8 Aralık 2024 tarihinde Esed rejiminin çökmesinin ardından 2022 yılında Suriye ile diplomatik ilişkilerini kesen Ukrayna'dan açıklama geldi. Ukrayna Dışişleri Bakanlığının yaptığı açıklamada; rejimin çökmesiyle Rus yayılmacılığının azalacağı kaydedilirken; gelecek hükûmete de Putin ile ilişkileri gözden geçirme çağrısı yapıldı. Kıyiv'in, Şam ile ikili ilişkileri tekrardan tesis etmeye açık olduğu belirtildi.
Suriye'de 8 Aralık 2024 tarihinde Beşşar Esed rejimi tarihe karıştı. Ülkede kesintisiz olarak 53 yıldır iktidarda olan Beşşar Esed ve babası Hafız Esed ile 61 yıldır ülkeyi yöneten Baas Partisi, pek çok katliam ve zulme imza atmıştı. 27 Kasım'dan beri ilerleyişini sürdüren muhalifler, 8 Aralık'ta Şam'a ulaşarak zaferlerini ilan etti.
Rus yanlısı Esed rejiminin devrilmesinin ve Rusya'dan sığınma talep etmesinin ardından Ukrayna Dışişleri Bakanlığından önemli bir açıklama geldi.
"ESED'İN DÜŞÜŞÜ, PUTİN'İN KENDİSİNE GÜVENENLERE HER ZAMAN İHANET ETTİĞİNİ GÖSTERİYOR"
Bakanlık tarafındna yapılan açıklamada, 53 yıllık Esed rejiminin Suriye'yi diğer diktatör rejimlerin koruma ve desteğine muhtaç bir parya devlet haline getirdiği ifade edilirken, rejimin düşüşü hakkında da "Esed'in düşüşü bir kez daha Putin'in kendisine güvenenlere her zaman ihanet ettiğini gösteriyor. Bu her zaman böyle olmuştur ve Rusya'nın desteğine güvenen tüm diktatörler için de böyle olacaktır" ifadeleri kullanıldı. Aynı zamanda Bakanlık, Esed rejiminin çökmesiyle bölgedeki Rus yayılmacılığının önemli ölçüde zayıflayacağını belirttiği açıklamasında; bir sonraki Suriye hükûmetine de Putin rejimi ile ilişkileri gözden geçirme çağrısı yaptı.
UKRAYNA-SURİYE İLİŞKİLERİ YENİDEN İNŞA EDİLEBİLİR
2022 yılında Ukrayna ve Suriye arasında diplomatik ilişkilerin kesilme sebebinin Putin rejimi olduğu vurgulanan açıklamada, ülkede güvenliğin sağlanmasının Rus varlığının sona ermesi ile ilişkili olduğu kaydedildi. Açıklamada, "Suriye'nin uzun vadeli güvenliğinin bu ülkedeki Rus varlığının sona ermesine bağlı olduğuna inanıyoruz. Rus askeri ya da paralı askerlerinin bulunduğu her yere sadece ölüm, yıkım, istikrarsızlık ve kanunsuzluk getirmektedir." ifadeleri yer aldı.
Bakanlık, rejimin düşmesinden sonraki süreçte iki ülke arasındaki ilişkilerin yeniden tesis edilmesi hakkında da "Gelecekte Suriye'nin, Ukrayna'nın toprak bütünlüğü ve egemenliği de dahil olmak üzere uluslararası hukuka saygı duyan bir devlet haline geleceğini ve bunun da ikili ilişkilerin yeniden tesis edilmesinin ve Kıyiv ile Şam arasında tam teşekküllü bir siyasi diyaloğun önünü açacağını umuyoruz" açıklamasını yaptı.
BAKAN SIBİHA'DAN AÇIKLAMA
Ukrayna Dışişleri Bakanı Andriy Sıbiha (Andrii Sybiha) da konuyla ilgili olarak açıklama yaptı. Bakan Sıbiha, resmi hesabından yaptığı açıklamasında, "Esed düştü. Putin'e güvenen diktatörler için her zaman böyle olmuştur ve böyle olacaktır. Kendisine güvenenlere her zaman ihanet eder. Şimdiki ana hedef Suriye'de güvenliği sağlamak ve halkını şiddetten etkili bir şekilde korumaktır." ifadelerine yer verdi.
Assad has fallen. This is how it has always been and will always be for dictators who bet on Putin. He always betrays those who rely on him. The main goal now is to restore security in Syria and effectively protect its people from violence.
— Andrii Sybiha ???????? (@andrii_sybiha) December 8, 2024SURİYE'DE 61 YILLIK BAAS REJİMİ ÇÖKTÜ: ESED KAÇTI!
Suriye'de 1963'ten bu yana iktidarda olan Baas Partisi, 8 Aralık 2024 tarihi itibarıyla tarihe karıştı. Suriye devlet televizyonu, Rus yanlısı ve savaş suçlusu Beşşar Esed'in devrildiğini ve hapisteki tüm tutsakların serbest kaldığını ifade etti.
Suriye'nin kuzeyindeki Halep ilinin batı kırsalında 27 Kasım'da Esed rejimi güçleriyle rejim karşıtı silahlı gruplar arasında çatışma başlamıştı. 30 Kasım'da Halep'in merkezinin büyük bölümünü rejim güçlerinden alan rejim karşıtı gruplar, aynı gün tüm İdlib genelinde hakimiyet sağlamıştı. Gruplar, şiddetli çatışmaların ardından 5 Aralık'ta Hama kent merkezini rejim güçlerinden almıştı.
Rejim karşıtı gruplar, başkent Şam'a açılan stratejik önemdeki Humus ilinin bazı yerleşim yerlerini ele geçirerek burada ilerlemeye başlamıştı. Suriye'nin Ürdün sınırındaki Dera ilinde 6 Aralık'ta operasyon başlatan askeri muhalifler, çatışmaların ardından il merkezini rejim güçlerinden geri almıştı. Suriye Milli Ordusu'nun Halep kırsalında 1 Aralık'ta terör örgütü PKK/YPG'ye karşı başlattığı Özgürlük Şafağı Operasyonu'nda ise Tel Rıfat ilçe merkezi, terörden kurtarılmıştı.
Esed rejimi güçleriyle 27 Kasım'dan bu yana çatışan Heyet Tahrir Şam'ın (HTŞ) başını çektiği rejim karşıtı gruplar, Humus'un dış mahallelerinden Sanayi ve Kusur'a girmelerinin ardından iç kesimlere doğru ilerlemeyi sürdürdü. Gruplar, Humus'taki Meşrefe, Kefernan, Tulul Humur, Zeytune, İzeddin ve Aydun köylerini de rejim güçlerinden aldı. Ardından Şam'a yürüyen muhalifler, başkentte idareyi ele aldı. Esed'in sarayı, Başbakanlık ve bakanlıklar da dahil olmak üzere muhalifler tüm kurumlarda hakimiyet kurdu.