Kırgızistan'da son dönemde en çok kullanılan kelime "Oruskul" ve "Putinizm" oldu

Kırgızistan'da son zamanların en sık kullanılan kelimesi, "Oruskul (Rusların kulu)" ve "Putinizm" kelimesi oldu. Rusya'nın Ukrayna'da başlattığı savaşın ve Kırgızistan-Tacikistan çatışmanın ardından bu kelimeler daha çok dikkate alındı.

Bilindiği üzere, Kırgız Türkleri Türk kökenli halkların en eskilerinden birisi. Günümüz Kırgız Türkçesi, Türk lehçelerinin önemli bir grubunu oluşturan Kıpçak grubunda yer alıyor. Kırgızistan'da Sovyet yönetimi, yıllar süren asimilasyon sonrasında bu topraklarda Rus dilinin hakim olmasını sağladı. Rusça konuşmak ve Rus edebiyatını bilmek komşu ülkelerde olduğu gibi Kırgızistan'da da tesirli oldu.

Son zamanlarda Ukrayna-Rusya Savaşı ve Kırgızistan-Tacikistan çatışma bölgesinde yaşanan gerginliğin ardından Kırgızistan'da "Oruskul" ve "Putinizm" kelimesi gündeme oturdu. Oruskul kelimesi ile ilgili, Türkolog Prof. Dr. Kadırali Konkobayev, QHA'ya şu şekilde açıklamada bulundu.

"ORUSKUL, RUSLARA KUL OLMAKTAN ÖTE BİR NEVİ 'MANKURT' DEMEKTİR ASLINDA"

Kırgızistanlı Türkolog Prof. Dr. Kadıralı Konkobayev "Oruskul" kelimesi ile ilgili QHA'ya verdiği ifadesinde, "Oruskul demek, Ruslara ve Rusya yönetimine kul olmak demektir. Aslında bu kelime Sovyet döneminden beri kullanılıyordu. Son zamanda dünyadaki siyasi gelişmelerden, savaştan dolayı adı geçen kelime daha sık kullanılmaya başladı. Oruskul, Ruslara kul olmaktan öte bir nevi mankurt demektir" ifadesini kullandı.

"BEYAZ GEMİ" ESERİNDEKİ OROZKUL, TABİATIN BİLE REDDETİĞİ BİR MAHLUKTUR"

"Esimde" Araştırma Platformu'nun resmi sitesinde yer alan açıklamada ünlü yazar Cengiz Aytmatov'un kalemine ait Beyaz Gemi (Ak Keme) eserindeki Orozkul kahramanın "gaddar" ve "zalim" olarak ifadesine yer verildi. Türk dünyasının ünlü yazarı Orozkul kahramanından yola çıkarak Sovyet yönetiminin Türkistan'da yaptığı soykırımı, baskınları ve zalimliği açığa çıkarmıştı.

Beyaz Gemi'de "Orozkul, dünyanın tüm kötülüklerinin toplanmış bir halidir. Bir geyiği acımasızca vuran ve boynuzlarını kesen işte Orozkul. Buna doğa küsmüş, tabiat bile reddettiği bir mahluktur aslında. Çocuk sahibi olma mutluluğundan mahrum bırakmıştır aynı zamanda" cümlesi yer almıştı.

"KREMLİN'İ SEVENLER, PUTİN'İN SALTANATINI ÖZENENLER..."

Öte yandan, Kırgızistan'da genç aktivistlerin sosyal medya hesaplarında Kırgızistan-Tacikistan sınırında yer alan çatışmalarla ilgili yazılarında sınır çatışmasının ardında Putin'in parmağı olduğuna dikkat çekerek, "Atalarımız Stalin ve Stalinizm döneminde soykırıma uğradı. Şimdi de Putin ve Putinizm'in rejimi Orta Asya topraklarında yer alan kardeş ülkeleri bir biriyle boğuşmaları için çaba gösteriyor. Ukrayna savaşında büyük zayiata uğrayan Rusya, soluğu bizden almak istediği belli. Kremlin'i seven, Putin'in saltanatını özenenler, seferberlik emrine de uyumak zorundalar" ifadelerini kullandı.