Çin'in Paris Büyükelçisinin skandal Kırım açıklamalarının ardından Çin ve Ukrayna arasında ipler gerilmişti. Bugün, Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskıy, Çin lideri Şi Cinping ile uzun soluklu bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşmede, toprak bütünlüğünden işgalci Rusya'ya ortak tepkiye, ekonomiden insani krize dair pek çok husus görüşüldü.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy, bugün Çin devlet başkanı Şi Cinping ile telefonda görüştü. Bir saati aşkın süren telefon görüşmesi, Rusya'nın Ukrayna'nın ana karasına karşı başlattığı işgal girişiminden bu yana bir ilk özelliği taşıdı. Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskıy'ın Çin lideri Şi Cinping ile telefon görüşmesinde görüşülen konu başlıkları paylaşıldı.
Görüşmede, iki devlet başkanı pek çok konuyu müzakere etti. En önemli konu, Ukrayna için adil ve sürdürülebilir bir barışın tesis edilmesi ve Çin'in bu yöndeki tutumu oldu. Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskıy, görüşmede Ukrayna olarak Çin Halk Cumhuriyeti'nin "tek Çin" politikasında değişmeyen tutumu devam ettirdiklerini buna mukabil Çin tarafının da Ukrayna'nın toprak bütünlüğü, egemenliği ve bağımsızlığına destek verdiğini ifade etti.
KIRIM DAHİL OLMAK ÜZERE UKRAYNA'NIN TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜ KONUSU
Telefon görüşmesinde Çin liderine Rus saldırıları altındaki Ukrayna'da devam eden savaş hakkında bilgi veren Zelenskıy şu ifadeleri kullandı:
"Cephede durum zor ama biz ayaktayız. Ve topraklarımızı özgürleştirmeye devam edeceğiz. Bu savaşı biz başlatmadık ama devletimizin egemenliğini ve toprak bütünlüğünü yeniden tesis etmeliyiz. Kırım dahil olmak üzere 1991'in uluslararası kabul görmüş sınırları içinde. Bu, BM Şartı'nın amaç ve ilkeleriyle tamamen uyumludur."
Ukrayna Cumhurbaşkanı ayrıca Rusya'nın işgal ettiği Ukrayna bölgelerinden 20 bin Ukraynalı çocuğu kaçırdığını hatırlatarak Rus işgalinin yıkıcı sonuçlarını Çin liderine anlattı. Bu nedenle Zelenskıy, dünya ülkelerinin işgalci Rusya'ya karşı net tavır ortaya koyması gerektiğini vurguladı. Zelenskıy, Rusya'ya silah tedariğinin barışı baltaladığını ve savaşın devam etmesini sağladığını vurguladı.
"TOPRAK TAVİZİ VEREREK BARIŞ OLAMAZ"
Ukrayna'nın 10 maddelik Barış Formülü'nü ifade eden Zelenskıy, Küresel Barış Zirvesi organizasyonu başta olmak üzere, devam eden diplomatik çalışmalar hakkında bilgi verdi. Ukrayna Cumhurbaşkanı, "Kimse Ukrayna halkı kadar barışı istemiyor. Kendi topraklarımızdayız ve vazgeçilmez meşru müdafaa hakkını kullanarak geleceğimiz için mücadele ediyoruz. Barışın uluslararası hukuk ilkelerine ve BM Şartı'na saygıya dayalı adil ve sürdürülebilir olması gerekiyor. Toprak tavizi pahasına barış olamaz. Ukrayna'nın toprak bütünlüğü 1991'deki sınırlar içinde yeniden sağlanmalıdır." ifadelerini kullandı.
ÇİN İLE EKONOMİK İLİŞKİLER VE ÇİN'E BÜYÜKELÇİ ATANMASI
Ukrayna ve Çin arasındaki ticari ilişkilere de değinen Zelenskıy, savaş nedeniyle duran hükumetler arası komisyonun çalışmalarına yeniden başlaması ve Ukrayna'nın Çin Halk Cumhuriyeti'ne Büyükelçi atayacağını ifade etti.
Görüşmede, Türkiye'nin girişimiyle başlayan tahıl koridoru çerçevesinde Ukrayna ekonomisindeki güncel durum ve ihracat yollarının Rusya tarafından nasıl engellendiğini belirten Zelenskıy, küresel gıda güvenliği konusunda Çin'den destek istedi.
ÇİNLİ BÜYÜKELÇİ KIRIM'I "RUS TOPRAĞI" YAPTI!
Önceki gün, Çin ile Ukrayna arasındaki ipleri geren Çin'in Paris Büyükelçisi'nin skandal Kırım demeci gündeme damgasını vurmuştu. Çin'in Paris Büyükelçisi Lou Shaye, Fransız LCI televizyon kanalında Kırım'ı “Rus toprağı” olarak nitelendirdi ve Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra egemenliğini tekrar kazanan ülkelerin egemenliği, toprak bütünlüğü ve bağımsızlığı konusunun tartışmaya açık olduğunu ileri sürdü.
Katıldığı programda sunucunun Kırım'ı Ukrayna olarak görüp görmediği sorusuna yanıt veren Büyükelçi, "Sorunu nasıl algıladığınıza bağlı" şeklinde yuvarlak bir yanıt verdi. Bunun ardından Shaye, Kırım'ın "baştan beri Rus toprağı" olduğunu öne sürdü. Ancak, bu konuda ayrıntılı bir açıklama yapmadı.
ÇİN' RUSYA'YA NASIL DESTEK VERİYOR?
Öte yandan, Çin devleti de görüşmeyi doğrulayarak, her zaman "barıştan yana" olduklarını bildirdi. Ukrayna-Rusya Savaşı'ndan bu yana tarafsızlığını koruyan ancak Batılı devletler tarafından Rusya'ya silah satmasıyla gündeme gelen Çin'den görüşmeye ilişkin açıklama geldi. Çin basınında yer alan bilgilere göre, devlet başkanı Şi Cinping, "Akılcı fikirler ve sesler yükselişteyken, fırsatı değerlendirmek ve krizin siyasi çözümü için elverişli koşulları oluşturmak önem taşıyor" ifadelerini kullandı.
Çin, askeri üretim yeteneklerini genişletiyor ve şu anda dünyanın dördüncü en büyük silah ihracatçısı olarak biliniyor. Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsünden Siemon Wezeman, "Çin'in silahları artık daha da gelişiyor. Örneğin insansız hava araçları, Rusya'nın çok ilgileneceği bir alan olduğu aşikar" ifadelerini kullanıyor. ABD yönetimi, Çinli askeri firmaların Rusya'ya "öldürücü olmayan silah" desteği sağladığını ve Pekin'in yakında "öldürücü silah" desteği de sağlayabileceğine dair yeni bilgilere sahip olduğunu söylüyor.