Kazaki̇stan Haberleri - Son Dakika Kazaki̇stan Haber Güncel Gelişmeler

Kazakistan 2025 yılında, Aktau-Bakü-Ceyhan güzergahı üzerinden petrol transit hacmini artırmayı hedefliyor

Kazakistan Enerji Bakanlığının genişletilmiş oturumunda konuşan, Kazakistan Cumhuriyeti'nin devlet petrol ve doğal gaz şirketi KazMunayGaz Birinci Başkan Yardımcısı Iskaziyev Kurmangazi, Kazakistan'ın Aktau-Bakü-Ceyhan güzergahı üzerinden petrol transit hacmini 2025 yılında 1,7 milyon tona çıkarmayı planladığını belirtti. 2025 YILINDA PETROL TRANSİT HACMİNDE HEDEF 1,7 MİLYON TON Kurmangazi, Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi (SOCAR) ile yapılan anlaşma çerçevesinde Kazakistan petrolünün Aktau-Bakü-Ceyhan güzergahındaki transit hacminin halihazırda yüzde 27'lik bir artışla 1,4 milyon tona yükseltildiğini vurguladı. Yetkil, bu miktarın devam eden mali yıl içerisinde 1,7 milyon tona çıkmasının öngörüldüğünü belirtti. KAZAKİSTAN'IN KAŞAGAN PETROLÜ, BAKÜ-TİFLİS-CEYHAN BORU HATTI ÜZERİNDEN AKDENİZ'E TAŞINIYOR KazMunayGaz tarafından 27 Ocak 2025 tarihinde yapılan açıklamaya göre; 25 Ocak 2025 tarihinde Kazak tankeri "Taraz" ile Aktau limanından Bakü'ye doğru yola çıkan yaklaşık 6 bin tonluk ilk parti Kaşagan petrolü, Bakü Limanı'na ulaştı. ATILAN ADIM TRANS-HAZAR ULUSLARARASI ULAŞTIRMA GÜZERGAHINI GELİŞTİRECEK Hazar Denizi'nin Kazakistan'a ait kısmında yer alan denizüstü petrol sahası Kaşagan'dan çıkan petrol, Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) boru hattı sistemiyle Akdeniz'e taşınacak. Kazakistan ve Azerbaycan arasında atılan bu adımın, Trans-Hazar uluslararası ulaştırma güzergahını daha da geliştirmesine katkı sağlaması planlanıyor. ANLAŞMA 2023'TE İMZALANDI Kazakistan ve Azerbaycan, Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattı yoluyla Avrupa'ya petrol ihraç edilebilmek için önemli bir adım attı. İki ülkenin devlet enerji şirketleri "KazMunayGaz (KMG)" ve SOCAR, Kazak petrolünün Azerbaycan topraklarından geçişine ilişkin stratejik iş birliğini öngören mutabakat zaptını imzaladı. KAZAKİSTAN VE AZERBAYCAN'DAN PETROL GEÇİŞİ ORTAKLIĞI ANLAŞMASI Kazakistan, enerji iş birliğini güçlendirmek amacıyla 2023 yılında petrolünün Azerbaycan üzerinden taşınmasını artırma niyetini açıkladı. Bu nedenle, her iki ülkenin de enerji sektöründeki stratejik ortaklığı gelişmeye devam ediyor. NİSAN AYINDA KARAR ALINMIŞTI Azerbaycan üzerinden petrol sevkiyatını artırma kararı, Nisan 2023 tarihinde Kazakistanlı ve Azerbaycanlı yetkililer arasında yapılan üst düzey bir toplantıda açıklandı. Her iki taraf da mevcut ulaşım ağlarını güçlendirmenin ve sorunsuz lojistik operasyonları sağlamanın önemini vurgulamıştı. Kazakistan, Azerbaycan'ın köklü altyapısından yararlanarak petrol taşıma rotalarını optimize etmeyi, böylece maliyetleri düşürmeyi ve verimliliği artırmayı hedefliyor. Bu hamlenin karşılıklı fayda sağlaması, Azerbaycan'a geçiş ücretlerini artırması ve Kazakistan'ın değerli petrol kaynakları için alternatif ihracat yollarına girmesine olanak sağlaması bekleniyor.

Kazakistan'ın Kaşagan petrolü, Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı üzerinden Akdeniz'e taşınıyor

Kazakistan Cumhuriyeti'nin devlet petrol ve doğal gaz şirketi KazMunayGaz tarafından 27 Ocak 2025 tarihinde yapılan açıklamaya göre; 25 Ocak 2025 tarihinde Kazak tankeri "Taraz" ile Aktau limanından Bakü'ye doğru yola çıkan yaklaşık 6 bin tonluk ilk parti Kaşagan petrolü, Bakü Limanı'na ulaştı. ATILAN ADIM TRANS-HAZAR ULUSLARARASI ULAŞTIRMA GÜZERGAHINI GELİŞTİRECEK Hazar Denizi'nin Kazakistan'a ait kısmında yer alan denizüstü petrol sahası Kaşagan'dan çıkan petrol, Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) boru hattı sistemiyle Akdeniz'e taşınacak. Kazakistan ve Azerbaycan arasında atılan bu adımın, Trans-Hazar uluslararası ulaştırma güzergahını daha da geliştirmesine katkı sağlaması planlanıyor. UZMANLAR OLUMLU BAKIYOR Ekonomist Anar Azizov'a göre; Kaşagan petrolünün BTC boru hattı üzerinden taşınmaya başlanması, iki ülke arasındaki enerji iş birliğinin bir sonraki aşaması olma niteliğini taşıyor. Kazinform Haber Ajansının aktardığına göre Aninov, Bakü ve Astana'nın son üç yılda enerji sektöründe özellikle de Kazak petrolünün transit geçişinde iş birliğini yoğunlaştırdığını vurguladı. Uzman isim, "Kazakistan 2022 yılından bu yana petrol ihracat rotalarını çeşitlendirmek için seçenekler aramaktadır. Bu bağlamda Bakü, Kazakistan'a BTC'nin ücretsiz kapasitelerini sağlamaya hazırdır." ifadelerini kullandı. Azerbaycan üzerinden sevk edilen Kazak petrolünün hacminde bir artış öngören ekonomist, durumu, "Kazakistan BTC üzerinden 20 milyon tona kadar [petrol] taşımaya hazır olduğunu ifade etti. Bu hacme ulaşmak doğal olarak zaman alacaktır ancak beş ila yedi yıl içinde ulaşılabilir. BTC'ye ek olarak, kapasitesi şu anda yeterince kullanılmadığı için Bakü-Supsa petrol boru hattı da kullanılabilir." ifadeleriyle değerlendirdi. YAKINDA DEMİR YOLLARI DA TEDARİK İÇİN KULLANILACAK Taşımacılık ve lojistik uzmanı Rauf Aghamirzayev ise Kaşagan petrolünün BTC boru hattı üzerinden taşınmasını tarihi bir dönüm noktası olarak ele aldı. Uzman, bu durumun Kazakistan için enerji yollarını çeşitlendirmenin ne kadar önemli olduğunu ve kapalı Hazar havzasından dünya pazarlarına petrol ürünleri tedarik etmeyi mümkün kılan Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattının önemini gözler önüne serdiğini vurguladı. Uzman, boru hatlarının yanı sıra demir yollarının da yakında Azerbaycan toprakları üzerinden petrol ürünleri tedarik etmek için kullanılacağını kaydetti. ANLAŞMA 2023'TE İMZALANDI Kazakistan ve Azerbaycan, Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattı yoluyla Avrupa'ya petrol ihraç edilebilmek için önemli bir adım attı. İki ülkenin devlet enerji şirketleri "KazMunayGaz (KMG)" ve SOCAR, Kazak petrolünün Azerbaycan topraklarından geçişine ilişkin stratejik iş birliğini öngören mutabakat zaptını imzaladı. KAZAKİSTAN VE AZERBAYCAN'DAN PETROL GEÇİŞİ ORTAKLIĞI ANLAŞMASI Kazakistan, enerji iş birliğini güçlendirmek amacıyla 2023 yılında petrolünün Azerbaycan üzerinden taşınmasını artırma niyetini açıkladı. Bu nedenle, her iki ülkenin de enerji sektöründeki stratejik ortaklığı gelişmeye devam ediyor. NİSAN AYINDA KARAR ALINMIŞTI Azerbaycan üzerinden petrol sevkiyatını artırma kararı, Nisan 2023 tarihinde Kazakistanlı ve Azerbaycanlı yetkililer arasında yapılan üst düzey bir toplantıda açıklandı. Her iki taraf da mevcut ulaşım ağlarını güçlendirmenin ve sorunsuz lojistik operasyonları sağlamanın önemini vurgulamıştı. Kazakistan, Azerbaycan'ın köklü altyapısından yararlanarak petrol taşıma rotalarını optimize etmeyi, böylece maliyetleri düşürmeyi ve verimliliği artırmayı hedefliyor. Bu hamlenin karşılıklı fayda sağlaması, Azerbaycan'a geçiş ücretlerini artırması ve Kazakistan'ın değerli petrol kaynakları için alternatif ihracat yollarına girmesine olanak sağlaması bekleniyor.

Kırgızistan ve Kazakistan arasındaki iş birliği güçleniyor

Kırgızistan Başbakanı ve Cumhurbaşkanlığı İdaresi Başkanı Adılbek Kasımaliyev, Kazakistan'a gerçekleştirdiği 31 Ocak 2025 tarihli resmî ziyaretinde; Başbakan Olcas Bektenov (Oljas Bektenov) ile bir araya geldi. Kırgızistan BaşbakanıKasımaliyev ile Kazakistan Başbakanı Bektenov, iki ülke arasındaki ilişkileri ve iş birliğini masaya yatırdı. İKİ ÜLKE DE İLİŞKİLERİ GELİŞTİRMEKTE KARARLI Kırgızistan ve Kazakistan arasındaki ilişkiye dikkat çeken Kasımaliyev görüşmede, "Kazakistan bizim iyi komşumuz, kardeş devletimiz ve başlıca ticaret ortaklarımızdan biridir. 2024 yılında Kırgız-Kazak ilişkilerinde devletlerarası iş birliğinin tüm alanlarında bir dizi önemli gelişme yaşandı. İkili ilişkiler yeni bir gelişme aşamasına ulaştı. Mevcut anlaşmaların hayata geçirilmesi ve Kırgız-Kazak ilişkilerinin geliştirilmesinde yeni sonuçlar elde edilmesi için ortak çabalarımızı sürdüreceğimizden eminim” ifadelerini kullandı. Bektenov ise Kazak-Kırgız ilişkilerini, stratejik ortaklığı ve iş birliğini daha da güçlendirme konusundaki kararlılığını vurguladı. Yetkililer, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov'un 18-19 Nisan 2024 tarihlerinde Kazakistan'a gerçekleştirdiği ziyaret kapsamında üst düzeyde varılan anlaşmaların uygulanmasına ilişkin gelişmeleri ele aldı. Ayrıca ikili, iş birliğine dikkat çeken Kasımaliyev ve Bektenov; ticaret, ulaşım, ekonomi, yatırım ve enerji alanında ikilil iş birliğini geliştirmeyi amaçlayan ortak girişmleri uygulamaya koymaya hazır olduklarını teyit etti.

Azerbaycan uçağının düşmesiyle ilgili soruşturma ekibi harekete geçti

Kazakistan Ulaştırma Bakanlığı, Aktau kenti yakınlarına düşen Azerbaycan Hava Yollarına ait yolcu uçağı ile ilgili gelişmeler hakkında kamuoyunu bilgilendirdi. Bakanlığın 7 Ocak 2025 tarihli açıklamasında, uçağın kara kutusundan kazaya ilişkin verilerin saptanacağı kaydedildi. KAZAYI SORUŞTURMA EKİBİ ASTANA'YA GİDECEK Bu kapsamda kazayı soruşturacak heyet yakın zamanda başkent Astana'ya gidecek. Uzmanlar kara kutudan alınan kodu çözmek ve kazayı araştırmak için çalışmalar yürütecek. Uçuş kayıt cihazındaki kod, dün Brezilya Hava Kuvvetleri Havacılık Kazası Soruşturma ve Önleme Merkezi tarafından çözümlenmişti. Bu süreçten sonra kodun okunması ve kazanın nedeni ortaya çıkacak. AZERBAYCAN UÇAK FACİASI Azerbaycan Hava Yollarına ait J2-8243 sefer sayılı "Embraer 190" tipi yolcu uçağının, 25 Aralık 2024 tarihinde Rusya Federasyonu tarafından düşürülmesinin ardından uçağın kara kutusunun Brezilya’da inceleneceği açıklandı. Öte yandan Azerbaycan Devlet Haber Ajansı Azertag’ın 30 Aralık 2024 tarihinde bildirdiğine göre; facianın aydınlatılması bağlamında başlatılan soruşturma Azerbaycan ve Kazakistan devletlerinin iş birliği içerisinde devam ediyor.

Büyük Bozkır Eserleri sergisi Paris'te sergilenecek

Fransa'nın başkenti Paris'teki Guimet Ulusal Asya Sanatları Müzesi, "Kazakistan: Kazak Ulusal Müzesi ve Azret Sultan Devlet Tarih ve Kültür Rezervi Müzesi" koleksiyonunda yer alan “Kazakistan: Büyük Bozkırın Hazineleri” sergisine ev sahipliği yapacak. Sergi, 6 Kasım 2024 tarihinden 24 Mart 2025 tarihine kadar ziyaretçilere açık olacak. AMAÇ KAZAKİSTAN TARİHİNİ VE KÜLTÜRÜNÜ TANITMAK Sergi; Avrupa ve Fransız kamuoyuna Kazakistan tarihini ve zengin kültürel mirasını göstermeyi ve Kazak kültürel kodunun sürekliliği ile benzersizliğini vurgulamayı amaçlıyor. Kazakistan Kültür ve Enformasyon Bakanlığı, sergiyle ilgili olarak şu açıklamada bulundu: Kazakistan, Avrupa ülkeleriyle kültürel-insani iş birliğinin geliştirilmesine özel önem veriyor. Tarihi ve kültürel mirasın popülerleştirilmesi, önemli etkileşim alanlarından biridir. Kazakistan'ın tarihi mirasının, Kazakistan'ın çeşitli kültürel eserleri de dahil olmak üzere Avrupa'nın en büyük Asya sanatı koleksiyonunu barındıran Asya Sanatları Müzesi'nde sergilenmesi, sanat dünyasında önemli bir etkinlik haline gelecektir. Verilen bilgilere göre sergi şu beş bölümden oluşacak: Tobol Düşünürü, Botai Kültürü ve Atın Evcilleştirilmesi; Altın Adam. İlk Saka devletlerinin ortaya çıkışı; Taş Heykeller. Türk hegemonyası döneminde Ortaçağ Kazakistan'ı; Hoca Ahmet Yesevi Türbesinden Lambalar. İslam'ın Gelişimi; Kazıbek Biy'in Çapan'ı. Kazak Hanlığı ve modern Kazakistan'ın ortaya çıkışı.

Kazakistan, BM'de parlak bir gelecek için iş birliğini vurguladı

Kazakistan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Murat Nurtleu, 22-23 Eylül tarihlerinde 79'uncu Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu öncesinde gerçekleşen Geleceğin Zirvesi'nde konuşma gerçekleştirdi. Nurtleu, konuşmasında Kazakistan'ın "Tüm insanlığa parlak bir gelecek sağlamak üzere, BM üye devletleriyle ve kurumlarıyla güçlerini birleştirmek" için bu toplantıda bulunduğunu vurguladı. "DÜNYANIN DİPLOMASİ VE DİYALOĞA İHTİYACI VAR" İklim krizlerinin ve nükleer tehditlerin bulunduğu modern küresel sorunların ele alınması için BM reformuna gidilmesi gerektiğini belirten Nurtleu, gelişmekte olan ülkelerin de uluslararası kurumlarda ve özellikle de BM Güvenlik Konseyinde söz hakkına sahip olması gerektiğini vurguladı. Nurtleu şöyle konuştu: Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev'in de ifade ettiği gibi, Orta Güçler'in ve gelişmekte olan dünyanın seslerinin Güvenlik Konseyi'nde daha güçlü ve net bir şekilde duyulması gerekmektedir. Jeopolitik kargaşa ve ekonomik belirsizlik dönemlerinde dünyanın diplomasi ve diyaloğa ihtiyacı var. Ayrıca Kazakistan'ın, zirve sırasında kabul edilen; iklim değişikliği, güvenlik riskleri ve teknolojik değişmeler gibi varoluşsal tehditlerin ele alınacağı Gelecek Paktı, Yeni Dijital Sözleşme ve Gelecek Nesiller Deklarasyonu gibi anlaşmaları da desteklediğini kaydetti. GELECEK PAKTI Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurul başlangıcının hemen öncesinde BM Geleceğin Zirvesi gerçekleştirildi. Zirveye devlet ve hükûmet başkanları katılım sağladı. Zirvenin sonunda ise ortaya sunulan Gelecek Paktı Anlaşması, 143 ülkenin evet oyuyla kabul edildi. Anlaşmanın "sürdürülebilir kalkınma ve kalkınma finansmanı, uluslararası barış ve güvenlik, bilim, teknoloji ve dijital iş birliği, gençler ve gelecek nesiller ile küresel yönetişimin dönüştürülmesi" konularını kapsadığı açıklandı.

Kazak yapımı "Aikai" filmine uluslararası ödül

Kenzhebek Shaikakov'un yönettiği "Aikai" filmi, 1-16 Eylül 2024 tarihleri arasında İspanya'da düzenlenen ImagineIndia Uluslararası Film Festivali'nde "En İyi Senaryo" ödülü kazandı. Filmin çekimleri, Kazakistan Kültür ve Enformasyon Bakanlığı ile Ulusal Sinema Destekleme Merkezinin desteğiyle yapıldı. Filmin çekimi ise Abay bölgesinin Ayagoz ilçesinde gerçekleştirildi. Birçok insanın hayatında silinmez bir yara bırakan Semey Nükleer Test Sahası'nın kurbanlarının kaderini ve nükleer patlamaların sonrasını ele alan Aikai filmi, izleyiciler ve eleştirmenler tarafından büyük ilgi gördü. Filmin kazandığı başarının ardından Bakanlık, kültürel alışverişin gerçekleştirilmesinin ve sosyal-çevresel zorluklarla ilgili hikayeler oluşturmanın önemine dikkat çekti. FİLMİN ESİNLENİLDİĞİ YER: SEMEY TEST SAHASI Sovyetler Birliği, 1949 yılından 1989 yılına kadar Semey'de yerel halk veya çevre üzerindeki etkilerine pek aldırmadan 456 nükleer test gerçekleştirdi. Radyasyona maruz kalmanın halk üzerindeki tam etkisi Sovyet yetkilileri tarafından yıllarca gizlendi. Test sahası 1991'de kapatıldığında ise bu etki gün yüzüne çıktı. Test sahası, ilk Sovyet atom bombasının ve ilk havada test edilen hidrojen bombasının patlatılmasına tanık oldu. 40 yıl boyunca, tarihin tüm nükleer testlerinin dörtte biri burada gerçekleştirildi. Kazak uzmanların tahminlerine göre, yıllar içinde 1,5 milyon kişi radyoaktif serpintiye maruz kaldı.

Teknoloji hâkimiyeti: Kazakistan'da artık robotlar mı çalışacak?

Teknolojinin yeni adımlarını takip eden Kazakistan devlet memurlarının yerine robotları getirecek. Kazakistan'ın Kırgızistan sınırına yakın olan Taraz kentinde robotların icra memurlarının yerini alacağı duyuruldu. PROJE 2 MİLYON TENGE TASARRUF SAĞLAYACAK Kazakistan Başbakanlığı, Adalet Bakanlığı tarafından ocak ayında icra memurlarına yönelik olarak alınan karara işaret ettiği açıklamada, “Ocak ayında Taraz şehrinde icra memurunun katılımı olmadan icra işlemlerini otomatik olarak başlatan proje 'Robot' başlatıldı. Bu, vatandaşları komisyon ödemekten kurtaracak ve proje ağustos ayında yaklaşık 2 milyar tenge tasarruf sağlayacak." ifadelerine yer aldı. Adalet Bakanlığı ise vekâletnâmelerin çevrim içi olarak verileceğinin altını çizdi.

93 yaşındaki Kazak Türkü Osman Toka, Kur'an-ı Kerim'i 3 yılda eliyle yazdı

Kazak kökenli Şeyh Osman Toka'nın el yazması Kur'an-ı Kerim'i, Türkistan'da yoğun ilgi gördü. Şeyh Osman Toka, İslâm âleminin kutsal kitabı olan Kur'an-ı Kerim'i 3 yıl boyunca eliyle yazdı. Kutsal topraklarda yaşayan Osman Toka'nın aslen bir Kazak oldugu öğrenildi. Kazakistanlı bir Hac ve Umre organizatörü olan Amankeldi Yerengayipul, Kazak medyasına verdiği demeçte, Osman Toka'nın yazdığı Kur'an-ı Kerim'in büyük ilgi gördüğünü söyledi. OSMAN TOKA BİR KAZAKİSTAN TÜRKÜ Yarengayipul, konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede şu ifadelere yer verdi: "Bu Kur'an'ın bilgisayar ile yazıldığını sanıyordum ama Osman Toka tarafından elle yazılmış. Osman Toka'yı 2010 yılında Kabe'ye girerken gördüm. Ama o zaman bu kişinin kim olduğunu bilmiyordum. Herkes selam verip elini öpüyor. Ben de 'Merhaba' dedim ve oradan bir kişiye sordum. Onun Şeyh Osman Toka olduğunu söyledi. 10 yıl sonra bir Arap, videosunda Osman Toka'dan bahsediyordu. Kur'an-ı Kerim'i kendi eliyle yazdığını söyledi. Bu gezimizde Şeyh Osman Toka'nın Medine'deki evini ziyaret ettik. Kendisi 93 yaşındadır. Şaşırtıcı bir şekilde onun bizim soydaşımız olduğu ortaya çıktı." "ATALARIMIZ 150 SENE ÖNCE YESİ'DEN GÖÇ ETTİ" Öte yandan Şeyh Osman Toka'nın kendisiyle Kazakça konuştuğunu dile getiren Yarengayipul sözlerini şöyle sürdürdü: "Bu adam bizi görür görmez Kazakça konuşmaya başladı. Şaşırdık. Bu kişinin aslen Türkistanlı olduğu ortaya çıktı. Kur'an-ı 70 dile tercüme etti. Ona, 'Seni gördüğümde sanki dedemi görmüş gibi oldum. Atalarımız 150 yıl önce Yesevi'den (Yesi) göç ederek Suriye'ye geldi. 80'lerde ise Suudi Arabistan'a taşındı ve bugün Kur'an-ı Kerim'i elle yazdı' dedim."