Ukrayna’dan İnsan Hakları Günü açıklaması
Birleşmiş Milletler, 10 Aralık 1948’de İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni kabul etti. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin kabul edilişinin yıl dönümünde dünyada, baskıcı ve emperyal rejimlerin yayılmacı politikalarına dikkat çekmek üzere 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü kaydediliyor. Mart 2014’ten bu yana Rus işgali altındaki Kırım’da, ve Rusya’nın 24 Şubat’tan bu yana aralıksız saldırdığı Ukrayna’da katliam, baskı ve zulümler ile yaşanan insan hakları ihlalleri ise aralıksız devam ediyor. Ukrayna Dışişleri Bakanlığının 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü dolayısıyla yazılı açıklama yayımladı. Bakanlığın, Rusya‘nın, Ukrayna’nın geçici olarak işgal altındaki topraklarında siyasi, dilsel, kültürel ve dini haklara yönelik baskıya, Ukrayna vatandaşlarına yönelik yasa dışı tutuklama ve yasa dışı zulmüne son vermesi çağrısı içeren açıklamasında yer alan ifadelerin tamamı şöyle:
10 Aralık’ta dünya, Uluslararası İnsan Hakları Günü’nü kutluyor. 1948’de bugün, BM Genel Kurulu İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni kabul etti.
Bu evrensel insan hakları belgesinin kabul edilmesi ve uluslararası bir insan hakları koruma sisteminin oluşturulması, İkinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinden sonra, uluslararası toplumun korkunç insan hakları ihlallerinin ve insanlığa karşı suçların sonuçlarını fark etmesiyle gerçekleşti. Bunu önlemek ve gelecekte önlemek için mekanizmalar.
Bugün, 74 yıl sonra, hâlâ BM üyesi olmaya devam eden Rusya, Genel Bildirge’de, Avrupa İnsan Haklarının ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Sözleşme’de ve diğer uluslararası hukuk sözleşmelerinde belirtilen ilkeleri açıkça hor görüyor.
Saldırgan devletin insan hakları ve özgürlük ihlalleri, Kırım Özerk Cumhuriyeti, Sivastopol şehri ve Donetsk ve Luhansk bölgelerindeki toprakları işgal ettiği 2014 yılından bu yana devam ediyor. Rusya Federasyonu’nun Ukrayna’ya karşı geniş çaplı silahlı saldırısının başlamasıyla birlikte, özellikle yasadışı tutuklamalar, zorla kaybetmeler, cinayetler, barışçıl toplanma ve ifade özgürlüğü hakkından yoksun bırakma gibi temel özgürlüklerin sistematik olarak ihlal edilmesi ve kısıtlanması, ayrıca Rusya tarafından geçici olarak işgal edilen Ukrayna’nın diğer bölgelerine de yayıldı.
24 Şubat 2022’den sonra Ukrayna Ulusal Polisinin soruşturma organları, Rusya Federasyonu silahlı kuvvetleri askerleri ve yandaşları tarafından Ukrayna topraklarında işlenen suçlara ilişkin 47.822 ceza davası başlattı.
140’tan fazla Ukrayna vatandaşı, siyasi gerekçelerle Rusya tarafından yasadışı bir şekilde tutuklanmaya devam ediyor ve bu sayı artmaya devam ediyor. Rusya’nın Ukrayna’yı topyekun işgalinin başlamasından bu yana, Rus işgal yönetimi, Kırım’daki toplam hapis cezaları şimdiden 1.300 yılı aşan siyasi tutuklulara bir dizi hükümsüz cezalar verdi.
Rusya, Ukrayna’nın geçici olarak işgal altındaki topraklarında siyasi, dilsel, kültürel ve dini haklara yönelik baskıya, Ukrayna vatandaşlarına yönelik yasa dışı tutuklama ve yasa dışı zulme derhal son vermelidir.
Rusya’nın Ukrayna’da işlediği insan hakları ve temel özgürlükler ile insancıl hukuk ihlalleri, uluslararası insan hakları sisteminin düzgün işleyişini tehdit ediyor. Bunun ancak bu tür suçlara daha etkili bir şekilde yanıt verme, önleme ve cezalandırma yeteneğini güçlendirmeye yönelik ortak uluslararası çabalarla önlenebileceğine inanıyoruz.
Uluslararası toplumu, insan haklarını ihlal etmeyi bırakması ve yasadışı olarak gözaltına alınan tüm Ukrayna vatandaşlarını serbest bırakması için Rusya üzerindeki baskıyı artırmaya çağırıyoruz. Ayrıca, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırganlığı suçuna ilişkin özel bir mahkeme oluşturulması gereğini vurguluyoruz. Rusya Federasyonu’nu ve liderliğini cezalandırmak, gelecekte Rus saldırganlığının tekrarlanmasını imkansız hale getirecektir.
Ukrayna Cumhurbaşkanının Kırım Daimi Temsilcisi Tamila Taşeva ise dün sosyal medya üzerinden 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü’ne ilişkin “Yarın Ukrayna’da İnsan Hakları Günü’nü resmi devlet düzeyinde kutlayacağız. Ukrayna Cumhurbaşkanı’nın, tüm insan hakları topluluğu hakkında aldığı önemli karar için teşekkür ederiz” ifadelerini paylaştı.