Uluslararası Adalet Divanı açıkladı: Ermenistan soykırımla yargılanacak

Birleşmiş Milletler (BM) yargı organı Uluslararası Adalet Divanı (UAD) tarafından, Azerbaycan’ın Ermenistan’a Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme'nin (ICERD) ihlali münasebetiyle açmış olduğu davada karara varıldı. UAD, Azerbaycan’ın ICERD’in ihlali konusunda yargı yetkisinin olduğuna ve davanın esastan görülmesine karar verdi.

Azerbaycan, Ermenistan’ın Karabağ’a yerleştirdiği mayınlar ve bubi tuzaklarıyla Azerbaycan Türklerinin topraklarına dönme hakkını engellediğini öne sürmüştü. Bunun üzerine Ermenistan, davayı üç ön itirazla reddetmişti. UAD, Ermenistan’ın ileri sürdüğü bu üç ön itirazla ilgili kararını açıkladı. Anadolu Ajansının haberine göre UAD açıklamış olduğu kararında, Ermenistan’ın öne sürdüğü Azerbaycan’ın yargı yetkisinin bulunmadığı ve davanın esastan görülmemesi yönündeki iddialarını kabul etmeyerek davanın esastan görüleceğini belirtti.

Divan, bugünkü kararında, yargı yetkisi bulunmadığı ve davanın esastan görülmemesi yönündeki Ermenistan iddialarını kabul etmeyerek davanın esastan görüleceğini belirtti.

UAD, Azerbaycan'ın Ermenistan aleyhine yönelttiği özellikle mayın ve bubi tuzaklarına ilişkin iddialarını inceleme yetkisine sahip olduğuna hükmetti.

ERMENİSTAN ETNİK TEMİZLİK SUÇU İLE YARGILANACAK

UAD Ermenistan’ın yetki itirazlarından birinci ve üçüncüsünü kabul ederken, 16’ya karşı 1 oyla mayınlarla ilgili itirazı reddetti. UAD Ermenistan'ın çekildiği topraklara mayın döşenmesini, Azerbaycan tarafından iddia edildiği üzere Ermenistan'ın yürüttüğü bir etnik temizlik politikasının bir kanıtı olarak sunduğunu belirtti. 

Bunun üzerine Divan, Ermenistan’ın mayınlarla ilgili yetki itirazının konusuz kaldığına hükmetti. Mahkemenin kararına göre, mayın ve bubi tuzaklarına ilişkin argüman ve deliller, Azerbaycan'ın savunduğu üzere etnik temizlik iddialarıyla ilgili esasa ilişkin değerlendirmede ele alınacak.

ERMENİSTAN VE AZERBAYCAN ARASINDA KARŞILIKLI DAVA

Ermenistan, 16 Eylül 2021'de ICERD’in ihlal edildiği iddiasıyla Azerbaycan aleyhine UAD'de dava açtı. Ermenistan'ın Azerbaycan aleyhindeki iddiaları, Eylül 2020'de 44 gün süren 2. Karabağ Savaşı ve sonrasında yaşananları kapsıyor.

Azerbaycan, 21 Nisan 2023'te, mahkemenin yargı yetkisine ilişkin ön itirazlarda bulundu ve 15-19 Nisan'daki duruşmalarda Azerbaycan, Ermenistan'ın gerekli kabul edilebilirlik şartları oluşmadan siyasi amaçla dava açtığını ve UAD nezdindeki dava açma amacını kötüye kullandığını belirterek, davanın reddini istedi.

Azerbaycan'ın 23 Eylül 2021'de Ermenistan'a karşı açtığı ve yine Irk Ayrımcılığı Sözleşmesi'nin ihlaline dayanan ikinci dava ise 1991'de başlayan Ermenistan'ın 30 yılı aşkın süre işgali altında kalan Karabağ'ın kurtarılmasına kadarki süreçte yaşanan ihlalleri ele alıyor.

Ermenistan, 22 Nisan'da başlayan ve dün sona eren duruşmalarda Divan'dan Azerbaycan'ın davasını yargı yetkisinin yokluğu nedeniyle reddetmesini talep etti.