Elvin Kadırov: Rusya Ombudsmanı kararlar almıyor, bu bir problemdir

İrem Kaya / QHA Ankara

Ukrayna İnsan Yetkili Hakları Kırım Özerk Cumhuriyeti ve Akyar Temsilcisi Elvin Kadırov, Rusya'nın esareti altında bulunan Ukrayna ve Kırım Tatar siyasi tutsaklar hakkında sahip oldukları bilgilerle Kırım Haber Ajansı'na (QHA) açıklamalarda bulunuldu. Temsilci Elvin Kadırov, bugüne kadar ellerine gelen listelerde iki yüz yedi kişi olduğunu ve bunlardan yüz otuz kişinin bulunduğunu ve Kırım Tatar siyasi tutsak olduğunu belirtti. Yakın zamanda esaretten kurtulan Neriman Celal'e değindi. Konuşmasında “Yakın zamanlarda bizim için mutlu bir haber geldi. Neriman Celal listeye alındı. Bu konuda Türkiye Cumhurbaşkanı ve Türkiye Ombudsmanı Şeref Malkoç'un destekleri çok büyük oldu. Bunun için çok teşekkür ediyoruz.” ifadelerine yer verdi.

Rusya'nın siyasi tutsakları hapishanelerinde tutmasının uluslararası hukuka göre haksızlık olduğunu ifade eden Elvin Kadırov, tutsakların ihtiyacın giderilmesinde tedavi ve işlemlerin da sağlanmadığını vurguladı. Beş yıldır hapishanede kalan Tofik Abdulgaziyev hakkında da bilgilendirme yaptı:

“Mesela Tofik Abdulgaziyev, beş yıldır hapishanede kalıyor. Beş yıl içinde hastalığı var mı yok mu hiç kimse gelip ona bakmadı. Bir gün çok hasta olmuş. Ondan son bilgileri aldık. Beş yıl içinde hastalığı öyle bir şekle geldi ki vefat etme evresinde demek mümkün. Bize bilgiler verildi, bilgileri var. Gerçekten insanı son günlerine bırakıyorlar. Ukrayna Ombudsmanı Dmıtro Lubinets hem Rusya Ombudsmanı Tatyana Moskalkova’ya hem de Şeref Malkoç’a mektup gönderdi ve telefonla konuştular. Hukuka göre hasta kişinin sonraki günlerinde ailesiyle kalması gerekiyor. Rusya kanunlarına göre de bu durum böyle. Hastalıklı insanlar hapishanede kalamaz. Bilgileri Rusya tarafına gönderdik, haberleri vardır. Onu çıkarmazlarsa bu baskı devam edecek.”

Kadırov, kanunların hasta kişilerin son zamanlarını aileleriyle geçirebilmesi için bir fırsat verdiğini fakat Rusya tarafından kanunların uygulanmadığını tüm ombudsmanlara haber verdiklerini belirtti. Bekledikleri desteği, “Bütün ombudsmanlara haber verdik. Biz Türkiye Cumhurbaşkanına rica ettik, Sayın Şeref Malkoç’a da rica ettik. Son günlerinde aile evlerinde kalsınlar diye. Umudumuz var ama nasıl olacak bilmiyoruz.” cümleleriyle ifade etti.

Rusya ile bu konuda iletişimleri olduğunu belirten Kadırov, Rusya’ya yazdıkları zaman cevap alamadıklarını, alsalar bile çözüm bulmak istemediklerini vurguladı. Türkiye Ombudsmanı Şeref Malkoç ile iletişimde olduklarını da ekleyen Temsilci, “Bazı vakitler problemleri çözmek için Türkiye Cumhurbaşkanına yazıyoruz, Türkiye Ombudsmanı Şeref Malkoç’la konuşuyoruz. Çok büyük desteği var. Adalet ve kanun tarafında Şeref Bey çok adım atıyor. Tatyana Moskolkova ile bu konuda konuşuyor ve Tatyana cevap veriyor. Ama bir defa biz cevaplarında gerçek şeyleri söylemediğini gördük. Bazı şeyleri yanlış anlatıyorlar. Biz de neyin yanlış olduğunu evraklarımızla gösterdik. Mesela biz iki yüz on yedi siyasi tutsak içinde otuz sekiz kişi çok hasta diyoruz. Bu hastaları ziyaret etmesi için Rusya, Şeref Bey’e ruhsat versin. Orada nasıl kalıyorlar, ilaç veriliyor mu, doktorlar geliyor mu baksınlar. Bu çok önemli. Çünkü beş sene doktor gelmedi, bakmadı. Beş sene içinde bu hastalıklar insanları vefata götürüyor. Bu sebeple biz her zaman Ukrayna ve Türkiye ombudsmanları olarak bu konuda konuşuyor ve hareket ediyoruz. Ama netice maalesef bizim elimizde değil.” ifadeleriyle taraflar tarafından verilen çabaları özetledi. Devamında, “Ukrayna ve Türkiye Ombudsmanı çok iyi çalışıyorlar. Ama bir şey eksik: Rusya Ombudsmanı kararlar almıyor. Bu problemdir.” ifadelerini ekledi.

Kırım ile ilgili her zaman bilgi aldıklarını ifade eden Elvin Kadırov, Ombudsmanlık Ofisi tarafından kişilere ait bilgiler ve yapılan haksızlıkların Ukrayna, İngilizce ve Kırım Tatarca'da yazılarak yayınlandığını belirtti. Yapılan haksızlıklara örnek olarak 18 Mayıs Kırım Tatar Sürgün ve Soykırımı Günü örnek veren Kadırov, o gün toplanmasının ve duaların yasaklanması; başka bir örnek olarak da hapishanedeki tedavilerin tedavi imkanının kesildiğini ifade etti.

Konuşmasında yeniden Nariman Celal'in özgürlüğüne kavuşmasına değinen Kadırov, bu durumun korunmasına ve ailelerine umut olduğunu, “Bizim bolluğu durumunda hareket ediyoruz. Biz hareket etmeseydik, bugün Neriman Celal çıkmazdı. Hem de Neriman Bey çıktığı zaman bu bir umut oldu. Neriman Celal, Kırım'daki siyasi tutuklulara umut veriyor. 'O çıktı, belki bir yolu-kapı açılır ben de çıkarım' diye düşünüyorlar. Bütün haneler, hanımlar düşünüyor, 'benim oğlum, kocam ne zaman gelecek' diye. Herkes bunu istiyor. Bunu iyi anlıyoruz. Biz listelerde bütün isimleri gönderiyoruz. Biz istiyoruz ki bütün siyasi tutuklular çıksın. Bizim Ombudsmanımız da seyahat eden Kırım'daki siyasi tutukluları anlatıyor, açıklıyor ve destek istiyor.” ifadeleriyle belirtti.