mahkemesi kararı uyarınca aşırıcı olarak kabul edilen yasak olan kuruluşun üyesi olduğum veya ona ilişkim olduğu sebebiyle beni cezalandırabilirler.
 
QHA: İlmi Bey, Ahtem Çiygöz, çok güçlü ve cesur bir kişi ve mahkemede suçlu olmadığını savunmaya devam ediyor. Günümüzde birçok insan, mahkemenin Çiygöz hakkında hükmünü 26 Şubat tarihinde açıklamak istediği fikrini paylaşıyor. Bu gerçeğe dayanıyor mu?
 
İlmi Ümerov: Resmi olarak kimse, davanın 26 Şubat tarihine tamamlanması gerektiğini söylemiyor. Ama biz, onların her şeyi 26 Şubat’ın ikinci yıldönümüne yaklaştırmak istediğini tahmin ediyoruz ve yönetim söz konusu tarihe kadar bu davayı kapatmaya çalışacak.
 
Ahtem Çiygöz’ün moralinden söz etmek gerekirse, Çiygöz her şeye kahramanca yaklaşıyor. Video bağlantısı aracılığıyla yapılan duruşmalarda bize belirli görevler, belirli yönergeler ve bilgiler veriyor.
 
Sadece eşi ve avukatı aracılığıyla irtibat kuruyoruz, çünkü sadece onların nezarethaneye girmeye hakkı var. Çiygöz’ün eşi kamu savunucularından biri ve bundan dolayı ayda bir kez yapılan görüşmeyi beklemiyor ve hemen hemen her gün onunla görüşme hakkı var.
 
QHA: Ahtem Çiygöz nasıl şartlarda tutuluyor?
 
İlmi Ümerov: Tutuklandığından beri ayrı bir blokta tutuluyor ve koğuşunda sadece iki kişi var.
 
QHA: İlmi Bey, nezarethanede Ahtem Çiygöz’e karşı fiziksel güç kullanılıyor mu?
 
İlmi Ümerov: Ahtem Çiygöz’ün eşi ve avukatının bildirdiğine göre, Ahtem Çiygöz dövülmedi veya işkence yapılmadı. Ama bazen Çiygöz, hücrede tek başına kalıyor, bir kişinin günden güne, haftadan haftaya, aydan aya tek başına kalması ise bence büyük bir işkence.
 
Devamı olacak…

Medine Ayedinova, Elina Sulima