Kırım Müftüsü: "Rusya 5 sene sonra Kırım'ı terk edecek"

Şu an Ukrayna'da bulunan Kırım Özerk Cumhuriyeti Müslümanları Dini İdaresi Müftüsü Ayder Rustamov, Hayat Radyosu'na bir sene içinde yürüttüğü çalışmaların sonuçlarını anlattı.

 

Gerçekleştirilen mülakatın tam metni şu şekilde:

 

 

Hayat Radyosu: 19 Kasım 2016’da siz Kırım Müftülüğü görevine seçildiniz. Çalışmalarınızın sonuçlarını anlatabilir misiniz?

 

Ayder Rustamov: İlk olarak, Ukrayna ana kısmında Kırım Müftülüğünün veya Kırım Tatar Müftülüğünün kurulması ihtiyacının bir dizi koşuldan dolayı meydana geldiğini söylemek istiyorum. Bunlar Kırım’ın işgali ve Kırım’daki müftünün işgalcilerle işbirliği yapmasıdır.

 

19 Kasım’da tam bir sene olacak. Müslüman dini topluluklarının bir araya geldiği bir kongre yapıldı. Kongreye Herson, Kiev, Kiev bölgesi, Vinnitsa, Vinnitsa bölgesi ve Lviv’den toplam olarak 14 topluluk katıldı. Sonuçlara gelince, bazı başarılarımız var. Türkiye’ye uluslararası ziyaret gerçekleştirerek Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığını ziyaret ettik. Görüşmemiz üst seviyede geçti. İşbirliği yapabileceğimiz idarelerle tanıştık. Eski Türkiye Diyanet İşleri Başkan Mehmet Görmez ile tanıştık. Onlar bize nasıl çalıştıklarını, ne işler yaptıklarını anlattılar, deneyimlerini paylaştılar.

 

Topluluklar içinde yaptığımız çalışmalara gelince, yine Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı ile işbirliği yaparak iki büyük proje gerçekleştirdik.

 

Müslümanların oruç tuttuğu Ramazan ayı, çok özel bir zaman. Bu ay Allah iyilik yapan herkesi ödüllendirir. Genelde özellikle bu ayda Müslümanlar çok cömert davranır. Gıda satın alıp erzak paketleri oluşturarak, tüm bölgelerde dağıttık. Yine Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı ile işbirliği yaparak çeşitli bölgelerde çalışma yaptık ve bağış topladık. Bu parayla kurbanlar kesildi ve ihtiyaç olan ailelere kurban eti dağıtıldı.

 

 

Allahın ve bazı insanların yardımıyla hacca gidebildik. Zorluklara rağmen işgal edilen Kırım’da yaşayan 25 Kırım Tatarı ücretsiz olarak Hacca gidebildi.

 

 

 

Hayat Radyosu: Kırım’daki yeni baskın dalgasından, sözde Hizb-ut Tahrir davası kapsamında yapılan düzmece suçlamalardan haberiniz vardır. Bunları nasıl değerlendiriyorsunuz?

 

Ayder Rustamov: Biz tabii ki bunları kınıyor ve çeşitli yayın kuruşları aracılığıyla, işgalci Kırım yönetiminin bunları kullanarak aşırıcılık ve terör maskesi altında Kırım Tatarlarına iftira attığını, baskı yaptığını ve vatanlarını terk etmeye zorladığını anlatmaya çalışıyoruz. Bu bir tür "hibrid" soykırım politikası.

 

 

 

Hayat Radyosu: Görevinize başladığınız zaman, Ukrayna vatandaşlarının dini ve kültürel eğitimleriyle ilgili önlemlerin alınması gerektiğini söylediniz.

 

Bu yönde bir ilerleme kaydettiğimizi söyleyemem. Maalesef, bizim kayıt işlerimiz uzadı. Küçük bir başarımız var; bir ay önce bir dinlerarası konferans yapıldı.

 

161633

 

 

Hayat Radyosu: Ukrayna yönetimi size kayıt işlemleri konusunda yardımcı oldu mu?

 

Ayder Rustamov: Yardım ettiklerini söylemek abartı ve yalakalık olacak. Bir açıdan kayıt işlemlerimiz bazı objektif sebeplerden dolayı engellendi. Ancak, Allah’a şükür kaydımızı yaptık. Tüm dini topluluklar yeniden kaydolmalılardı. Yoğunluk oldu. Tüm bunlar müdürlüklerin, bakanlıkların gerekli reformlardan geçmediğini sergiliyor. Bürokrasi olduğu gibi kalmış.

 

 

Hayat Radyosu: Ukrayna Müslüman İdaresi ile işbirliği yapıyor musunuz?

 

Ayder Rustamov: Evet, bizim stratejik ortağımız. Oradan birçok kişiyi tanıyorum. Bir sene önce biz bir sözleşme imzaladık. Yakın zaman içinde bir sözleşme daha imzalamayı düşünüyoruz.

 

 

Hayat Radyosu: Resmi internet sitenizde yer alan projeler arasında Kur’an'ın Kırım Tatarca'nın ve farklı Türk dillerinin öğretileceği bie İslam Kültür Merkezi’nin oluşturulması yer alıyor. Bu konuda bir ilerleme var mı?

 

Ayder Rustamov: Evet, şu an bizim ibadethanemiz yok. Ana amacımız başkentte, bizim Müslüman idaremize ait olan bir camiyi inşa etmek. Bu konuda belli anlaşmalar yapıldı, daha önce bu konuda Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu açıklamalarda bulundu. Eğer yanılmıyorsam, üç hektarlık bir arazi var.

 

Bence, arazi ile ilgili sorun hallolduktan sonra, biz her Müslümanın caminin inşaatına katkıda bulunabileceğini bildireceğiz.

 

162042

 

 

Hayat Radyosu: Kırım’dki olayları takip ediyor musunuz? Orada kalan insanlarla iletişime geçiyor musunuz?

 

Ayder Rustamov: Tabii ki olayları takip ediyoruz. İletişime gelince, bu çok aktif bir iletişim değil, çünkü orada yaşayan insanlar korkuyor. Ama iletişim var. Bazı insanlarla yazışıyorum. Kırım Tatar Müftülüğünü Ukrayna'nın ana kısmında oluşturmamızdan kısa bir süre sonra, onlar (işbirlikçi müftü) canlı yayında Moskova’yla bağlandı ve sözde müftünün yardımcıları İslam'a göre iki yönetici başa geliyorsa bir tanesinin prtadan kaldırılması gerektiğini söyledi.

 

 

Hayat Radyosu: Bildiğim kadarıyla orada paralel bir dini idare kuruldu. O yapının faaliyetlerini takip ediyor musunuz?

 

Ayder Rustamov: Tabii ki, takip ediyoruz. Ve yaptıkları tüm faaliyetleri kınıyoruz. Bu ihanettir.

 

 

Hayat Radyosu: Şu an siyasi ortamda Ukrayna Anayasası'nda Kırım Tatar milli özerkliği ile ilgili yapılması gereken değişiklikler konuşuluyor. Bu konuda ne düşünüyorsunuz? Sizce bu konu ne zaman çözülecek?

 

Ayder Rustamov: Bu bir prensip meselesidir. Bu konu çözülmeli. Bu tarihi adaletin yerine getirilmesidir. Kırım Tatarları tüm dünyaya bunu hak ettiklerini gösterdi. Kırım Tatarları, kendi sözlerine, adetlerine, prensiplerine bağlı kalan Ukrayna vatanseverleridir. Bunun zor hayata geçirileceğinin farkındayım ama bunun gerçekleşmesi gerekiyor. Bu gerçekleşmezse, insanlarımız Ukrayna ile ilgili hayal kırıklığına uğrayabilir. Bu çok ciddi bir mesele. Sürecin uzatmaması gerekiyor.

 

 

Hayat Radyosu: Novoleksiyivka’ya gittiniz. İdari sınırda sizi Müftü olarak algılıyorlar mı? Orada yaşayan insanlar ne düşünüyor?

 

Ayder Rustamov: Onlar beni Müftü olarak tanıyor. Novoleksiyivka, Kırım’a açılan bir kapı. Tarihi olarak bu konumda kalmış. Orada çok sayıda Kırım Tatarı yaşıyor, çünkü zamanında Kırım’a yerleşmelerine izin verilmedi. Bu insanlar çoğunlukla Kırım’ın ablukasına da destek verdi.

 

 

Hayat Radyosu: İnternet sayfanızda ABD Büyükelçiliğini ziyaret ettiğinizi bildiriliyor. Kiminle görüştünüz?

 

Ayder Rustamov: ABD’nin Ukrayna Büyükelçiliği tüm dini liderleri davet etmişti. Bu bir tanışma etkinliğiydi.

 

 

Hayat Radyosu: Temmuz ayında Kırım Tatar çocukları için İslami eğitim kampı düzenlediğinizi biliyoruz.

 

Ayder Rustamov: Ukrayna’nın çeşitli yerlerindeki dini topluluklarımız arasındaki bağları güçlendirmek adına biz tüm toplulukların çocuklarını toplamaya karar verdik ve kamp düzenledik. Seksenden fazla çocuk kampımıza katıldı. Din, kültürümüzün ayrılamaz bir parçasıdır.

 

 

Hayat Radyosu: Sizce Ukrayna ana kısmında yaşayan Kırım Tatarlarının dini kültürünün seviyesi arttı mı?

 

Ayder Rustamov: Kesinlikle. Genel olarak işgalden sonra Kırım Tatarlarının dindarlık seviyesi gözle görünür bir şekilde arttı. Bu hem burada, hem de Kırım’da fark ediliyor.

 

 

Hayat Radyosu: Kırım’da yaşanan olayları din açısından anlatmanız için size başvuranlar oluyor mu?

 

Ayder Rustamov: Soran olmuyorsa bile biz bu konuyu tüm konuşmalarda gündeme getiriyoruz. Bu konuda sürekli konuşulmalı. Kırım konusuna gelince, ATR televizyon kanalında bir programımız var. Bu programda sosyal ve siyasi konuları çerçevesinde dini soruları tartışıyoruz.

 

 

Hayat Radyosu: Bu program sırasında Kırım’dan arayanlar oluyor mu?

 

Ayder Rustamov: Şimdilik hayır.

 

 

Hayat Radyosu: Kırım’ın geleceğini nasıl görüyorsunuz? Sizce o Ukrayna egemenliğine ne zaman geri döner?

 

Ayder Rustamov: Benim şahsi sezgilerim bunun beş yıl sonra gerçekleşeceğini söylüyor. Bu da ilk önce Allah’ın sayesinde ve şu an uygulanan yaptırımlar sayesinde gerçekleşecek. İnşallah yaptırımlar daha da güçlenir. O zaman Rusya dağılmaya başlayacak ve Kırım, Ukrayna’ya dönecek.

 

 

Hayat Radyosu: Ukrayna toplumunda, sosyal istikrarın sağlanması ve nefretin aşılması için gerekenler yapılıyor mu?

 

Ayder Rustamov: Bence bu Ukrayna için şu an güncel bir konu değil. Kısa zaman önce Polonya’da düzenlenen bir konferansa katılmıştım. Orada konuşan Refat Çubarov, 3. Dünya Savaşı’nın nefesinin çok yakından hissedildiğini dile getirdi. Müslümanlar, Hristiyanlar, Museviler arasındaki diyaloga değinmek gerekirse daha Kırım Hanlığı zamanında Müslümanlar, Hristiyanlar, Museviler birlikte sorunsuz yaşıyordu. Bizde başka bir sorun mevcut, güvenlik sorunu. Düşmanımız, küstahça Kırım’ı işgal eden ve Lugansk ile Donetsk topraklarında hibrid savaşı yürüten hırslı Rusya.

 

 

Hayat Radyosu: Ukrayna’daki durumu çözmek ve Kırım’ı geri alabilmek için neler yapılmalı?

 

Ayder Rustamov: Bence, her Kırım Tatarı, Kırımlı her sabah kendine bu konuda şahsi olarak ne yapabileceğini sormalı. Her başarı alttan, tabandan gelen girişimlere dayanıyor, yukarda yapılanları eleştirmeye dayanmıyor. Eğer insan her gün bu konuda bir şey yapacak ve samimi bir şekilde bunun için dua edecekse, Allah mutlaka başarıya ulaştırır.

 

 

Hayat Radyosu: Radyomuzun adı “Hayat”. Sizin için hayat ne demek?

 

Ayder Rustamov: Ben Kur’an’da yazıldığı gibi cevap vermek istiyorum. “Hayatım ve ölümüm, tüm neslim Allah’a aittir.”