Kırım Tatar milli hareketinin aydın isimlerinden Hasan Sabri Ayvazov

Bugün, Kırım Tatar milli hareketinin en parlak isimlerinden biri olan yazar, edebiyat eleştirmeni, öğretmen Hasan Sabri Ayvazov’un 145. doğum yıl dönümü.

Hasan Sabri Ayvazov, Kırım Tatar gençliğinin yetiştirilmesinde ve Kırım Tatar Milli Kurultayının kurulmasında önemli rol oynayan kişilerden biridir. Yetenekli yazar, öğretmen, baş editör Hasan Sabri Ayvazov 50 yaşındayken 17 Nisan 1938'de, çeşitli sebeplerle tutuklanan Kırım Tatar aydınlarıyla birlikte Stalin rejiminin katilleri tarafından kurşuna dizilmişti.

KIRIM TATAR HAREKETİNİN EN PARLAK İSİMLERİNDEN BİRİ: HASAN SABRİ AYVAZOV

Kırım’ın Alupka şehrinde 6 Mayıs 1878’de dünyaya gelen Hasan Sabri Ayvazov, Kırım Tatar hareketinin içerisinde hem aktif olarak bulunmuş hem de bu hareketin tanıtılması ve duyurulması amacıyla Vatan Hadimi, Hayat, Füyûzat, Tercüman ve Millet gibi dönemin önemli yayınlarında makaleleri basılan en faal kişilerden biriydi. 

Ayvazov eğitimini Kırım, İstanbul ve Moskova’da almıştı. Tarih, edebiyat, pedagoji gibi alanlarda kaleme aldığı yazıları ile Kırım Tatar halkını aydınlatmak ve Rusya’daki Müslümanlar arasında oluşan birliğe hizmette bulunma konusunda büyük çabalar sarfetmişti. Fikirlerine ve faaliyetlerine büyük saygı duyduğu İsmail Bey Gaspıralı gibi dil ve din birliğinin tüm Türk dünyasını birleştiren unsurlar olduğuna inanan Hasan Sabri Ayvazov, yazılarını bu perspektifte yazmış, içerisinde bulunduğu gruplarda da bu fikri savunmuştur. 

Kırım Halk Cumhuriyeti’nin ilan edilmesine katkıda bulunan Ayvazov, aynı zamanda  Kırım Tatar Milli Kurultayı Başkanı görevine seçilmişti ve Kırım’dan İstanbul’a elçi olarak gönderilmişti.

Bolşevikler, Kırım’ı işgal ettikten sonra Ayvazov, tercüman ve öğretmen olarak çalışmıştı. Ancak 1937’de Ayvazov “casuslukla” suçlanarak alıkonulmuştu ve 17 Nisan 1938'de, çeşitli sebeplerle tutuklanan Kırım Tatar aydınlarıyla birlikte Stalin rejiminin katilleri tarafından kurşuna dizilmişti.