Kırım Derneği Büyük Britanya Temsilciliğinden 1944 Kırım Tatar Sürgünü ve Soykırım mesajı

Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Büyük Britanya Temsilciliği, 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü ve Soykırımı'nın 80. yılı dolayısıyla yayımladığı mesajında sürgün şehitlerini andı.

“KIRIM TATARLARI, ZORLUKLARA RAĞMEN KİMLİKLERİN KORUYARAK GÜNÜMÜZE TAŞIMAYI BAŞARMIŞLARDIR”

Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Büyük Britanya Temsilciliği tarafından yapılan açıklamada “Bugün, 18 Mayıs 1944'te Kırım Tatar halkının zorla sürgününün ve büyük acıların 80. yıl dönümünü anıyoruz. Bu karanlık günde, Stalin'in emriyle binlerce Kırım Tatarı zorla evlerinden ve topraklarından uzaklaştırıldı. Sığır vagonlarıyla Türkistan, Urallar ve Sibirya'ya sürüldü. Bu insanlık dışı tehcir sırasında ve hemen sonrasında, sürgün edilen Kırım Tatarlarının yüzde 46'sı hayatını kaybetti. Bu trajik olay, Kırım Tatar halkının tarihinin en acı ve en karanlık sayfalarından biridir. Ana vatanlarından koparılan Kırım Tatarları, zorlu koşullar altında yaşam mücadelesi verdi ve büyük kayıplar verdi. Ancak tüm bu zorluklara rağmen kimliklerini, kültürlerini ve dillerini koruyarak günümüze taşımayı başarmışlardır.” ifadeleri kullanıldı.

18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü ve Soykırımı'nın 80. yılında hayatını kaybeden Kırım Tatarlarının anıldığı mesajda bu tür insanlık dışı olayların bir daha yaşanmamasını sağlama konusundaki kararlılık bir kez daha dile getirildi.

Açıklamada, “Kırım Tatar halkının yaşadığı trajediye rağmen geleceğe umutla, birlik ve kararlılıkla bakmaya devam ediyoruz. Adalet ve haklarımızın korunması için sesimizi yükseltmeye devam edeceğiz. Kırım Tatarlarının acısını paylaşıyoruz ve onları hiçbir zaman unutmayacağız.” denildi.

18 MAYIS 1944 KIRIM TATAR SÜRGÜNÜ VE SOYKIRIMI

Sovyet hükûmeti, Stalin’in emriyle 18 Mayıs 1944’te Kırım’daki tüm Kırım Tatarlarını sürgün etti. Sürgün sırasında Kırım Tatar erkeklerin büyük bir çoğunluğu Kızılordu’da Alman Nazi ordusuna karşı savaşıyordu. Çoğunlukla kadınlar, çocuklar, yaşlılar olmak üzere hayvan vagonlarına doldurulan Kırım Tatarları; Türkistan, Urallar ve Sibirya’ya sürgün edildi. Kırım’dan sürgün edilen 420 bini aşkın Kırım Tatarının yüzde 46’sı sürgün yolunda veya gittikleri yerlerde açlık, susuzluk ve hastalık gibi çeşitli sebeplerden dolayı hayatını kaybetti.

Sovyet yönetimi, sürgünden sonra Kırım’da, Kırım Tatarlarının varlığına işaret eden her şeyi ortadan kaldırmaya başladı. Adeta bir kültürel soykırım dalgası başladı. Köy, kasaba, ilçe ve şehirler başta olmak üzere Yarımada'daki binden fazla yerleşim yerinin Kırım Tatarca olan adları değiştirildi. 

Sovyet yönetimi, Vatan Kırım’ın demografik yapısını değiştirmeyi amaçladı. Ancak Kırım Tatarları, bağrından koparıldıkları o aziz Vatanı, Kırım’ı hiçbir zaman unutmadı. Sürgünlük yollarında, sürgün edildikleri yerlerde vatana dönmek için çaba gösterdi. Nihayet, yıl 1989’u gösterdiğinde Kırım Tatarları, yavaş yavaş ata topraklarına dönmeye başladı. O tarihten itibaren Kırım Tatarları yaşadıkları yokluklara rağmen vatanda kalma mücadelesini sürdürdü.

Kırım Tatarları, 1989’un sonuna kadar sürgün yerlerinde zorla tutuluyordu. Anavatan Kırım’a geri dönme teşebbüsleri, hapisle ve yeni sürgünle cezalandırılıyordu. Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte Kırım Tatarları vatana dönmeye başladı. Ancak yaklaşık 150 bin Kırım Tatarı maddi yetersizlik ve yasal engeller nedeniyle Türkistan'da kaldı.

2015 yılında Ukrayna Parlamentosu, Kırım Tatar Sürgünü’nü soykırım olarak kabul etti ve 18 Mayıs tarihini “Kırım Tatar Soykırım Kurbanlarını Anma Günü” olarak ilan etti.

2019 yılında Letonya ve Litvanya meclisleri, 2022’de ise Kanada parlamentosunun alt kanadı olan avam kamarası 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nü soykırım olarak tanıdı.