Mülteciler Yüksek Komiserliği Müsteşarı Inge Sturkenboom KTMM'yi ziyaret etti

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Genel Merkezi Hukuk Müsteşarı İnge Sturkenboom 10 Temmuzda Kırım Tatar Milli Meclisini ziyaret ederek meclis üyeleriyle görüştü.

Görüşmeye Kırım Tatar Milli Meclisi 1. Başkan Yardımcısı Refat Çubarov, Kırım Tatar Milli Meclisi Sekreterya Başkanı Zair Smedlyayev, Kırım Tatar Milli Meclisi Dış İlişkiler Bölümü Başkanı Ali Hamzin katıldı.

Onur konuğuna ‘Yardım’ İnsan Hakları ve Vatandaşlık Vakfı İcra Müdürü Ahtem Zeytullayev, Ukrayna, Beyaz Rusya ve Moldova’da Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Temsilciliği Hukuk Danışmanı Dmitriy Pleçko eşlik etti.

İnge Sturkenboom, Kırım Tatar Milli Meclisi üyelerine sıcak karşılama için teşekkür etti ve Kırım’ı ziyaret amacına ilişkin bilgi verdi.

İnge Sturkenboom, “Ukrayna’da hiçbir vatandaşlığı olmayan kişilerle nasıl ilgilenildiğini görmek istiyorum. 23 Haziran tarihinde Ukrayna’da Vatandaşlığı Olmayan Kişilerin Statüsüne İlişkin Sözleşme yürürlüğe girdiği için Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliğinin Kırım’da ortağı Yardım Vakfının vatandaşlık konusunda ne gibi çalışmalar yaptığına bakıyorum. BM Mülteciler Yüksek Komiserliğinin Kırım’da neler yaptığını anlamak istiyorum” dedi.

Refat Çubarov, Ukrayna’da Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Temsilciliği ve onun Kırım’da faaliyetleri bizim için çok önemlidir” dedi.

Refat Çubarov, “20 yıl önce Sovyetler Birliği dağıldı, büyük insan toplulukları hareket etmeye başladı. Yeni devletler kendi vatandaşlık yasalarını kabul etmeye başladı ve birbirleriyle sıkı temas kurmadı. Bizim için en önemli olan tabii ki vatanımıza dönüş sürecini başlamasıdır. Dönüş tek ülkenin mevcut olduğu koşullarda başlamıştı ve bağımsız devletlerde devam etti. Yasaları kabul edenler Kırım Tatarlarını hiç düşünmedi. Kırım’a 80 bin Kırım Tatarının dönmesine rağmen Özbekistan vatandaşlığını devam ettirip Ukrayna vatandaşlığını alamadığı ve bu nedenle çeşitli hukuki ve maddi problemler olduğu zamanları yaşadık. Bu problemi kısmen Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği sayesinde çözdük. Ukrayna ve Özbekistan arasında özel anlaşmalar yapılmıştı” dedi.

Refat Çubarov, Kırım Tatarların vatanlarına dönüş sürecinde bugün de bazı sorunlar olduğunu bildirerek “Kırım Tatarlarının Özbekistan vatandaşlığından çıkmasında bazı sorunlar var. Bu mesele vatandaşlık meselesine göre daha karmaşık; kaydın silinmesi, göç vs. gerekiyor” dedi.

Refat Çubarov, sürgün edilen Kırım Tatarlarının son zamanlarda vatanlarına dönüş hareketlerine ilişkin bilgi verdi. Çubarov, yıl bazında Kırım’a dönen Kırım Tatarı sayısının az olduğunu belirtti. 1990’lı yıllarda yılda yaklaşık 30-40 bin Kırım Tatarı dönerken şimdi sadece 1500 – 3500 arası Kırım Tatarının Kırım’a döndüğünü söyledi.

Görüşmenin ardından Çukurça-2 (Lugovoye-2) bölgesindeki toprak protestosu alanı ziyaret edildi.

Avdet teşkilatı Başkanı Mustafa Mauşev, misafirlere arazileri gösterdi ve hiçbir altyapısı olmayan bu alanda 14 ailenin yaşadığını anlattı. Mauşev, burada toplam 503 arsa bulunduğunu ifade etti.

Ali Hamzin, “Hükümet bize ‘Burasını kendiniz aldınız bu nedenle siz planlarımızın dışındasınız’ diyor. 20 yıldır böyle devam ediyor. Bu yüzden, bildiğiniz gibi Kırım Tatar Milli Meclisi 2010 yılından itibaren bir uluslararası forum düzenlemek istiyor. Ancak Ukrayna hala net bir cevap vermedi, her şey ona bağlı” dedi.

Inge Sturkenboom, “Bu gerçekleri bize gösterdiğiniz için teşekkür ederiz. Bu bizim durumu anlamamızı sağlayacaktır” dedi.

Susana Üseynova
QHA