Türkiye Cumhuriyeti'nin temel taşı: 4 Eylül 1919 Sivas Kongresi
Türkiye Cumhuriyeti'nin temelleri, 104 yıl önce Mustafa Kemal Paşa ve arkadaşları tarafından Sivas Kongresi'nde atıldı. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk, 19 Mayıs 1919'da Samsun'da başlattığı ulusal kurtuluş mücadelesini Amasya'dan sonra, 27 Haziran 1919'da 'güvenilir kent' olarak gördüğü Sivas'a gelerek sürdürdü. Sivas'ta yapılan toplantıda ülkenin durumu görüşülerek en kısa zamanda kentte milli bir kongre yapılmasına karar verildi.
4 EYLÜL 1919 SİVAS KONGRESİ
Erzurum Kongresi’ne katılmak üzere Amasya'dan ayrılan Mustafa Kemal Paşa, 27 Haziran 1919'da Sivas'a geldi ve halk Paşa'yı coşkuyla karşıladı. Daha sonra, 2 Eylül 1919'da tekrar Sivas'a gelen Paşa, 18 Aralık 1919'a kadar beraberindeki heyet ile 4 Eylül 1919 Perşembe günü saat 14.00'te bugünkü Sivas Atatürk Kongre ve Etnografya Müzesi binasında toplandı.
12 EYLÜL 1919'DA KONGRE BEYANNAMESİ YAYIMLANDI
Kayıtlara göre resmi çalışmaları 7 gün süren kongrede, Mustafa Kemal başkanlığında devletin kurtuluşu için çeşitli gündem maddeleri görüşüldü. 8-9 Eylül 1919 tarihlerinde "manda" tartışmalarının yaşandığı kongre, 11 Eylül 1919'da sonuç bildirgesinin yayımlanmasıyla kapandı. Kemal Paşa ve Heyeti Temsiliye, 12 Eylül 1919 tarihide halkın da katılımıyla gerçekleştirilen toplantıda, devletin kurtuluşu için önemli kararların yer aldığı kongre beyannamesini yayımladı.
"MANDA VE HİMAYE KABUL EDİLEMEZ"
Burada alınan önemli kararların başında, "Ya İstiklal ya Ölüm" ve "Manda ve himaye kabul edilemez" yer aldı.
CUMHURİYETİN İLANIYLA TAÇLANDI
Atatürk başkanlığında 4-11 Eylül 1919 tarihleri arasında gerçekleştirilen Sivas Kongresi, devletin önündeki engelleri ortadan kaldırarak, halkı bir bütün halde çizdiği program doğrultusunda harekete geçirmeyi sağladı. Bu hareket, 9 Eylül 1922'de büyük bir zafere kapı açıp, 29 Ekim 1923'te ise Cumhuriyet'in ilanıyla taçlandı.