Martin Ennals Ödülü'ne lâyık görülen Türkmenistan'ın bağımsız gazetecisi Sultan Açilova, Cenevre'de düzenlenecek ödül törenine katılmak için gittiği havalimanında çıplak bir şekilde sorgulandıktan sonra "bulaşıcı hastalık" iddiasıyla hastaneye kaldırıldı.
Türkmenistan'da yaşayan bağımsız gazeteci Sultan Açilova, 21 Kasım 2024 tarihinde düzenlenecek olan bir ödül töreni için İsviçre'nin Cenevre kentine gideceği sırada havalimanında sorgulandı. 74 yaşındaki gazeteci Açilova'nın vize ve pasaport işlemlerinin uygun olmasına rağmen ülkeden ayrılmasına izin verilmedi.
Açilova konuyla ilgili olarak Özgür Avrupa Radyosu'na (RFERL) yaptığı açıklamada, "Beni çıplak aradılar, vücudumun her yerine dokundular. Sonra pasaport kontrolünde oldukça uzun bir süre tutulduk. Görevli, pasaportlarımızı geri verdi ve 'Makine pasaportunuzun ayrıntılarını okuyamadı, çünkü belgeleriniz küflü bir yerde tutulmuş' dedi." Açilova, görevlinin ıslak kağıt havlularla pasaport kontrolü yaptığını ve kasıtlı olarak zarar verdiğini belirttiği açıklamasında, "Her şey görevliler tarafından önceden planlanmıştı. Yurt dışına çıkmama izin vermeyeceklerini biliyordum." ifadelerini kullandı.
Açilova çalışmalarına devam edeceğinin altını çizdi.
İnsan Hakları İzleme Örgütünün Avrupa ve Orta Asya Sorumlusunun Yardmcısı Rachel Denber konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede, "Sultan Açilova'nın Martin Ennals Ödülü'nü almak üzere Cenevre'ye gitmesini engelleyerek, Türkmenistan, Açilova'nın yurt dışındayken söyleyebileceği her şeyden daha fazla itibarına zarar veriyor. Türkmenistan'ın işleri düzeltmesi ve Açilova'nın seyahat etmesine izin vermesi için çok geç değil." dedi.
Öte yandan Norveç Helsinki Komitesi İnsan Hakları Grubunun kıdemli danışmanlarından Ivar Dale ise "Türkmenistan, vatandaşlarının yurt dışına seyahat etmesini aktif olarak engelleyen çok az ülkeden biri. Hatta Türkmen pasaportunun durumunu iyileştirmeye çalışmak yerine Türkmenler için Türkiye'den vize rejimi getirmesini istediler. İnanılmaz" ifadelerini kullandı.
ZORLA HASTANEYE KALDIRILDI
Daha önce Özgür Avrupa Radyosunda muhabirlik yapan gazeteci Açilova'nın zorla hastaneye kaldırıldığı bildirildi. Chronicle of Turkmenistan internet sayfasının haberine göre Açilova'nın evine gelen sağlık ekipleri, sözde bulaşıcı hastalığa sahip olduğu öne sürülen Açilova'yı hastaneye götürdü. Açilova'nın Aşkabat'ın Çoğanlı ilçesindeki Bulaşıcı Hastalıkların Önlenmesi ve Tedavisi Merkezine götürüldüğü aktarıldı. Ayrıca ailesinin kendisine eşlik etmesine izin verilmediği kaydedildi. Doktorlar, Açilova'nın ne zaman taburcu edileceğini açıklamadı.
Türkmenistan hükûmeti, bağımsız gazetecileri kısıtlayarak muhalif haberler yapılmasını engelliyor.