Şi Cinping yönetimi tarafından inşa edilen toplama kamplarında tutulan Uygur Akademisyen İlham Tohti, 10 yıldır özgürlüğünden yoksun olarak Çin hapishanelerinde tutuluyor.
Çin'in Doğu Türkistan'daki baskıcı ve totaliter politikalarına rağmen, akademik başarıları ve halk arasındaki itibari ile bilinen Uygur Akademisyen İlham Tohti, Çin'in haksız yere suçlamaları neticesinde ömür boyu hapis cezasına çarptırılarak 10 yıldır Çin hapishanelerinde tutuluyor.
10 YILDIR HAPİSTE TUTULAN AKADEMİSYEN
Tohti, Çin'in Doğu Türkistan'daki ayrımcılık ve Uygur Türklerine uygulanan çeşitli baskılara akademik başarıları ile karşı koymayı başaran bir şahsiyet olarak biliniyor. Tohti, 2014'te kurduğu internet sayfası ve verdiği derslerde sözde etnik nefreti körüklemek, şiddeti desteklemek ve terörü teşvik etmek suçundan ömür boyu hapis cezasına çarptırılmıştı.
Öte yandan Tohti üçüncü kez Nobel Barış Ödülü'ne aday gösterildi. 10 yıldır kampta esir tutulan Tohti, 2020 ve 2023 yıllarında da Nobel Barış Ödülü aday listesinde yer almıştı.
İLHAM TOHTİ KİMDİR?
İlham Tohti, halkının temel hakları ve yaşam özgürlükleri için hayatını, ailesini, mal varlığını, makamını ve özgürlüğünü feda eden bir ekonomi profesörü ve barışsever aktivist olarak biliniyor.
"Uygurların Mandelası" olarak anılan İlham Tohti, Uygurların anayasal haklarını, toplumlararası barış ve diyaloğu savunmuştu. Buna rağmen Çin yönetimi onu gözaltına alarak 23 Eylül 2014 tarihinde Ürümçi'deki iki günlük bir göstermelik duruşma sonuncunda, sözde "bölücülükle" suçlayarak müebbet hapse çarptırdı ve böylelikle hürriyet, adalet ve hak savaşçısı olan İlham Tohti’yi hapiste tutmak ve susturmak istedi.
Hür dünya kamuoyu ise onu hiç unutmadı. Geçen 10 seneden beri İlham Tohti ondan fazla uluslararası insan hakları ve hürriyet ödülüyle takdir edildi. Tohti, 2019 yılından bu yana her sene Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterilmekte. Nitekim 2020 ve 2022 senelerinde (350’ye yakın aday arasında) ‘finalistler’ diye adlandırılan son beş adaydan biri oldu.