Rusya'nın St. Petersburg kentinde 27 Temmuz 2023'te başlayan ve ana gündemi Tahıl Koridoru Anlaşması olan Afrika-Rusya Zirvesi'nde Afrikalı liderler önemli konulara dikkat çekti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşme yapan liderler, Ukrayna ile barışı ve Tahıl Koridoru Anlaşması'nın devamlılığına işaret etti.
"BU SAVAŞ BİTMELİ"
Zirvede konuşma yapan Afrika Birliği Komisyonu Başkanı Musa Faki Mahamat, "Bu savaş bitmelidir. Adalet ve mantık temelinde sona erebilir" vurgusu yaptı. Enerji ve tahıl sevkiyatının devam etmesi gerektiğinin altını çizen Mahamat, "Tahıl anlaşması, başta Afrikalılar olmak üzere tüm dünya halklarının yararına olacak şekilde genişletilmelidir" dedi.
Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa ise Ukrayna ile barış önerisini konuşmak üzere Putin'le bir araya geleceğini söyledi. Ramaphosa, "Umudumuz yapıcı anlaşmalar ve müzakerelerle süregelen çatışmayı sona erdirmek" açıklamasını yaptı.
"HAKLI OLAN TEK SAVAŞ, SÖMÜRGECİLİĞE KARŞI SAVAŞTIR"
Uganda Devlet Başkanı Yoweri Museveni ise haklı olan tek savaşın sömürgeciliğe karşı olduğunu belirtti. Museveni konuşmasında, Ukrayna ile olan savaş ifadesini kullanmadı. Putin ise zirvenin ikinci gününde Afrikalı liderlerin barış önerisini değerlendireceğini ifade ederek, "Bu akut bir durum ve biz değerlendirmeden kaçınmayacağız" dedi.
Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı dünkü açıklamasında, Tahıl Koridoru Anlaşması'ndan çekilen Rusya'yı protesto etmek üzere 20'den fazla Afrikalı liderin zirveye katılmadığını belirtti.
TAHIL KORİDORU ANLAŞMASI
Rusya’nın Ukrayna topraklarının tamamına yönelik başlattığı savaş ve işgal girişimi nedeniyle, dünya pazarına açılamayan Ukrayna tahıllarının ihracatı yapılamamış ve ihracatı yapılamayan hububat dolayısıyla dünya, gıda krizinin eşiğine gelmişti. Rusya’nın sebep olduğu küresel gıda krizini önlemek için Türkiye kolları sıvadı. Savaşın başından bu yana arabuluculuk rolü üstlenen Türkiye, Birleşmiş Milletler çatısı altında İstanbul’da iki kez Ukrayna ve Rusya askeri heyetlerini ağırladı.
22 Temmuz 2022’de Karadeniz üzerinden tahıl koridoru oluşturulması için “Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi” imzalandı. İmzalanan anlaşmanın ardından tahıl taşıyacak gemilerin hazırlık çalışmaları ise tamamlandı. Tahıl yüklü gemiler Odesa, Çornomorsk, Yujnıy limanlarından yola çıkarak İstanbul’daki Müşterek Koordinasyon Merkezi’nde bekletiliyordu. Denetimlerin ve güvenliğin sağlanmasında rol oynayan Türkiye, tahılların dünya pazarına açılmasını sağlıyordu. 17 Temmuz 2023 itibarıyla Rusya, bu anlaşmayı durdurduğunu açıkladı.