Barzani peşmergesi Türk yurdu Kerkük'te ne arıyor?

Selahaddin Kaşgarlı / QHA Muhabir / Ankara

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani tarafından Kerkük Ortak Operasyonlar Komutanlığının, Barzani peşmergelerine devredilmesi Kerkük'te büyük tepki topladı. Dün Kerkük'te yaşananları anbean takip eden Irak Türkü genç Gazeteci Reşat Salihi durumu QHA'ya değerlendirdi.

Salihi, Kerkük Ortak Operasyonlar Komutanlığının önemine ve Barzani peşmergesinin bölgeye gelmesi ile birlikte seçim sürecinde yaşanacak olası tehlikeleri anlattı. Reşat Salihi'nin QHA'ya verdiği röportajın tamamı şöyle:

"KERKÜK'TEKİ İSTİKRAR, KERKÜK OPERASYONLAR KOMUTANLIĞINDAN GELİYOR"

Kerkük Ortak Operasyonlar Komutanlığı bölgede ne tür faaliyetler yürütüyor?

"Kerkük’ü 2003 yılından 2017 yılına kadar 14 yıl çeşitli entrikalarla kontrol eden Kürt siyasi ve askeri güçler, 16 Ekim 2017 tarihinde Irak merkezi hükumetine bağlı güçler tarafından Kerkük’ten çıkarıldı. Bu sürecin ardından Kerkük’teki polis, ordu, Haşdi Şabi ve diğer emniyet birimlerini tek bir çatı altında yöneten Ortak Operasyonlar Komutanlığı kuruldu. Bu komutanlık ise karargâh olarak, stratejik bir konuma sahip olan ve içerisinde onlarca sivil insan cesedi çıkan Barzani’nin siyasi partisi KDP’nin Kerkük Büro’sunu seçti. Kerkük şehir merkezi ve çevresindeki bütün güvenlik meselelerine bakan, Kerkük’teki terör eylemlerinin tamamen bitmesine sebep olan ve şehirdeki istikrarın gerçekleşmesini sağlayan en büyük etkenlerden birisi de şüphesiz ki Kerkük Operasyonlar Komutanlığı olmuştu. Yürüttüğü faaliyetlere gelecek olursak, Kerkük’te bir nevi askerî cunta olarak adlandırabiliriz. 2017 yılından beridir terör eylemlerinin neredeyse tamamen yok olduğu Kerkük’te, Ortak Operasyonlar Komutanlığının önemli bir rolü olmuştur."

"IRAK BAŞBAKANI, BARZANİLERİN İSTEĞİNİ YERİNE GETİRİYOR"

Komutanlığın Kerkük için önemi nedir? Irak Başbakanı neden böyle bir adım attı?

"Irak’ı yöneten hükumetlerin hepsinin, Kürtlere yaranmak adına vermediği tavizler kalmamıştır. IŞİD’e karşı büyük bir mücadele gösteren eski Başbakan Haydar İbadi, gider ayak Sincar’da faaliyet yürüten YBŞ/PKK terör örgütü üyelerine devletten maaş bağlatmıştır. Daha sonrasında gelen Başbakan Adil Abdülmehdi hükumeti içerisinde Kürtler güçlenmeye başladılar. Geçen dönem başbakanlık yapan Mustafa Kazımî ise Kerkük Ortak Operasyonlar Komutanlığı içerisinde Peşmerge güçlerinden de temsilcilerin olmasını sağlamıştı. Şu anda görevi devralan Başbakan Muhammet Şiya’ es-Sudani ise son adım olarak Barzanilerin isteğini yerine getirircesine Kerkük’te aktif siyasi faaliyete girmeleri için Operasyonlar Komutanlığı karargâhını kendilerine teslim etmektedir. Bu neticeyle Irak başbakanları, kendi aralarında Kürtlere yaranmak için bir yarışa girmişlerdir. Hangisi daha çok tavizi verirse onun puanı yükselecektir."

"BARZANİLERİN KERKÜK’E GİRMESİ GÜVENLİĞİ SARSACAK"

Barzani peşmergesinin Kerkük'te bulunması yıl sonundaki seçimi nasıl etkileyecek?

"Barzanilerin Kerkük’e girmesi siyasi olarak bir sakınca taşımamaktadır. Çünkü Kerkük’e yerleştirilen Kürtlerin büyük çoğunluğu Kürt Demokrat Partisi (KDP) karşısında bulunan Kürt Yurtseverler Birliği (KYB) destekçilerinden oluşmaktadır. Bu sebeple Kerkük’te ciddi bir taban kaybeden ve kendi içlerindeki siyasi çatışmadan muzdârip olan KDP, bu karargâhı teslim alarak Kerkük’teki Kürtlere 'Biz buradayız, Kürtleri biz temsil ediyoruz.' diyeceklerdir ve yıl sonundaki yerel seçimlerde oy toplamak için bir adım öne çıkacaklardır. Ayrıca sözde siyasî ama özde askerî faaliyetler yürütecek olan Barzaniler, şehrin istikrarlı olan güvenliğini sarsacaklardır."

"KAMUOYU VE İLGİLİ MAKAMLAR, MESELE KERKÜK OLUNCA SESSİZ KALMAYI YEĞLEMEKTEDİR"

Bölgede Irak Türkmenleri bu durumu nasıl karşıladı? Bölgedeki tansiyon daha fazla yükselir mi?

"Kerkük’ün 2017 yılından önceki durumuna hepimiz az çok şahidiz. Gasp, kaçırma, yoksayma, terör havası estirme, fâili meçhûl cinayetler tekrardan gündemimize oturacaktır. Irak Türkmenleri olarak bu durumdan rahatsızlığımızı halk ve siyasetçiler olarak çeşitli ilgili makamlara ve kamuoyuna yansıtmışızdır. Ancak kamuoyu ve ilgili makamlar mesele Kerkük ve Türkmeneli olunca maalesef ki sessiz kalmayı yeğlemektedir. Terörün tekrardan yaşanmaması, siyasi ve güvenlik istikrarının bozulmaması adına Kerkük’e Barzanilerin girmesinin önüne geçilmelidir. Şu anda Türkmen ve Araplar tarafından Ortak Operasyonlar Komutanlığının boşaltılmaması adına karargâhın önünde çadırlar kurulmuş gösteri düzenlenmektedir. Ancak sonucu ne kadar etkileyecek orayı kestirmek zor şu an."

"BARZANİ PEŞMERGESİ  KERKÜK’TEKİ SEÇİMLERİ ETKİLEYECEK"

"Son olarak ise konuşmanın başında da belirttiğimiz gibi Kerkük’te yaşayan insanların güvenlik durumunu etkileyecek en büyük etkenlerden olan Barzani ve Peşmergelerin dönüşü, Kerkük’teki seçimleri gerçek anlamda etkileyecektir. Kötü anlamda etkilenecek olan Arap ve Türkmenlerin oylarında düşüş, millî ruhu tekrardan canlanan Kürtlerde ise ciddî bir oy artışı gerçekleşecektir."