Hava Durumu
SON DAKİKA
Uygulamalarımız
Hızlı Menü
Türk kültüründe zaman ve uzamın kesiştiği nokta: On İki Hayvanlı Türk Takvimi
Eski zamanda Türkler, evrenin büyük bir kubbe olduğuna ve bu kubbenin de altın veya demirden bir kazık etrafında çok hızlı bir şekilde döndüğüne inanırdı. Bununla beraber konar-göçer kültür ekseninde yaşayışlarını sürdüren Türkler; gökyüzünü izleyerek yılları hayvan isimleriyle isimlendirdiler ve zamanı sistemli bir şekilde kullanmaya başladılar. On İki Hayvanlı Türk Takvimi, hem mekâna hem de zamana dair kehanetleriyle, Türk kültüründe yaşamaya devam ediyor.
Oluşturulma Tarihi: 23 Aralık 2024, Pazartesi 17:41
Güncellenme Tarihi: 2 Ocak 2025, Perşembe 11:39
Sıçkan (Sıçan) Yılı
Uygur efsanesine göre, Ilısu isimli nehirden geçmek zorunda olan hayvanlardan sadece on iki tanesi bu nehirden geçebilir. Nehirden ilk geçen sıçanın ismi ise takvimdeki ilk yılın ismi olur. Ayrıca On İki Hayvanlı Türk Takvimi'ne göre yeni yılın ilk günü, 21 Mart gününde kutlanır. Öyle ki 21 Mart günü, Türk dünyasında doğanın uyandığı gün olarak kabul edilir ve Nevruz adını alır.
Ud (Sığır) Yılı
Harplerin, hava değişikliklerinin, hastalıkların arttığı yıl: Ud yılı. İnanışa göre sığırların birbirleriyle dövüşüp tos yaptığı yıl olan ud yılı, bu çekişmelerin sonucunda zorluklarla geçer.
Bars (Pars- Kaplan) Yılı
Bars yılı, çeşitli ilginç kehanetlerin gerçekleşeceğine inanılan yıldır. Öyle ki bu yılda; insanların gazap çekeceğine ve birbirlerinden intikam alacaklarına inanılır. Kış çetin geçer; savaşlar ve depremler peyda olur. Hatta ortaya yırtıcı canavarlar çıkacağına inanılır.
Tabışgan (Tavşan) Yılı
İnsanların tavşan gibi korkak oldukları yıl: Tabışgan yılı. Kışları çok soğuk geçer yazları ise sıcak. Buna karşın bereketli bir yıl olduğuna inanılır; meyveler dallarından taşar.
Ulu (Ejder) Yılı
Ulu yılı, bereketli ve kutlu yıllardan biri olarak bilinir. Nisan ayının başına gelen ulu yılında ejderha, başını topraktan çıkarır ve göğe yükselir. Böylece toprak nefes alarak bereketlenir; ağaçlar meyve vermeye hazırlanır.
Yılan Yılı
Miladi takvime göre 2024 yılı geride bırakıldı. On İki Hayvanlı Türk Takvimi'ne göre ise; 21 Mart 2024 tarihinden beri Türk dünyası Yılan Yılı'nı yaşıyor. Yılan Yılı, adını kışın yiyecek bir şey bulamayınca kum yalayarak yaşamaya çalışan yılandan alır. Bu sebeple yılan yılının kurak geçeceğine inanılır. Aynı şekilde kuraklık sebebiyle yılanlar ve sürüngenler ortaya çıkar.
Yılkı (At) Yılı
Yılkı yılının kutlu yıllardan olduğuna inanılır. Öte yandan atın ayağının sert olmasından kaynaklı olarak yılkı yılının ortası sıcak, başı ve sonu soğuk geçer. Ayrıca Türkistan'da bu yıllarda kan döküleceği ve ulu insanların bu yılın yazında öleceği kehanetlerde yer alır.
Koyn (Koyun) Yılı
Koyn yılına dair inançlar çeşitlenir. Bazı kaynaklar koyn yılının zor geçeceğini söyler. Öyle ki bazı kaynaklar, koyn yılında kışın çok zor geçeceni ve ekinlere afet vuracağını söyler. Bazı kaynaklara göre ise koyn yılı, insanlar için en rahat geçen yıl olarak sayılır. Ayrıca bu yılın kışında doğanlar, mecliste sözü geçen kimseler olur.
Biçün (Maymun) Yılı
“Güvenme zenginliğine, biçün vardır önünde.” İnanca göre soğuk ve kurak geçen biçün yılında insanların malları yok olup gider. Bu sebeple insanların bereket yıllarından yararlanılması gerekir. Bu yıl atlar ölür; kuraklık olur; insanlar birbirlerine ihanet eder.
Takıgu (Tavuk) Yılı
Takıgu yılı, isyan yılı olarak bilinir. Tavuğun gagasının ve ayaklarının sert olmasından dolayı; takıgu yıllarının ortaları sıcak, başı ve sonu çok soğuk geçer. Bununla beraber bereketli, geçen yıl insanlar arasında kargaşaya neden olur. Çünkü tavuk yemeği daneyi bulabilmek için çöpleri ve kırıntıları birbirine karıştırır.
İt (Köpek) Yılı
İt yılı bolluk ve bereket içinde geçer. Öyle ki, sözlü gelenekte yaşayan “İt yılı ek, domuz yılı biç” atasözünden de bu yılın bereketli geçeceği anlaşılır. Bununla beraber Köktürk Yazıtları’nda, Bilge Kağan’ın babasının da it yılında öldüğü yazılır.
Lazgın (Domuz) Yılı
Türk kültüründe Lazgın yılının zor geçmesi beklenir. Öyle ki lazgın yılında; kar, soğuk çok olur ve besinler kar altında kalır. Bu sebeple kuraklık olmaması için it yılından hazırlıklar yapılır; it yılında ekilenler, lazgın yılında bereket olur.