Kırım Tatarca eğitim için 1 Haziran'a kadar dilekçeler toplanacak

Kırım Tatar Milli Meclisi, velilere 1 Haziran 2015 tarihinde kadar çocuklarının okul öncesi ve liselerde eğitim göreceği dil ile ilgili dilekçesi vermesi çağrısında bulundu.

Kırım Rus yönetiminin sözde parlamentosu, 20 Mayısta aldığı kararla Kırım'da zorunlu Kırım Tatarca ve Ukraince eğitimi taleplerine son noktayı koydu. Kırım'da sadece Rusça zorunlu olarak öğretilecek. Sözde Kırım Parlamentosu Başkan Yardımcısı Remzi İlyasov’un Rusça dışında seçmeli olarak Kırım Tatarca veya Ukraincenin zorunlu öğretilmesi teklifi milletvekilleri tarafından destek görmedi.

Yasa tasarısında, eğitim kuruluşlarında eğitim dili veya dilleri, Kırım’daki halkların iletişim kurma, eğitim alma ve sanat ihtiyaçları dikkate alınıp velilerin dilekçeleri dayanarak Rusya Federasyonu ve Kırım’ın yasalarına uygun olarak hazırlanan kurum tüzüklerinde öngörüldüğü belirtildi.

Kırım Tatar Milli Meclisi Kırım Tatarca Eğitim Bölümü Başkanı Emine Avamileva, “Soydaşlarımıza ilgili konuda prensip sahibi ve ısrarlı olmalarını, bölgesel bileşen olarak Kırım Tatar dili ve edebiyatı öğretilmesi için dilekçe vermesini istiyoruz. Bu, eğitim programlarında, Rusya Federasyonu’nun “Eğitim Hakkında” yasasında öngörülmüştür” diye kaydetti.

Emine Avamileva, “Çoğu zaman okul idaresi, velilerin Kırım Tatar dili ve edebiyatının bir ders olarak verilmesi ile ilgili dilekçelerine rağmen farklı gerekçeleri göstererek Kırım Tatarca’nın seçmeli ders veya topluluk şeklinde öğretilmesini teklif ediyor. Bazı okul yönetimi temsilcilerinin benzer “korkunç” tutumunu biz ana dilini öğrenme veya çocukları milli okul veya sınıflarda eğitim görmesinden “vazgeçirme” olarak adlandırıyoruz” diye anlattı.

Her şeyin velilerin isteğine bağlı olduğunu vurgulayan Avamileva, “Velilerin dikkatini, her şeyin sizin sübjektif isteğinize bağlı olduğuna çekmek istiyorum! Dilekçe vererek ana dilde eğitim görme, ana dilini öğrenme anayasal hakkınızın sağlanmasını ısrarlı olarak talep etmeniz gerekiyor, bunun nasıl gerçekleştirileceği, olanak ve kaynakların aranması ise okul öncesi kurumları dahil eğitim kurumu idaresinin, yerel yönetim organları, devletin görevi!” diye kaydetti.

Kırım Tatar Milli Meclisi, velilerin, çocuklarının eğitim dili ile ilgili dilekçeleri 1 Haziran tarihine kadar verebileceklerini vurguladı.

Emine Avamileva, “Sadece bizim ilkesel tutumumuz ve irademiz Kırım Tatarca öğrenen çocuk sayısının azalmasını engelleyebilir ve belki artmasına, milli sınıfların sayısı artmasını sağlayabilir! Saygılı soydaşlar, çocuklarımızın geleceği, ana dilimizin geleceği, halkımızın geleceği bugün sizin elinizde” diye konuştu.

Kırım Tatar Milli Meclisi yaptığı açıklamada, Kırım’ın köklü halkının resmi dil statüsünün uygulamada iade edilmesi gerektiği ve sadece anayasanın bir maddesi olmaması gerektiğini, Kırım Tatar dilinin statüsünün hayata geçirilmesi ise dilin tüm alanlarda kullanılmasını öngördüğünü kaydetti.

Kırım’ın sözde parlamentosunun kabul ettiği ilgili yasa tasarısının Rusya mevzuatına aykırı ve Kırım Tatar halkının eğitim alanında haklarını ihlal eden bir başka olay olduğu belirtilen açıklamada, “Daha önce de olduğu gibi Kırım Tatarca eğitimi Kırım’daki mevcut eğitim sisteminin olanaklarına bağlı oluyor veya eğitim kurumlarının idarelerinin kararına göre gerçekleştiriliyor, bu ise Kırım Tatarca eğitim görme hakkından vazgeçme şartlarının oluşmasına neden oluyor” denildi.

Kırım Anayasası’nın 10. Maddesine göre Rusça dışında, Kırım Tatarca ve Ukraince Kırım’da resmi dil statüsüne sahip, bundan dolayı söz konusu dillerin eşit şekilde kullanılması garantileri ve şartlarının öngörülmesi gerektiğini ifade eden Kırım Tatar Milli Meclisi, ayrıca anadili kullanma hakkı ile ilgili yasa ve açıklamaların da bugün sadece yazı olarak kaldığını belirtti.

Emine Avamileva, “İstatistiki verilerimize göre Kırım’daki mevcut 586 eğitim kurumunda eğitim görenlerin yüzde 30’u Kırım Tatarı. Aralarından sadece 5 bin öğrenci (yaklaşık yüzde 3) eğitimi ana dilinde görüyor. Kırım’ın bazı bölgelerindeki eğitim kurumlarında Kırım Tatar öğrenci sayısı yüzde 50-60 düzeyinde ancak ilgili kurumlarda milli sınıflar yok. Farklı şekilde ana dilini öğrenen öğrenci sayısı sadece 20 bin kişi. Söz konusu okullarda milli sınıfların açılması halinde okulun statüsü değişebileceği açıktır! Bundan dolayı velilere, “Milli sınıfların, okul öncesi kurumlarda Kırım Tatarca eğitim veren grupların açılması için dilekçe veren! Bu halkımızın geleceği için bir yol” diyoruz” diye kaydetti.

Kırım Tatar Milli Meclisi, 2014 yılında Kırım’ın farklı bölgelerinde yerel meclisler, öğretmenler ve aktivistlerle görüşmeler düzenleyerek aydınlatma çalışmaları gerçekleştirdi. İnsanlara ana dilinde eğitim alanında Rusya mevzuatının özellikleri anlatıldı.

Şimdi Kırım Tatar Milli Meclisi, Kırım Tatar dilinde eğitim görme ve Kırım Tatarcanın Kırım’ın devlet yaşamının tüm alanlarında kullanma hakkının sağlanması ile ilgili dilekçeye imza topluyor. Belgede, Kırım’ın resmi dili olan Kırım Tatar dilinin statüsü yasama düzeyde gerçek içerikle doldurulması, farklı alanlarda zorunlu öğrenilmesi ve kullanılmasının sağlanması, Kırım Tatarca eğitim görme hakkının garanti edilmesinden söz ediliyor.

Söz konusu dilekçe BM İnsan Hakları Konseyi, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Avrupa Konseyi, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı ve hükümetine gönderilmesi planlanıyor.