Medya Haberleri - Son Dakika Medya Haber Güncel Gelişmeler

Çin'in basın ve medya üzerindeki baskısı artıyor!

Selahaddin Kaşgarlı / QHA Ankara Çin'in basın ve medya üzerindeki baskıları, yıllar içinde artmaya devam ediyor. Medya üzerindeki baskı genellikle hükûmetin kontrolünü artırma, sansür ve propaganda stratejileri çerçevesinde uygulanıyor. Kırım Haber Ajansı (QHA) ekibi, Çin'deki basın ve medya üzerindeki baskılarla ilgili istatistiksel verilere ulaştı. 1990 VE 2000: İNTERNET VE MEDYA BAŞLANGICI 1990'lı yıllarda internetin Çin'de yaygınlaşmaya başlamasıyla birlikte, Çin hükûmeti medya ve internet üzerindeki kontrolünü artırmaya başladı. Medya kuruluşlarına yönelik baskılar, bağımsız haberciliği zorlaştırdı ve haberlerin devlet onayından geçtiği bir ortam oluştu. 2000'lerde ise internetin yaygınlaşmasıyla birlikte, Çin internet üzerindeki sansürü sistematik hale getirdi. "Büyük Güvenlik Duvarı" (Great Firewall) olarak bilinen internet sansür mekanizmaları geliştirildi ve medya kuruluşları sıkı denetim altına alındı. 2010: SANSÜR VE KONTROLLÜ BİLGİ AKIŞI 2010'larda Çin yönetimi, sosyal medya platformları ve haber sitelerine yönelik daha katı denetim, daha radikat sansür uygulamaları başlattı. 2010'larda, Çin'deki birçok sosyal medya platformu, hükûmetin belirlediği kurallar çerçevesinde faaliyet göstermekteydi. 2013-2015 YILLARINDA BASKI VE DENETİM 2013'e gelindiğinde ise, Çin'in "Ulusal Güvenlik Yasası" ve "Siber Güvenlik Yasası" gibi yasaları, medya ve internet üzerindeki kontrolü daha da sıkılaştırdı. Bu yasalar, sosyal medya ve çevrimiçi haber içeriklerinin daha sıkı bir şekilde denetlenmesini sağladı. 2015'te ise medya kuruluşlarına yönelik baskılar arttı. Çin, gazetecilere yönelik tutuklamaları artırdı ve bağımsız haber kaynaklarını hedef aldı. Çeşitli gazetecilik ödüllerinin ve bağımsız medya projelerinin kapanması öngörüldü. 2020 ile 2022: DİJİTAL DENETİM VE PROPAGANDA Komünist Çin yönetimi 2020 yılı COVID-19 pandemisi sürecinde, hükûmetin bilgi kontrolü ve medya üzerindeki baskıları daha da arttı. Pandemi ile ilgili haberler ve sosyal medya paylaşımları üzerinde sıkı bir denetim uygulandı. 2021'de ise çevrim içi içerik üzerinde daha fazla kontrol sağlanarak, hükûmet karşıtı yorumlar ve bağımsız habercilik daha da kısıtlandı. Sosyal medya platformlarında "dijital dezenformasyon" ile mücadele bahanesiyle denetim ve sansür arttı. 2022 yılında ise medya ve internet üzerindeki baskılar, özellikle uluslararası haber kaynakları ve sosyal medya platformları üzerinde yoğunlaştı. Çin hükûmeti, uluslararası haber ajanslarının Çin'deki faaliyetlerini kısıtladı ve yabancı medya mensuplarına karşı daha sert önlemler aldı. 2023'TE SANSÜR VE BASKININ ZİRVEYE ÇIKIŞI Son olarak 2023 yılında Çin'in basın ve medya üzerindeki baskı, sansür ve sıkı kontrolleri, çeşitli kaynaklardan elde edilen verilere ve raporlara dayalı olarak şöyle özetlenebilir: 2023 yılında Çin, basın ve medya üzerindeki denetimini daha da sıkılaştırdı. İnternet ve sosyal medya üzerindeki sansür devam etti, dijital içerikler hükûmetin belirlediği kurallara göre denetlendi. Bağımsız medya kuruluşları ve gazeteciler üzerindeki baskılar arttı; gazeteciler tutuklandı ve bağımsız habercilik zorlaştırıldı. Yeni yasal düzenlemeler ve sıkı denetim politikaları, devlet destekli propaganda ve bilgi kontrolünü güçlendirdi. Uluslararası toplum, bu baskı ve sansür uygulamalarını eleştirdi.

Rusya'dan Avrupa'ya misilleme: 81 Avrupa yayınına yasak!

Ukrayna'nın toprak bütünlüğüne karşı geniş çaplı işgal girişimi başlatan Rusya Federasyonu, bir yandan Ukrayna'nın müttefiki konumunda olan Avrupa ülkelerinin yaptırımlarıyla boğuşurken, diğer yandan Avrupa ülkelerinin yayınlarına yasak kararı aldı. Rusya Dışişleri Bakanlığı, Avrupa Konseyinde alınan karar neticesinde, 25 Haziran 2024 tarihi itibariyle Rus propaganda basını olan "RIA Novosti", "Izvestia MIC" ve "Rossiyskaya Gazeta"nın faaliyetlerine yayın yasağı getirilmesi üzerine 81 medya kuruluşuna kısıtlama getirildiğini duyurdu. RUSYA'DAN MİSİLLEME Moskova hükûmeti yasak getirdiği basın kuruluşlarını savaş hakkında yanlış bilgi yayımlamakla suçladı. Rusya tarafından misilleme olarak yasak getirilen medya kuruluşlarının birkaçı şu şekilde sıralandı: "Der Spiegel, Die Zeit, Frankfurter Allgemeine Zeitung, The Irish Times, El Mundo, El Pais, EFE, Televisión Española, La Repubblica, RAI, Letonya Televizyonu, Belsat, Digi24, Dennik N, Le Monde, Agence France-Presse, ERR, Delfi, Agence Europe ve Politico." ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Matthew Miller, kısıtlama kararını medyaya yönelik bir baskı olarak değerlendirdi. Fransın gazetesi Le Monde basını ise kararın üzerine, "Kendi halklarının Rusya'nın eylemleri hakkındaki gerçeği duymasından korkuyorlar." ifadelerini kullandı. İtalya Dışişleri Bakanlığı kararın Ukrayna'ya karşı yürütülen acımasız, yıkıcı ve yasadışı savaşın sonuçlarını silmediğini veya hafifletmediğini dile getirdi.

Çin, Asya Gazetecilik Ödülleri'nden çekildi!

Asya’nın önde gelen gazetecilik ödülü olan Asya Yayıncılar Topluluğu (SOPA), Asya-Pasifik bölgesinde bağımsız gazeteciliği teşvik etmeyi amaçıyla 1982 yılında Hong Kong’da kuruldu. SOPA Ödülleri ise bölgenin en prestijli gazetecilik ödülü olarak biliniyor. Çin medya kuruşları, bu yıl hükûmet baskıları nedeniyle SOPA’dan geri çekildi. "DAVET ALSAK BİLE KATILAMIYORUZ" 2014-2018 yılları arasında 5 yıl üst üste SOPA ödüllerini kazanan Pekin merkezli Caişin Media, Çin Komünist Partisinin (ÇKP) ülkedeki medya baskısı ve siyasi düzeni nedeniyle SOPA ödüllerine başvurmaktan kaçındı. Konuya ilişkin 9 Mayıs 2024 tarihinde açıklama yapan iki üst düzey çalışan, ülke içindeki baskıları gerekçe göstererek, “Sınırötesi kuruluşlardan davet alsak bile katılamıyoruz” dedi. Öte yandan Çin yönetimine ait The Paper Medianın bir iştiraki olan Şanghay merkezli Sixth Tone Media, The World of Chinese ve Şanghay Küresel Haber Ağı da bu sene ki SOPA Ödülleri başvurularından çekildi. Sixth Tone Media 2017’den 2023’e kadar her yıl finalist ya da kazanan olmuştu. Kaynaklara göre, Alibabanın sahibi olduğu ve Hong Kong merkezli South China Morning Post da bu yıl SOPA üyeliğinden çıkmayı tercih etti ve ödüller için herhangi bir başvuruda bulunmadı.

Rusya, Ukrayna medyasını hackledi!

Ukrayna genelinde 24 Şubat 2022'den bu yana sivilleri katleden Rusya, bu kez de Ukrayna basınını hedef aldı. Ukrayna Devlet Özel İletişim Servisi, 18 Şubat 2024 tarihinde, Rusya'nın Ukrayna medyasını hacklediğini duyurdu. RUSYA, UKRAYNA MEDYASINI HACKLEDİ İletişim Servisinden yapılan açıklamada, "Rusya, ülkemize karşı bilgi savaşını sürdürüyor. Bugün Rus hackerlar, bir dizi Ukraynalı medya kuruluşuna yeni bir saldırı başlattı ve bu kuruluşların web sitelerine sahte bilgiler yayınladı. Ukrainska Pravda, Liga.net, Apostrophe ve Telegraph'ın temsilcileri, hükûmetin Ukrayna Devlet Özel İletişim Servisi tarafından işletilen bilgisayar acil müdahale ekibi CERT-UA ile temasa geçti. Uzmanlarımız halihazırda olayı araştırıyor" bilgisi verildi. UKRAİNSKA PRVADA İÇİN ACİL İLETİŞİM Ukrayna basınından Pravda ise sosyal medya platformu X üzerinden hacklendiklerini duyurdu. Pravda, haberinde olası Rus hacklenmesine karşılık, takipçilerine uyarıda bulundu: "Bir saldırı şüphesi durumunda, lütfen events@cert.gov.ua adresine e-posta göndererek veya +38 (044) 281-88-25, +38 (044) 281-88-05, +38 (044) 281-88-01 numaralı telefonu arayarak derhal CERT-UA ekibiyle iletişime geçin."

Ukrayna’da 2014’ten bu yana Rus saldırılarında 75 gazeteci hayatını kaybetti

Ukrayna’da faaliyet gösteren Kitle Enformasyon Enstitüsü, Rus saldırganlığı sonucunda 2014-2023 yılları arasında Ukrayna’da 75 medya çalışanının hayatını kaybettiğini bildirdi. Kitle Enformasyon Enstitüsü, dün yayımladığı açıklamada, Rusya’nın, 2014 yılında Ukrayna’ya karşı açtığı savaşın başından beri gazetecilere karşı suçlar işlediğini, işgal altına aldığı Ukrayna topraklarında bağımsız gazeteciliği yok ettiğini vurguladı. Yapılan açıklamada, “Cinayetler, adam kaçırmalar, tehditler, medya temsilcilerinin alıkonulması Rus işgalcilerin medya çalışanlarına karşı işlediği suçların sadece küçük bir listesi” denildi. Kitle Enformasyon Enstitüsünün verilerine göre, 2014-2022 yılları arasında 7 gazeteci Lugansk ve Donetsk bölgelerinde Rus saldırılarında hayatını kaybetti. Öte yandan Rusya'nın, Ukrayna’ya karşı topyekun işgal girişimi başlattığı 22 Şubat 2022’den bu yana Rus saldırılarında 65 medya çalışanının yaşamını yitirdiği aktarıldı.

Türk Devletleri Teşkilatından Türk Haber Ajansları Birliği hamlesi

Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) üye ülkeleri arasında, Türk Haber Ajansları Birliği ve uluslararası Türk haber kanalı kurmayı planlıyor. 16 Ekim 2023 tarihinde Kırgızistan Kültür, Enformasyon, Spor ve Gençlik Politikası Bakan Yardımcısı Çıngız Esengül Ulu'nun başkanlığında başkent Bişkek'te konuya ilişkin toplantı düzenlendi. TDT ÜYESİ ÜLKELER ARASINDAKİ MEDYA ALANINDA BİLGİ VE BECERİLERİN PAYLAŞIMI Toplantıya; Azerbaycan, Türkiye Cumhuriyeti, Kırgızistan, Kazakistan, Özbekistan ve Türkmenistan'dan devlet yetkilileri ve medya yöneticileri katıldı. Toplantıda, TDT üyesi ülkeler arasındaki medya alanında bilgi ve becerilerin paylaşımı ve işbirliğinin geliştirilmesi ile ilgili 1 yıllık eylem planı oluşturuldu. TÜRK HABER AJANSLARI BİRLİĞİ KURULACAK Öte yandan toplantıda Özbekistan'da düzenlenecek 2. Uluslararası Medya Forumu, bakanlık temsilcilerine yönelik eğitim programı, ortak bir haber kanalının kurulması, Türk Haber Ajansları Birliğinin oluşturulması müzakere edildi. Toplantıda konulan Esengül Ulu, "Bu toplantı, medya ve enformasyon alanında etkileşimimizde, bilgi ve deneyim alışverişimizin güçlendirilmesi adına önemli bir adımdır" ifadesini kullandı. YAPAY ZEKA VE TÜRK DÜNYASI Türk Haber Ajansları Birliği'nin kurulaması müzakere edilen toplantıda, "Yapay zeka uygulaması ChatGPT örneğinde yapay zekanın avantajları ve dezavantajları" ve "21. yüzyılda bir güvenlik tehdidi olarak hibrit savaşlar" temaları ile iki ayrı oturum gerçekleşti. Bilindiği üzere, medya alanında Türk dünyasını birleştirmek adına daha önce Türk Dilli Haber Ajansları Birliği bulunmaktaydı.

Rusya'dan Kazakistan medyasına baskı!

Kazakistan'ın Rusya'da faaliyet gösteren Arbat.media haber sitesi, Rus ordusu hakkında güya "sahte haberler" yaptığı iddiasıyla Vladimir kentindeki Lenin Bölge Mahkemesi'ne çağrıldı. Suçlama, askeri savcılık tarafından yapıldı. Mahkeme celbinde suçlama sebebi olarak; Rus ordusunun kayıpları, Ukrayna şehirlerinin bombalanması ve sivillerin öldürülmesi ile ilgili haberler yayımlanması gösterildi. Savcılık, Ukrayna'daki Rus saldırıları ve işgal girişimi hakkında gerçek durumu anlatan haber sitesini "protesto havası" yaratmakla suçluyor. Eylül ayında Arbat.media sitesinde yer alan, "Rus işgalciler Harkiv bölgesinde yenildikleri halde bunu kabul etmiyorlar" başlıklı haberde, Ukrayna birliklerinin Harkiv bölgesinin işgal altındaki bir dizi bölgesini kurtardığı ifade edildi. RUS SAVCILIĞI: UKRAYNA'NIN İŞGALİ, RUSYA'NIN PLANLARININ PARÇASI DEĞİL (!) Rus savcılık yetkilileri, Ukrayna topraklarının işgali ve saldırılarının, Rusya'nın planlarının bir parçası olmadığını savundu. Savcılığın göndermiş olduğu celpte, Rusya'nın işgali altındaki Donbas bölgesinde yaşayanların, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e kendilerini "Ukrayna rejiminin askeri saldırganlığından" koruması çağrısında bulundukları iddia edildi. Rusya'nın sansür kurumu Roskomnadzor, daha önce birkaç Kazakistan ve Kırgızistan medya kuruluşunun Ukrayna ile ilgili haberlerini internet sitelerinden kaldırmasını talep etmişti.

#Medya