Uygur Mahkemesinden tarihi karar: Çin, Doğu Türkistan'da soykırım yapmıştır

Londra’da Çin’in Doğu Türkistan’daki toplama kampının şahitlerinin ifade verdiği Uygur Mahkemesi’nin duruşmaları dün itibarıyla tamamlandı. 4 Haziran’dan beri devam eden duruşmalarda, Doğu Türkistanlı toplama kampı şahitleri yaşadıklarını paylaştı. Ayrıca, uluslararası uzmanlar, Doğu Türkistanlıların yakınları, Uygur sivil toplum kuruluşları ve konunun paydaşları ifade verdi. Dün, Londra’da kurulan bağımsız Uygur Mahkemesi’nde (Uyghur Tribunal) karar çıktı. Çin'in soykırım fiillerini işlediği kabul edildi.

Doğu Türkistan’da Çin yönetiminin işlediği sistematik baskı ve asimilasyon politikalarını incelemek üzere Londra’da kurulan Uygur Mahkemesi’nin ilk duruşmaları, 4-7 Haziran 2021 tarihleri arasında düzenlenmişti. Duruşmalar belirli aralıklarla devam etmiş ve alanında uzman hukukçulardan oluşan heyet, Doğu Türkistan’daki ceza kamplarından çıkan Doğu Türkistanlı kamp mağdurlarını ve konunun paydaşı olan diğer aktivistleri dinlemişti. Duruşmalar, Doğu Türkistan’daki soykırıma varan Çin zulmü ve insan hakları ihlallerine dair detayları, raporlar ve kamp şahitlerinin beyanlarının kayıt altına alınması için büyük önem taşımaktaydı.

9 Aralık 2021'de yargılamaya öncülük eden tanınmış hukukçu Geoffrey Nice’ın başında olduğu 9 kişilik Uygur Mahkemesi heyeti, Doğu Türkistan'da Çin'in soykırım işlediği kararını verdi. Mahkeme, Çin Devleti’nin Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in emriyle Uygur toplumuna soykırım uyguladığına ve Çin’in insanlığa karşı suç işlediğine hükmetti. Mahkemede uluslararası toplumun “toplama kampı” diye adlandırdığı Çin’deki kamplarda bulunmuş tanıklar ve konuyu inceleyen akademisyenlerden oluşan 40’ın üzerinde tanık dinlendi.

Londra’da Uygur Mahkemesi başladı. İzlemek için tıklayınız:

Uyghur Trıbunal: https://www.youtube.com/channel/UCt4uc8LsgxsTDK_0dChZm5A

Çin hükumetinin sistematik baskı ve asimilasyonlar ile dini, etnik, kültürel ve siyasal anlamda “soykırıma” varan faaliyetleri, her geçen gün dünya kamuoyunun daha çok gündemine geliyor.ABD Dışişleri Bakanlığının açıkladığı verilere göre Doğu Türkistan’da yaklaşık 2 milyona yakın Uygur Türkü ve diğer azınlıklara mensup Müslümanlar, eğitim adı altında zorla toplama kamplarında tutulmakta.

Etnik ve kültürel ayrımcılığa ve insan hakları ihlallerine maruz kalan Doğu Türkistanlılar, ucuz iş gücü olarak Çinli şirketlerde çalıştırılıyor. Öte yandan, Birleşmiş Milletlerin resmi verilerine göre ise, Pekin idaresinin kültürel soykırım uyguladığı Doğu Türkistan’daki toplama kamplarında 1 milyondan fazla Uygur Türkünü zorla tutuyor. Farklı kaynaklarda cezaevleri ile gözaltı merkezlerinde tutulanlarla birlikte bu rakamın 3-4 milyon arasında olduğu tahmin ediliyor.

Ayrıca, Çin hükumeti, her ne kadar dünya kamuoyunda aksini iddia etse de Doğu Türkistan’daki toplama kamplarında, ABD Dışişleri Bakanlığı verilerine göre 2 milyonu aşkın Doğu Türkistanlı zorla tutuluyor. Burada, Çin Komünist Partisinin sistematik baskı ve zulüm politikalarına maruz kalan Uygur Türkü ve diğer azınlıklar, birçok hak ihlali ile karşı karşıya.