Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisi Şeref Malkoç, insani koridor konusunda Ukrayna ile Rusya ombudsmanlarının görüşmeleri ve son durumu değerlendirdi.
Türkiye Cumhuriyeti Kamu Denetçiliği Kurumu (Ombudsmanlık), 11-12 Ocak 2023'te Ukrayna ve Rusya Ombudsmanlarını başkent Ankara'da Uluslararası Ombudsmanlar Konferansı çerçevesinde bir araya getirdi. Tahıl Koridoru Anlaşması ve esir takası gibi gündem maddelerinin müzakere edildiği ikili görüşmede, Türkiye Kamu Başdenetçisi Şeref Malkoç, Ukrayna ve Rusya arasında insani koridor açılması hususunda öneride bulunmuştu.
Kamu Denetçiliği Kurumu, bugün kuruluşunun 10. yıldönümünde basın toplantısı düzenledi. Türkiye Kamu Başdenetçisi Şeref Malkoç, Ukrayna ile Rusya ombudsmanları arasındaki görüşmelerin neticelerini ve insani koridor hususunda izlenen politikayı anlattı.
Türkiye Kamu Başdenetçisi Malkoç, basın toplantısında gazetecilerin insani koridorla ilgili sorusuna, "Sahada bir platform oluşturmayı arzu ediyoruz. Daha doğrusu bu teklif bize hem Ukrayna hem de Rusya Ombudsmanı tarafından iletildi. Bunu 3 ay önce biz söylemiştik, olgunlaştırdılar ve şimdi onlar bize iletti. Tabi bütün bunların oluşabilmesi için ülkelerin siyasi otoritelerinin ve siyasi iradelerinin buna izin vermesi gerekiyor. Bunun için kolaylık sağlanması gerekiyor" vurgusu yaptı.
UKRAYNA OMBUDSMANI, RUSYA TARAFINA 800 KİŞİLİK LİSTE VERDİ
İnsani koridorun açılmasına inandığını dile getiren Malkoç, "Siyasi irade oluşursa -ki ben oluşacağına inanıyorum- Sayın Erdoğan, Sayın Zelenskıy ve Sayın Putin'in görüşmesiyle ortaya çıkacak. Türkiye'nin koordinatörlüğündeki görüşmelerde birbirlerine (Ukrayna Ombudsmanı ile Rusya Ombudsmanı) liste (esir takası) verdiler ve müzakerede bulundular. Benim de bulunduğum toplantıda Ukrayna Ombudsmanı Rusya tarafına 800 kişilik bir liste verdi. Rusya Ombudsmanı Ukrayna Ombudsmanına ise 200 kişilik liste verdi" açıklamasında bulundu.
Malkoç, "Eğer İstanbul'da platform kurabillirsek bu konular müzakere edilir, çözüme daha kolay ulaşılır. Bu mekanizmayı kurma aşamasındayız" dedi.
İNSANİ KORİDORLA İLGİLİ RUSYA VE UKRAYNA OMBUDSMANLARI ARASINDA MÜZAKERELER
Şeref Malkoç'un basın toplantısında yaptığı konuşmadan satır başları:
"Arkadaşlar 3 ay kadar önceydi. UNICEF'in Ankara temsilciliğinden bize şöyle bir talep ulaştı. Savaş bölgesinde annesi babası ölmüş veya göç etmiş çocuklar var. Bunları ailelerine kavuşturmak için bir çalışma yapabilir misiniz? diye bize teklifte bulunuldu. Biz de o dönem Ukrayna ve Rusya Ombudsmanı ile online ortamda görüştük. Önce olumlu baktılar. İkinci görüşmemizde biraz zamana ihtiyaçları olduğunu söylediler. Biz de onları bekliyorduk. Bu arada bahsettiğim toplantımız oldu.
11-12 Ocak 2023 Uluslararası Ombudsmanlar Toplantısını yaptık. Her iki ombudsman, yani Ukrayna Ombudsmanı Dmitro Bey, Rusya Ombudsmanı Tatyana Hanım kendi ülkelerine gelmeden önce basına açıklama yaptılar. Bu konuda hazır olduklarını belirttiler. Tabi bizim kendileri ile de temasımız oldu. İşin kolaylaşması için bunu kendilerinden talep etmiştim. Hem kendi kamuoyularını rahatlattılar hem de idarelerine böylece bilgi vermiş oldular. Türkiye'ye geldiklerinde bizim koordinatörlüğümüzde 4 defa, 4 defa da kendi aralarında olmak üzere 8 defa görüşüldü. Üçüncü görüşmede, Cumhurbaşkanlığında programımızın açılışına gitmeden önce tekrar bir araya geldik. Değişik konular konuşuluyor. Savaş devam ediyor. Kolay değil. Her gün bombalar patlıyor.
Ben onlara şu teklifte bulundum. Evet mutlaka konuşacaksınız ama karar alıp iş yapmanız gerekir. Birincisi, ‘bir araya gelip bu koridorun açılması için hazır mısınız?’. Onlar, ‘hazırız’ dediler. İkincisi ben onlara, ‘hazırsanız bunu Sayın Cumhurbaşkanımıza birazdan ileteceğim’ dedim. Bunu da kabul ettiler. Üçüncüsü Cumhurbaşkanımızla bir araya geleceklerdi. Bu üçü de gerçekleşti. Dolayısıyla fevkalade bir gelişme oldu. Şu anda beklediğimiz şey şu. Bu arkadaşlarımız kendi ülkelerine gittiklerinde Türkiye'de yaptıkları görüşmeleri, sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı görüşmeleri kendi yönetimlerine aktaracaklar. Sayın Cumhurbaşkanımızla Sayın Zelenskıy ve Sayın Putin ile görüştükten sonra, tekrar online ortamda geldiğimiz noktayı değerlendirip ona göre adımlar atacağız. Tabi biz şuna dikkat ediyoruz. Ateşkesin sağlanması ve nokta barış benzeri konular devlet insanlarının, siyasetçilerin işi. Biz ombudsmanlık sınırları içerisinde kalarak insani açıdan hangi hizmetleri yapabiliriz bu gayret içerisindeyiz. Geldiğimiz nokta itibariyle şunu ifade edeyim iş yarı yarıya halloldu.
Rusya ve Ukrayna ombudsmanları konunun çözümü için bize arabuluculuk teklifinde bulunduklarında kendi yönetimleriyle de görüştüler. Bu önemli bir gelişme. Biz buna ilişkin, Sayın Cumhurbaşkanımızı devreye sokarak ilk adımı atmış olduk. Bizim çalışmamızın önemi şu, Ukrayna Cumhurbaşkanı'nın ve Rusya Devlet Başkanı'nın önünde yüzlerce sorun var. Biz insani koridor meselesini, o sorunların önüne koymaya çalışacağız. Ombudsmanlar olarak biz bunu yaptıkça başarılı olacağımıza inanıyoruz."