Fas'ta alıkonulan Uygur Türkü İdris Hasan Çin'e iade edilecek mi?

Türkiye'de yaşayan Doğu Türkistanlı Uygur Türkü İdris Hasan, 20 Temmuz 2021'de turistik vizeyle gittiği Fas'ta gözaltına alınarak, geri gönderme merkezine alınmıştı. Doğu Türkistan STK'ları Birliği ve Uluslararası Mülteciler Derneği, Uygur Türkü Hasan'ın Çin'e iade edilme tehlikesi yaşadığını ifade ederek, salıverilmesini istedi.

İstanbul'dan Kazablanka kentine turistik vize ile giden Uygur Türkü İdris Hasan, hakkında Çin'in baskısıyla çıkarılan kırmızı bülten kararı nedeniyle aylardır Fas'taki geri gönderme merkezinde tutuluyor. Çin’in talebi üzerine Fas’ın Tefrit’teki geri gönderme merkezinde bekletilen Uygur Türkü İdris Hasan'ın Çin'e iadesini engellemek için uluslararası sivil toplum kuruluşlarından açıklama geldi. Fas ve uluslararası topluma yapılan çağrıda, acilen önlem alınmazsa İdris Hasan'ın hayati tehlikesinin bulunduğu vurgulandı.

İdris Hasan hakkında çıkarılan kırmızı bülten kararı, usulsüz bir şekilde alınmasından dolayı kaldırıldı. Kararın kaldırılmasına rağmen Fas Mahkemesi, Çin'e iade edilmesine hükmetti. Uluslararası sivil toplum kuruluşları bu karara karşı çıktı ve Hasan'ın Çin'e iade edilmemesini istedi.

Uluslararası Doğu Türkistan STK'ları Birliği, karara karşı çıkarak, "Çin'e iadesini durdurun" dedi. Yayımlanan bildiride, İdris Hasan'ın ailesine kavuşması için, Türkiye, Avrupa ülkeleri ve İnsan Hakları örgütlerine 'İdris Hasan'ın Çin'e iadesini durdurun' çağrısında bulunuldu. STK'lar Birliği, kararının İdris Hasan'ın hayatını tehlikeye atacağını ve Fas devletinin Uluslararası İnsan Hakları sözleşmesi gereği iade Çin'e iade kararını iptal etmesi çağrısı yapıldı.

Öte yandan, Hasan’ın Fas’ın Tefrit şehrindeki geri gönderme merkezinde bekletildiğini açıklayan Uluslararası Mülteci Hakları Derneği, Çin’e iade edilmesi durumunda işkence ve ölümün onu beklediğini belirtti. Dernek, "TÜRKİYE VE DÜNYA KAMUOYUNA ACİL ÇAĞRIMIZDIR. 19 Temmuz'da turistik vize ile Fas'a giden Uygur Türkü İdris Hasan, Çin’in talebi üzerine Fas’ın Tefrit’teki geri gönderme merkezinde bekletiliyor. Çin'e iade edilmesi halinde işkence ve ölüm onu bekliyor olacak." çağrısını yaptı.

Twitter is purging a lot of spam/scam accounts right now, so you may see your follower count drop

Çin hükumetinin sistematik baskı ve asimilasyonlar ile dini, etnik, kültürel ve siyasal anlamda “soykırıma” varan faaliyetleri, her geçen gün dünya kamuoyunun daha çok gündemine geliyor.ABD Dışişleri Bakanlığının açıkladığı verilere göre Doğu Türkistan’da yaklaşık 2 milyona yakın Uygur Türkü ve diğer azınlıklara mensup Müslümanlar, eğitim adı altında zorla toplama kamplarında tutulmakta.

Etnik ve kültürel ayrımcılığa ve insan hakları ihlallerine maruz kalan Doğu Türkistanlılar, ucuz iş gücü olarak Çinli şirketlerde çalıştırılıyor. Öte yandan, Birleşmiş Milletlerin resmi verilerine göre ise, Pekin idaresinin kültürel soykırım uyguladığı Doğu Türkistan’daki toplama kamplarında 1 milyondan fazla Uygur Türkünü zorla tutuyor. Farklı kaynaklarda cezaevleri ile gözaltı merkezlerinde tutulanlarla birlikte bu rakamın 3-4 milyon arasında olduğu tahmin ediliyor.

Ayrıca, Çin hükumeti, her ne kadar dünya kamuoyunda aksini iddia etse de Doğu Türkistan’daki toplama kamplarında, ABD Dışişleri Bakanlığı verilerine göre 2 milyonu aşkın Doğu Türkistanlı zorla tutuluyor. Burada, Çin Komünist Partisinin sistematik baskı ve zulüm politikalarına maruz kalan Uygur Türkü ve diğer azınlıklar, birçok hak ihlali ile karşı karşıya.