Ukrayna’dan BM Adalet Divanı'na Rusya’yı zorlama talebi

Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, Uluslararası Adalet Divanı'na, Rusya'nın 19 Nisan 2017 tarihli kararı uyarınca Kırım Tatar Milli Meclis’ine (KTMM) uygulanan yasağı kaldırmak zorunda olduğunu teyit etme çağrısında bulundu.

Bakanlıktan konuyla ilgili yapılan açıklamaya göre BM Uluslararası Adalet Divanı’na bugün teslim edilen başvuruda, Ukrayna’nın 2017 yılında Rusya Federasyonu'na karşı, Ukrayna’da terör eylemlerini desteklemek ve finanse etmek, Ukrayna'ya yasa dışı saldırısı sırasında ırk ayrımcılığı yapmak suçlamasıyla dava açtığı ve Adalet Divanı’nın 19 Nisan 2017'de tarihi bir karar yayınladığı hatırlatıldı. Kararda, diğer maddelerin yanı sıra, Rusya’nın “Kırım Tatarlarının Meclis de dahil olmak üzere kendi temsil kurumlarını koruma yetkisine yönelik kısıtlamaları kullanmaktan veya sürdürmekten kaçınması” gerektiğinin vurgulandığı belirtildi.

"UKRAYNA KATİYEN BU DURUMU KABUL ETMİYOR..."

Açıklamada, “Bir yıl geçti ama kararda açıkça anlaşılan direktiflere rağmen, Rusya Kırım Tatar Milli Meclis'i (üzerindeki) yasağı sürdürmeye devam ediyor. Rusya’nın, Uluslararası Adalet Divanı’nın kararı uyarınca Meclis’e yönelik bu ayrımcı yasağı kaldırmayı düşünmediği ortada. Ukrayna katiyen bu tutumu kabul etmiyor; Kararın dili nettir ve yasağın derhal kaldırılmasını gerektirmektedir. Bu nedenle Ukrayna, Uluslararası Adalet Divanı’ndan, yargısal yetkisini kullanarak, Rusya'nın, BM Uluslararası Adalet Divanı’nın geçici tedbirlerin uygulanmasını öngören 19 Nisan 2017 tarihli kararı uyarınca, Kırım Tatar Milli Meclisi’ne uygulanan yasağı kaldırma yükümlülüğü bulunduğunu teyit etmesini istedi.” ifadelerine yer verildi.

Bunun yanı sıra kararda, Rusya'nın “Ukrain dilinde eğitim verilmesini sağlaması ve Kırım'da her tür etnik ayrımcılığı önlemesi gerektiği" de kaydedildi.

Ukrayna’nın, Rusya'nın Adalet Divanı’nın geçici önlemlere ilişkin kararına yaklaşımından derin endişe duyduğu kaydedilen açıklamada, “Bugünkü eylemle Ukrayna, Rusya'nın uluslararası hukuk normlarına uymadığını bir kez daha vurguluyor.” denildi.

Ukrayna, uluslararası toplumu, Rusya'nın Uluslararası Adalet Divanı'nın bağlayıcı hükümleri de dahil olmak üzere uluslararası hukuka uyması konusunda ısrar etmeye çağırdı.

MAHKEME SÜRECİ

Bilindiği gibi Ukrayna 16 Ocak 2017 tarihinde, Lahey’deki Birleşmiş Milletler (BM) Uluslararası Adalet Divanı’na Terörizmin Finansmanının Önlenmesine Dair Uluslararası Sözleşmesi ve Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşmesi çerçevesinde dilekçe verdi. Rusya, Ukrayna’ya karşı saldırısı sırasında terörizmi finanse etmekle ve ırk ayrımcılığı yapmakla suçlanıyor.
 
Dava belgeleri arasında Malezya havayollarına ait uçağın düşürülmesi, Mariupol, Kramatorsk, Volnovaha, şehirlerinin meskun semtlerinin ateş altına alınması, Harkiv ve Ukrayna’nın diğer şehirlerinde terör saldırıları ile ilgili belgeler yer aldı. Bunun dışında, Rusya tarafından işgal edilen Kırım’da Kırım Tatarları ve Ukrainlerin hak ihlalleri ile ilgili konular ayrı olarak belirtildi.
 
Ukrayna’nın ilgili dilekçesi Birleşmiş Milletler Uluslararası Adalet Divanı’nda 6-9 Mart tarihleri arasında Lahey’de incelendi. Yapılan duruşmalarda Rusya, Donbas’taki Rusya yanlısı teröristlerin kullandığı silahların güya bölgedeki Ukrayna’ya ait ocaklarda bulunduğu mantıksız iddialarda bulundu. Ukrayna’nın doğusunda savaşın devam ettiği 3 yıl içinde Rusya tarafından işgal edilen Donbas’ta sadece Rus silahların kullanıldığı birçok kez kayda geçirilmesine dikkate alınırsa, benzer açıklamalar sosyal ağlarda çok alay ve karikatürlere neden oldu.

154873              
 
İnsan hakları savunucuları ve Ukrayna devlet organları işgal edilen Kırım’da Kırım Tatarları ve Ukrainlere karşı baskı olaylarını sistematik olarak kayda geçiriyor. Bundan dolayı Adalet Divanı duruşmaları sırasında Ukrayna, Rusya temsilcilerinin iddialarını kanıtlar getirerek yalanlayabildi.

19 Nisan 2017 tarihinde Birleşmiş Milletler (BM) Uluslararası Adalet Divanı, Rusya tarafından işgal edilen Kırım’da ulusal azınlıkları koruma amaçlı Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme'yi ihlal ettiğinden dolayı Rusya’ya karşı sınırlayıcı tedbir uygulanmasını onayladı.