Erşat Salihi: Türkmenler, Irak siyasetinde yok sayılıyor!

Kerkük’ün IKBY’ye hukuksuzca teslim edilmesi amacıyla kurulan komisyona karşı çıkan Irak Türkmenlerinin, ülkedeki demografik yapı nedeniyle Ekim 2021’de yapılan erken genel seçimlerde özellikle Kerkük’te sandalye kaybetmelerine neden olan son seçim kanunu değişikliğine tepkisi sürüyor. Türkmeneli’nde halk ve Türkmeneli milletvekilleri, Irak Türklerinin yoğun olarak yaşadığı Kerkük ve Türkmenli’nin diğer bölgelerinin IKBY’ye teslim edilmesi kararını, 140. maddenin hukuka aykırı olarak tekrardan uygulanmasını reddediyor.

Türkmenler, Kerkük’ün kuzeyinde yaşayan Kürtlerle, güneyinde yaşayan Araplar sandalyelerini garantiye alırken kendi bölgelerinde sahip oldukları sandalyeleri kaybetmelerine yol açan değişikliğin gözden geçirilmesini istiyor. Irak Meclisi Türkmen Grup Başkanı ve Irak Türkmen Cephesi (ITC) Kerkük Milletvekili Erşat Salihi, Irak’ta uygulanmaya konulan daraltılmış seçim bölgesi sisteminin Iraklı Türkmenlerin siyasi temsiline etkisini AA muhabirine değerlendirdi.

Daraltılmış Seçim Bölgesi Sistemi’yle Kerkük’ün üç seçim bölgesine ayrılmasının Türkmenlerin aleyhine olduğunu vurgulayan Salihi, “Kürtler ve Araplar kendi yoğun yaşadıkları yerlerde oylarını garantiye alırken şehir merkezinde ve dağınık yaşayan Türkmenler diğerleriyle yarışa girmek zorunda kaldı.” diye konuştu.

Salihi, Türkmen köylerinde uygulanan Araplaştırma ve Kürtleştirme politikaları sebebiyle değişen nüfus dağılımı sonrası geçilen daraltılmış bölge sisteminde Kerkük halkının Irak Meclisi’nde doğru şekilde temsil edilemeyeceğini belirterek Kerküklü Türkmenlerin son seçimde sandalye kaybetmesinin yeni sistemin sonucu olduğunu kaydetti.

“IRAK TÜRKMENLERİ CEZALANDIRILDI”

Osmanlı Devleti’nin dağılmasının ardından Irak’ta Türkmenlerin “Türkiye’nin uzantısı” şeklinde görüldüğü için sürekli cezalandırıldığını belirten Salihi, Türkmenlerin Irak hükumetlerinde, mecliste ve bakanlıklarda görev dağılımı yapılırken de göz ardı edildiğini ifad etti. Salihi “Biz her hükumette temsil edilmek ve görev almak için büyük mücadeleler verdik.” ifadelerinin altını çizdi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr’a bağlı milletvekillerinin Bakanlar Kurulu ve meclisten çekilmesiyle, 2022’de kurulan koalisyon hükumetinin dağıldığını, yeni kurulan hükumetin Şii ve Sünni Arapların yanı sıra Kürt temsilcilerle masaya oturduğunu ancak Türkmenlere el sıkışmadığını kaydeden Salihi, bu hamlenin kasıtlı bir politika olduğunun altını çizdi. Salihi, ayrıca şu ifadelere dikkat çekti:

“Türkmenlerin kurulan yeni hükümette yer almamasını daha yararlı gördüler. Hükumetteki hem Şiiler hem de Sünniler, Kürt temsilcilerle Kerkük üzerinden pazarlık yürüttü. Buna Türkmenleri dahil ederek anlaşmanın bozulmasını, pazarlığın zedelenmesini istemediler. Irak Türkmenlerine ne bakanlıklarda ne de Bakanlar Kurulu’nda bir söz hakkı verilmemesinin nedeni Irak makamlarının bizi hala Türkiye’nin bir uzantısı olarak görmesi.”

ERŞAT SALİHİ: TÜRK DÜNYASI İLE YAKINLAŞMAMIZ ENGELLENMEK İSTENİYOR

Salihi, Bağdat hükumetinin Kerkük ve Irak’ın diğer bölgelerinde yaşayan Türkmenlere uygulanan demografik yapıyı değiştirme politikasına devam etmesi halinde merkezi hükumete karşı tavırlarını gözden geçirmeleri gerektiğini vurguladı. Türkmenlerin her zaman Irak’ın toprak bütünlüğünü savunduğunu ancak buna karşın hükumetin daha fazla siyasi ayrımcılığına ve yok sayma politikasına maruz kaldıklarına işaret eden Salihi, “Bakanlar Kurulu ve meclisten sürekli dışlandık.” dedi.

Türkmenlerin yaşadığı yerlerde bölücü terör örgütü PKK ve uzantılarının barındırılmasının ciddi tehlike olduğunun altını çizen Salihi, sözlerini şöyle tamamladı:

“Terör örgütlerinin bizim bölgemizde barındırılması Kerkük’ü ve geleceğini tehlikeye sokabilir. Irak Türkmenleri olarak hem siyasi hem de içtimai hayatta milli varlığımızı devam ettirmek için mücadele ediyoruz. Türkiye’den ve diğer Türk devletlerinden destek istememiz Irak hükumetinin hoşuna gitmedi. Bize ‘Neden Irak’ın iç işlerine başka ülkeleri karıştırıyorsunuz?” diye sitemde bulundular. Irak makamları, Türkmenleri siyasette ve diğer alanlarda yok etme politikasına devam ederse biz de mecburen dışarıdaki kapıları çalmaya devam edeceğiz.”

KERKÜK ÜÇ AYRI SEÇİM BÖLGESİNE AYRILDI

Irak’ta 10 Ekim 2021’de yapılan seçimler için çıkarılan 2020/9 numaralı seçim kanununda, ilk kez daraltılmış seçim bölgesi sistemi esas alınmıştı. Türkmen partileri ise Türkmen nüfusunun yoğun olduğu Kerkük’ün üç ayrı seçim bölgesine ayrılmasıyla ilgili endişelerini dile getirmişti.
Mecliste toplam 12 sandalyesi bulunan Kerkük’ün üç ayrı seçim bölgesine ayrılmasıyla, seçimlerde Türkmen oylarında büyük kayba yol açabileceği belirtiliyordu. Yoğunlukla Kürt seçmenden oluşan I. Seçim Bölgesi için 5 sandalye; yoğunlukla Türkmen seçmenlerinden oluşsa da Kürt ve Arap seçmenin de bulunduğu II. Seçim Bölgesi için 4 sandalye; yüzde yüz Arap seçmeninden oluşan III. Seçim Bölgesi için ise 3 sandalye belirlenmişti.
Kürtler Kerkük’ün kuzeyinde, Araplar güneyinde, yoğun oldukları bölgelerdeki sandalyeleri garantiye alırken, Türkmenler ikinci bölgede şehir merkezi için ayrılan 4 sandalye için yarışmıştı ancak Türkmenler yeni sistem nedeniyle Kerkük’ten yalnızca iki sandalye kazanabilmişti.