Rusya, kontrol altına aldığı Herson ve Zaporijjya bölgelerinden çaldığı Ukrayna’ya ait tahılları, işgal altındaki Kırım üzerinden 3'üncü ülkelere satıyor. Rusya'nın Ukrayna’dan çağdığı buğdayları sattığı ülkelerden birinin de Türkiye olduğu iddia ediliyor. Kırım Haber Ajansına konuşan Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi Vasıl Bodnar, “Elimizde Rusya’nın Ukrayna’dan çaldığı tahılları Türkiye’nin bazı limanlarına taşıdığına dair bilgiler var” ifadelerini kullandı.
Rus işgal güçleri, ele geçirdikleri bölgelerde Ukrayna’ya ait tahıl ürünlerini çalmaya devam ediyor. Çalınan tahıllar işgal altındaki Kırım üzerinden 3'üncü ülkelere gönderiliyor. Ukrayna yetkililerinin elindeki bilgilere göre Rusya çaldığı tahılı; Suriye, Lübnan, Mısır ayrıca Türkiye’nin bazı limanlarına taşıyor. Kırım Haber Ajansına açıklamalarda bulunan Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi Vasıl Bodnar, “Elimizde, Rusya’nın Ukrayna’dan çaldığı tahılları Türkiye’nin bazı limanlarına taşıdığına dair bilgiler var” ifadesini kullanarak büyükelçiliğin Türkiye’ye kaçırılan buğday konusunda yürüttüğü çalışmaları anlattı. Kırım Haber Ajansının Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi Vasıl Bodnar ile Rusya’nın Ukrayna’dan çaldığı tahıllara ve bu bağlamdaki gelişmelere ilişkin gerçekleştirdiği röportajın tamamı şöyle:
Rusya, Ukrayna’ya ait tahılları çalarak Kırım üzerinden başka ülkelere gönderiyor bu hususta neler söylersiniz?
Aldığımız bilgilere göre, Rusya işgal altındaki Herson ve Zaporijjya bölgelerinde depolanan tahılları çalarak işgal altında bulunan Kırım’daki iki liman üzerinden üçüncü ülkelere gönderiyor. Bu bilgileri yabancı ülkelerin ilgili kurumlarına bildiriyoruz ve gereken tepkinin gösterilmesini bekliyoruz. Elbette bu tahılların çalıntı olduğunu belirterek Ukrayna Başsavcılığının sağladığı bilgileri de paylaşıyoruz. Büyükelçilik, tüm devlet organları ile iş birliği yapıyor.
İşgalci Rusya’nın şu ana kadar Ukrayna'nın ne kadar tahılını çaldığı belli mi?
Elimizdeki bilgilere göre şu ana kadar 500 bin tondan fazla tahıl çalındı. Tahıllar, Rusya ve Suriye bandıralı gemilerle taşınıyor. Bunun için yaklaşık 10 tane gemi kullanılıyor. Elimizde bu tahılların Suriye, Lübnan, Mısır’a ayrıca Türkiye’nin bazı limanlarına taşındığına dair bilgiler var. Elbette bu konuda Türk makamlarına başvurular yapıyoruz.
Hangi şirketler çalıntı tahıllar taşıyor?
Tam olarak hangi şirketlerin çalıntı tahıl taşıdığını ve 3. ülkelere sattığını ben söyleyemem, bu konuda kolluk kuvvetlerinin çalışması devam ediyor. Fakat bunlar, Ukrayna topraklarını işgal eden Rus ordusu yetkililerine bağlı ve yasa dışı faaliyetlerini gizlemek için Rus özel servislerle iş birliği yapan şirketlerdir. Gemi sahiplerini biliyoruz, bunlar genellikle Kuban bölgesindeki şirketler ama St. Petersburg, Moskova ve diğer kentlerden olanlar da var. Emin olun ki; bu şirketlerin hepsi, uygun şekilde cezalandırılacak.
Konu ile ilgili savcılık veya diğer kurumlara başvuru yaptınız mı?
Tüm kolluk kuvvetlerinin kurumları ile etkileşim içindeyiz. Ukrayna Başsavcılığına, Herson Bölge Savcılığına, Ukrayna Cumhurbaşkanının Kırım Özerk Cumhuriyeti Temsilciliğine tüm bilgilerin bir yerde toplanması ve belgelenmesi konusunda yardım ediyoruz. Türk tarafına da yasal yardım konusunda başvuruda bulunduk ve başvurumuzun kısa zamanda incelenerek gereken önlemlerin alınmasını bekliyoruz.
Türk yetkililerle bu konuda görüşme fırsatınız oldu mu?
Öncelikle Dışişleri Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı olmak üzere Türk yetkililerle her zaman iletişim halindeyiz. Türk limanlarına girdiğini tespit ettiğimiz gemilerle ilgili yaklaşık 12-14 nota gönderdik. Ayrıca yasal yardım talebimizi ilettik. Adalet Bakanlığı ve diğer ilgili kurumların başvurumuzu inceleyip kısa zaman içinde cevap vermesini bekliyoruz. Bununla birlikte çalıntı tahılların 3. ülkelere taşınması sürecine dahil olan tüm şahıslar; şirket sahipleri, gemi kaptanlarının isimlerini biliyoruz, haklarında İnterpol üzerinden uluslararası arama emrinin çıkarılması teklifinde bulunduk. Şu an bu teklif inceleniyor.
Bundan sonra hangi adımlar atılacak?
Bizim için tahılların çalındığı gerçeğini yasal olarak belirlemek ve belirli bir yasak kararının alınmasını sağlamak önemli. Başsavcılık zaten soruşturma başlattı yani bu yasal bir yol. Bunun dışında siyasi seçeneklere başvuruyoruz ve gazetecilerle iş birliği yaparak bu konuyu gündeme getirmek tüm bilgilerin insanlara ulaşmasını sağlamak ve pratik bir sonuca ulaşmak için çalışıyoruz. Ayrıca uluslararası ortaklarımızı da sürece dahil ediyoruz. Gemilerin çıkış noktasını gören, uydu görüntüleri çekebilenlere, söz konusu tahılın Ukrayna'ya ait olduğunu ve çalındığını kanıtlayabilenlere başvuruyoruz. Bunun yanı sıra çalınan tahılın coğrafi kökenini tespit etmek amacıyla spektral analiz yapmayı planlıyoruz. Bu da tutumumuzu kanıtlama yöntemlerinden biridir. Fakat tabii ki bunun için söz konusu tahıllara ulaşmamız gerek. Bu konuda da Türk kolluk kuvvetleri ile çalışıyoruz.
RUSYA UKRAYNA’DAN 500 BİN TON TAHIL ÇALDI
Ukrayna Tarım Politikası ve Gıda Bakanlığı, Rusya’nın 24 Şubat 2022 tarihinden bu yana Ukrayna’nın işgal altındaki bölgelerinden 500 bin tondan fazla tahıl çaldığını bildirdi. Bakanlık, çalınan tahılların işgal altındaki Kırım’da gemilere yüklenerek üçüncü ülkelere satıldığını belirtti. Ukrayna Tarım Politikası ve Gıda Bakanı Mıkola Sokolskıy, “Yaklaşık 400-500 bin tahılı organize bir şekilde işgal altındaki Kırım yönüne sevk ettiklerini görüyoruz. İşgalciler, Akyar’da (Sivastopol) bu buğdayı gemilere yüklüyor. Bizim tahminlerimize göre Akyar’dan buğday taşıyan gemilerin tamamı Ukrayna buğdayını taşıyor. Çünkü Rusya’ya ait buğdayın Kırım’a taşınarak Akyar’da gemilere yüklenmesi lojistik olarak hiç mantıklı değil. Bunu direkt Rus limanları üzerinden yapabilirler.” açıklamasında bulunmuştu.
KIRIM SAVCILIĞI SORUŞTURMA BAŞLATTI
Kırım’ın Rusya tarafından işgal edilmesinin ardından Ukrayna’nın ana kısmında faaliyete başlayan Kırım Özerk Cumhuriyeti ve Sivastopol (Akyar) Şehri Savcılığı, Rus işgal güçleri tarafından Herson ve Zaporijjya bölgelerinde çalınan Ukrayna’ya ait buğdayları ve tahıl ürünlerini üçüncü ülkelere taşımak için Kırım limanlarına yasa dışı giriş çıkış yapan Rus gemileri hakkında soruşturma başlatıldığını duyurdu.
“PUTİN ŞANTAJA BAŞVURUYOR”
İşgalci Rusya, Ukrayna limanlarından tahıl ve başka ürünlerin ihracatının engellenmesinden dolayı kıtlık ve zorunlu kitlesel göç yaşanabileceği konusundaki endişeleri, şantaj olarak kullanıyor. Kırım Haber Ajansına konuşan Kırım Tatar halkının milli lideri, Ukrayna Milletvekili Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı savaş ile uluslararası gündemde geniş yer tutan buğday krizine ilişkin, “Şu an Putin şantaja başvuruyor. Bilindiği gibi, Ukrayna’da 22-23 milyon ton buğday var. Bu buğdayın çıkarılması gerekiyor. Bu buğday çıkarılmazsa birçok Afrika ülkesi açlık tehlikesiyle karşı karşıya kalacak. Rus savaş gemileri ve mayınlardan dolayı Ukrayna limanlarına ulaşmak mümkün değil. Putin de bunu kullanıyor. Yaptırımları kaldırırsanız limanlara geçişini açarım diyor. Ama yine de onun ne yapıp yapmayacağı belli değil çünkü Putin yalancının teki…” ifadelerini kullanmıştı.