Eskişehir'de Kırım Tatar Teşkilatları Platformu toplantısı düzenlendi
Ayyıldız Huri KAPTAN/QHA Ankara
Kırım Tatar Teşkilatları Platformu çatısı altındaki sivil toplum kuruluşları, 19 Kasım 2022 tarihinde Kırım Tatar diasporasının yoğunlukta yaşadığı Eskişehir'de bir araya geldi. Eskişehir Park Dedeman Otel'de Türkiye’deki Kırım Tatar sivil toplum kuruluşlarının katılımıyla gerçekleştirilen toplantı, saat 13.30’da başladı. Toplantıda, özellikle Ukrayna-Rusya Savaşı ve Rus işgali altındaki Kırım hakkında son gelişmeler ile Türkiye'deki Kırım Tatar diasporası temsilcilerinin, Kırım Tatar sığınmacıların yaşadığı sorunların çözümüne ilişkin konular ele alındı.
Toplantıya; KTMM Başkan Yardımcısı İlmi Ümer, Kırım Tatar milli hareketi emektarı, Kırım Tatar Milli Kurultayı Delegesi ve Dünya Kırım Tatar Kongresi (DQTK) yönetim kurulu üyesi Zevcet Kurtumer, KTMM üyesi Doç. Dr. Gayana Yüksel, Eskişehir Odunpazarı Belediye Başkanı Av. Kazım Kurt, Tepebaşı Belediyesi Başkan Yardımcısı Metin Gündoğdu, Kırım Tatar Teşkilatları Platformu ve Kırım Gelişim Vakfı Başkanı Ümit Şilit, Kırım Derneği Genel Başkanı Mükremin Şahin, Kırım Derneği Şefika Gaspıralı Kadın İnisiyatifi adına Başkan Necla Kalkay, Tuvgan Til İnternet Sitesi Koordinatörü Oya Deniz Çongar Şahin, Kırım Derneği Genel Merkezi yönetimi, Kırım Vakfı Başkanı, DQTK Denetim Kurulu Başkanı Enver Aydoğan, DQTK Yönetim Kurulundan Evren Olcay, Kırım Vakfı Başkanı ve Kırım Derneği eski Genel Başkanı Tuncer Kalkay, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Filiz Tutku Aydın Bezikoğlu, KTMM Türkiye Temsilcisi ve Emel Kırım Vakfı Başkanı Zafer Karatay ile Emel Vakfı üyeleri, Eskişehir Kırım Derneği, Sakarya Kırım Derneği, Düzce Kırım Derneği, İzmir Kırım Derneği, Polatlı Kırım Derneği, Etimesgut Kırım Derneği, EKHAD, Eskişehir Romanya Göçmenleri Derneği, Bursa Tüm Tatar Türkleri Derneği, Kırım Derneği İstanbul Şubesi, Kırım Derneği İstanbul Anadolu Yakası Şubesi, Kırım Derneği Kocaeli şubesi, Kırım Derneği Bursa Şubesi, Kırım Derneği Bandırma şubesi, Kırım Derneği Çiftlikköy Şubesi, Kırım Derneği Konya Şubesi, Kırım Derneği Manavgat Şubesi, Kırım Derneği Toydemir Şubesi, Kırım Derneği Ceyhan Şubesi, Kırım Derneği Kırıkkale Şubesi, Kırım Derneği Afyon Şubesi Kırım Derneği Sungurlu Şubesi, Kırım Derneği Keçiören Temsilciliği, Kırım Derneği Kalecikkaya Temsilciliği, Kırım Derneği Ukrayna Temsilciliği, Kırım Gelişim Vakfi Bursa Temsilciliği, Kırım Gelişim Vakfı İstanbul Temsilciliği, Kırım Gelişim Vakfı Eskişehir Temsilciliği, Kırım Gelişim Vakfı Afyon Temsilciliği, Kırım Gelişim Vakfı Polatlı Temsilciliği, Şefika Gaspıralı Kadın İnisiyatifi, Kırım Araştırmaları Ağı, Tuvgan Til, Genç Tatarlar yönetiminden isimler ile Türkiye’deki Kırım Tatar diasporasından pek çok kişi katıldı.
Kırım Tatar Teşkilatları Platformu ve Kırım Gelişim Vakfı Başkanı Ümit Şilit toplantının açılış konuşmasına katılımcıları selamlayarak başladı. Burada Kırım Tatar Teşkilatlarının son durumu hakkında bilgilendirme yapan Şilit, "Biz şundan eminiz ki Türkiye’de yaşayan Kırımlı soydaşlarımızın, Kırımlı teşkilatlarımızın, Kırımlı sivil toplum örgütlerinin Kırım davasına çok büyük katkıları olmuştur ve çok büyük desteklerinin olmaya devam edeceğine inanıyoruz." dedi. Şilit ayrıca dernek temsilcilerinin ve tüm yetkililerin, Ukrayna’daki savaştan sonra Türkiye’ye gelmek zorunda kalan sığınmacılar için ortaya koydukları özverili çalışmaları dolayısıyla tek tek teşekkür etti.
Toplantının ilk oturumunda güncel konular, savaş başladıktan ve Rusya’nın ilan ettiği seferberlikten sonra Türkiye’ye gelen sığınmacıların durumu, güncel meselelere dair teklifler ile genel sorunlar masaya yatırıldı, istişareler gerçekleştirildi.
Kırım Derneği Genel Başkanı Mükremin Şahin dernek başkanlarına söz vererek gerçekleştirilen çalışmalar hakkında bilgi paylaşımı yapmalarını istedi. Güncel konulara dair sorunların çözümüne ilişkin Mükremin Şahin şu ifadeleri kullandı:
"Sekiz yüzlü prizmayı düşünün. Bizim yönetici durumundaki arkadaşlarımızın vazifesi hiç olmazsa prizmanın 4-5 yüzünü görebilmek, bakabilmek, değerlendirebilmek. Bir yüzü olumsuz olabilir ama arka yüzünde belki 2-3 yerinde daha farklı şeyler vardır. Bizim bunları görebilme anlayabilmemiz lazım. İşte istişare burada önemli. Biz konuşursak, istişare edersek bunları aşabiliriz, çözebiliriz."
Şahin ayrıca Türkiye’deki diaspora yetkililerinin güncel meselelere ilişkin neler yapabileceği yönündeki hususlara da dikkat çekerek katılımcıları görüş ve öneri paylaşımına davet etti.
Eskişehir Kırım Derneği Başkanı Ercan Bozkurt, Türkiye’ye gelen sığınmacılara yönelik yaptıkları çalışmalara ilişkin bilgi verdi ve sığınmacıların sorunları, ikamet izni gibi konulara işaret etti.
Eskişehir Kırım Halk Bilim Araştırma Gençlik ve Spor Kulübü Derneği (EKHAD) Başkanı Recep Şen ise uluslarası geçici koruma statüsüne değindi. Uluslararası koruma statüsünün avantaj ve kolaylıklarından bahseden Şen, Kırım Tatar sığınmacılara Uluslararası koruma statüsünün öncelikli olarak tavsiye edilmesi gerektiğini anlattı. Ayrıca Recep Şen, uluslararası koruma statüsünün mülteci statüsü ile karıştırıldığını ancak ikisinin birbirinden çok farklı statüler olduğunun altını çizdi.
Zafer Karatay ise tüm sorunlara rağmen bu savaş ortamında neler yapılabileceğine dikkat çekti. Karatay, "Çok yönlü çalışmamız lazım, tek bir soruna bağlı kalınmaksızın birlik içinde çözüm yaratmaya odaklı çalışmalar yapmamız gerekiyor" diye konuştu.
Gayana Yüksel, "Savaşın başından bu yana KTMM yeni bir sürece girdi. Her şey Kırım ile başladı Kırım ile bitecek. (Kırım Tatarı) Askerlerimiz Ukrayna ordusunda yer alıyor." dedi. Cephedeki insanlara yardım eden aktivistlerin de olduğunu anımsatan Yüksel (Rusya’nın özellikle seferberliğe zorla dahil ettiği Kırım Tatarlarının) Kırım’ı terk etmek zorunda kalan insanların durumuna dikkat çekerek bu insanların çoğunluğunun Türkiye, Gürcistan gibi yakın ülkeler üzerinden dışarı çıktığını anlattı.
Öte yandan Yüksel, ilk günden itibaren Ukraynalılar ve Kırım Tatarları için yardımlarda bulunan Türkiye’ye ve Kırım Tatar diaspora temsilcilerine ayrı ayrı teşekkür etti.
Zevcet Kurtumer, toplantının kapalı alanda olması gerektiğini belirterek; sorunların her zaman olabileceğini ancak bunların müzakere ile birlik içinde çözülebileceğini ifade etti.
Görüş paylaşımının ardından toplantının sonunda ortak bir sonuç bildirgesi yayımlandı. Oylama sonucu oy birliğiyle 7 maddelik bir bildiri kabul edildi.
Toplantıya ilişkin video ve röportajlar, Kırım Haber Ajansının Youtube adresinden yayınlanacaktır...