Kırım Tatar şair ve yazar Yunus Kandım 65 yaşında!

Genç yaşında 20 Mart 2005 tarihinde, Kırım'ın Akmescit kentinde vefat eden Kırım Tatar şair, yazar, tercüman ve gazeteci Yunus Kandım (Yunus Qandım), doğum günü olan 4 Eylül'de Kırım Tatarları ve Türk dünyası sevdalıları tarafından anılıyor.

46 yıllık kısa ömrüne çok sayıda çalışma sığrıdan Yunus Kandım, 4 Eylül 1959'da sürgün yeri olan Özbekistan'ın Taşkent şehrinin Akkurgan (Aqqurğan) bölgesinde dünyaya geldi.

Babasını küçük yaşta kaybeden yazar, 1981 yılında Taşkent Devlet Pedagoji Enstitüsünün Kırım Tatar Dili ve Edebiyatı Bölümünden mezun oldu. Kırım Tatar şair, sanat faaliyetlerine de bu entitüde okuduğu yıllarda başladı.

Kandım’ın “Oquv zalında” adlı ilk şiiri 1979 senesi “Lenin Bayrağı” gazetesinde basıldı. Bazı şiirleri ise 1982’de Taşkent’te yayınlanan “Qarılğaçlar” adlı derlemede yer aldı. Şairin “Sen deñizge beñzeysiñ” adlı ilk şiir kitabı ise 1988’de çıktı.

1981 yılından eşi Sabriye ve çocukları ile birlikte vatan Kırım’a göç ettiği 1989 yılına kadar "Lenin Bayrağı" gazetesinde çalışan Kandım, Kırım’da Dostluq (Qırım) ve Yañı Dünya gazetelerinde gazetecilik yaptı.

Akmescit’teki Kırım Devlet Pedagoji ve Mühendislik Üniversitesinin Kırım Tatar Dili ve Edebiyatı Bölümünde hocalık da yapan Kandım, Ukrainceden Kırım Tatarcaya çeviriler yaptı. Özbek, Karakalpak, Kazak şairlerinin şiirlerini Kırım Tatarcaya aktardı.

Ukraincenin yaygınlaştırılması ve Kırım Tatar diline tercüme edilmesine büyük önem veren yazar; Vladimir Sosyura, Pavel Tıçina, Lesya Ukrainka gibi ünlü Ukrain edebiyatı klasiklerinin Kırım Tatar diline tercümesini gerçekleştirdi. Toplamda 3 cilt olan Kırım Tatar Edebiyatı Antolojisi kitabını hazırlayan Yunus Kandım, 30’dan fazla bilimsel makale yazdı.

Büyük yazar Cengiz Dağcı’nın Türkiye Türkçesinde yayınlanmış Korkunç Yıllar, Yurdunu Kaybeden Adam, Onlar da İnsandı, Anneme Mektuplar, Hatıralarda Cengiz Dağcı adlı eserlerini Kırım Tatarcaya aktararak yazarın Kırım’da daha çok tanınmasına vesile oldu.

Şiirleri 30’dan fazla şarkıya güfte olan ünlü yazar, Türkiye, Romanya, Baltık ve BDT ülkelerinde düzenlenen konferanslarda yer aldı. Kandım, 1992-2001 yılları arasında toplam 5 roman tercüme etti.

2000 yılında kendisine "Ukrayna Devlet Sanatçısı" unvanı verilen Yunus Kandım, 20 Mart 2005’te Akmescit’te vefat etti.